پرونده «اکباتان» یکی از پیچیده‌ترین سناریوسازی‌های سازمان اطلاعات سپاه (ساس) علیه شهروندان معترضی بوده که در پاییز گذشته در شهرک اکباتان تهران به خیابان آمدند و اعتراضات گسترده‌ای را علیه جمهوری اسلامی، و در کنار دیگر شهروندان در شهرهای و محله‌های مختلف، رقم زدند.

در جریان اعتراضاتِ چهارم آبان امسال آرمان علی‌وردی از اعضای یگان امنیتی بسیج اکباتان مجروح و دو روز بعد در بیمارستان درگذشت. سازمان اطلاعات سپاه (ساس) پرونده آرمان علی‌وردی را با عنوان «قتل» پیگیری و در پی آن میلاد آرمون، حسین نعمتی، علیرضا کفایی و مهدی حسینی چهار جوان ساکن اکباتان را به قتل این بسیجی متهم کرد.

بنا بر کیفرخواست صادره، میلاد آرمون، محمدمهدی حسینی و مهدی ایمانی سه متهم ردیف اول تا سوم پرونده به «محاربه» متهم، و علیرضا کفایی و حسین نعمتی و یک جوان دیگر نیز به «مشارکت در قتل عمد» و اتهاماتی از جمله «تبلیغ علیه نظام» متهم شده‌اند.

طی روزهای گذشته نام یک متهم جدید دیگر در پرونده رسانه‌ای شد؛ نوید نجاران شهروند جوانی که توسط ضابط خاص قضایی در این پرونده به اتهام ارتکاب اعمال مجرمانه در زمینه جان باختن آرمان علی وردی بسیجی کشته شده در اکباتان تهران، در اهواز بازداشت و پس از بازجویی اولیه برای ادامه تحقیقات به تهران منتقل شده است.

بر اساس گزارش‌ها نوید از دسترسی به وکیل مدافع محروم بوده و هیچکس اعم از خانواده یا دوستان و نزدیکان تا کنون پیگیر وضعیت پرونده او نبوده است.

مسعود ستایشی سخنگوی قوه قضاییه حدود یک ماه قبل درباره پرونده شهرک اکباتان اعلام کرده بود دادگاه انقلاب اسلامی برای ۸ متهم، کیفرخواست صادر کرده که ۷ تن از آنان در بازداشت هستند و یک نفر آزاد است.

مشخص نیست منظور مسعود ستایشی از متهمی که «آزاد» بوده، نوید نجاران بوده یا امیر محمد خوش‌اقبال!

اینهمه در حالیست که در پرونده معروف به «اکباتان» نیز مانند چند پرونده دیگر مشابهی که در ماه‌های گذشته از سوی نهادهای امنیتی ساخته و پرداخته شده است، ایرادهای اساسی حقوق وجود دارد.

پیام درافشان وکیل حسین نعمتی پیشتر درباره ایرادهایی که به این پرونده وارد است گفته که «حضور ضابطان متعدد و در نتیجه متهمان متعدد در پرونده» یکی از این ایرادات است به نحوی که هر یک از ضابطان یک عمل ارتکابی را به چند متهم نسبت داده‌اند و در نتیجه مشخص نیست که کدام یک از متهمان به‌واقع مرتکب عمل مجرمانه شده‌اند. اقاریر و اعترافات اجباری متهمان با اعمال فشار و آزار‌ و‌ اذیت از آن‌ها گرفته شده است. همان‌طور که پیام درفشان می‌گوید، به عنوان نمونه یکی از ضابطان پرونده (حفاظت اطلاعات نیروی هوایی ارتش) جوانی را در استان خوزستان بازداشت کرده‌ است و شماری از اقدامات را - که پیش‌تر به چندین متهم نسبت داده شده بود - جداگانه به او نسبت داده‌اند و این جوان نیز در اثر فشارهای وارده به‌اجبار همه آن‌ها را پذیرفته است.

از سوی دیگر حتی با تکیه بر مستندات موجود در پرونده هم مشخص نیست عامل اصلی کشته شدن آرمان علی‌وردی چه کسی است و در نتیجه صدور حکم اعدام برای این سه متهم با قوانین قضایی جمهوری اسلامی مغایرت دارد.

