سال ها پیش که در سیستم هواپیمایی ایران استفاده از جی.پی.اس برای ناوبری و مسیر یابی آغاز شده بود، استفاده از این وسیله تنها به عنوان وسیله ی «ثانویه» و «کمکی» مجاز بود به عبارتی، برای مسیر یابی های هواپیمایی کشوری، استفاده از جی.پی.اس به عنوان ابزار ناوبری اصلی مجاز نبود و باید از دیگر ابزار ناوبری که از طریق ایستگاه های فرستنده ی زمینی سیگنال ارسال می کردند و دستگاه های ناوبری داخل هواپیما این سیگنال ها را دریافت و موقعیت هواپیما را بر روی نقشه جغرافیایی مشخص می کردند به عنوان وسیله ی «اولیه و اصلی» ناوبری استفاده می شد و جی.پی.اس نقش پشتیبان داشت.
علت این امر هم احتمال بروز اختلال در دریافت سیگنال های ماهواره ای جی.پی.اس و وقوع خطا بود که با تکامل یافتن و پیشرفته شدن فرستنده ها و گیرنده های جی.پی.اس امروزه این وسیله حتی اگر در هواپیما شیلد احتیاط در به کار گیری و ثانویه بودن این دستگاه،،، نصب شده باشد به عنوان دستگاه اصلی ناوبری و مسیر یابی به کار گرفته می شود.
اتفاقی که دیروز در بعضی از هواپیماهای در حال پرواز بر فراز آسمان ایران افتاد این بود که دستگاه های جی.پی.اس داخل هواپیما، موقعیت هواپیما را بر فراز افریقا نشان می داد در حالی که هواپیما در آسمان ایران در حال پرواز بود.
تعداد ۲۴ ماهواره ی جی.پی.اس. در فاصله ی ۲۰هزار کیلومتری از زمین در حال گردش هستند و با سیگنال هایی که به زمین ارسال می کنند، می توانند موقعیت هر کس یا وسیله ای را که دارای گیرنده ی جی.پی.اس هست به طور دقیق بر روی نقشه ی جغرافیایی نشان دهند. در هواپیماها علاوه بر موقعیت دو بعدی، بعد سوم یعنی ارتفاع هواپیما از سطح زمین نیز به طور دقیق با جی.پی.اس نشان داده می شود.
این ماهواره ها متعلق به وزارت دفاع امریکا هستند و کنترل آن ها توسط این نهاد صورت می گیرد.
تصویر جی.پی.اس هواپیمای در حال پرواز بر فراز ایران که موقعیت اش در افریقا نشان داده می شود
سوالی که مطرح می شود این است که نشان دادن موقعیت هواپیما هایی که بر فراز آسمان ایران در حال پرواز بودند بر روی افریقا، ناشی از اِشکال فنی بوده -که بسیار بعید به نظر می رسد- یا می تواند مقدمه ای برای تحرکات هوایی علیه اهداف جمهوری اسلامی باشد؟