پیام درافشان در اینباره توضیح داده که در بخش کیفری پرونده نیز انتساب اتهام «مشارکت در قتل عمد» و تلاش برای اعمال ماده ۳۷۰ قانون مجازات اسلامی» از سوی محمد شهریاری مبنی بر اعمال مجازات قصاص برای متهمان هم دارای ایراد است. در همین زمینه با وجود اینکه پزشکی قانونی به‌صراحت در گزارش خود علت مرگ را ضربات به سر اعلام کرده است و در نتیجه بنا بر ماده ۳۶۸ قانون مجازات اسلامی، فقط افرادی که به سر ضربه زده‌اند به عنوان شریک در قتل شناخته می‌شوند، اما اساسا مشخص نیست که کدام یک از متهمان به کدام بخش از بدن بسیجی جان‌باخته و با چه شدتی ضربه زده‌اند. از این‌رو بر اساس ماده ۴۷۹ قانون مجازات اسلامی، در چنین شرایطی به دلیل نامشخص‌بودن عمل ارتکابی متهمان، آن‌ها قانونا به پرداخت دیه محکوم خواهند شد، نه مجازات قصاص.

یکی دیگر از ایرادهای پرونده اعتراف‌گیری اجباری و شهادت از متهمان علیه یکدیگر است. «دادبان» در اینباره نوشته که ایراد دیگر در پرونده این است که عمده اعترافات اجباری متهمان نه اعتراف علیه خود که در واقع شهادت علیه یکدیگر است و به این شهادت‌ها بر خلاف قانون به عنوان دلیلی بر ارتکاب جرم استناد شده است. این اعترافات اجباری اخذ‌شده از متهمان علیه یکدیگر در حالی است که از منظر حقوقی، قانونی و شرعی اقرار متهمان یک پرونده علیه یکدیگر دلیلی بر اثبات ارتکاب جرم توسط آن‌ها نیست.

شهرک اکباتان یکی از بزرگترین شهرک‌های خاورمیانه واقع در غرب تهران با جمعیتی بیش از ۵۰ هزار نفر است که ساکنان آن در اعتراضات انقلاب ملی نقشی برجسته داشته‌اند. شهرک اکباتان از آغاز اعتراضات سال گذشته یکی از کانون‌های اعتراضات در پایتخت بود. ساکنان شهرک اکباتان تا امروز اعتراضات را زنده نگه داشته و حتی با وجود محدودیت‌های شدید امنیتی و انتظامی در شهرک، اگر امکان برگزاری تجمع را نداشتند با سر دادن شعارهای شبانه پایداری کردند.

بر اساس گزارش‌ها به جز شهروندانی که در پرونده کشته شدن آرمان علی‌وردی بازداشت شده‌اند، تعداد زیاد دیگری از ساکنان شهرک در ماه‌های گذشته و در پی حملات وحشیانه نیروهای امنیتی بازداشت شدند.

در همین رابطه «دادبان» گزارش داده که علاوه بر افرادی که با فرض حضور در صحنه درگیری در ششم آبان در اکباتان تهران بازداشت شده اند، اطلاعات سپاه تهران شمار دیگری از شهروندان را تنها به دلیل انتشار پست یا مطلبی درباره آرمان علی‌وردی یا شهرک اکباتان در شبکه‌های اجتماعی نیز بازداشت می‌کند.

بر اساس این گزارش تعداد دقیق بازداشت‌های صورت‌گرفته در این شهرک مشخص نیست اما گزارش‌های شاهدان عینی و منابع مطلع، نشان می‌دهد که در جریان دو هفته ابتدایی حمله ماموران به این شهرک، دست‌کم ۵۰ نفر از جوانان ساکن اکباتان توسط نهادهای امنیتی و انتظامی بازداشت می‌شوند. اگرچه عمده آنها پس از مدتی با صدور قرار منع تعقیب به دلیل فقدان هر گونه شواهد و مدارک آزاد می‌شوند اما در نهایت دادسرای جنایی و امنیتی تهران برای ۱۴ نفر از بازداشت‌شدگان کیفرخواست صادر می‌کند. «محاربه»، «مشارکت در قتل عمد»، «تبلیغ علیه نظام»، «اخلال در نظم عمومی» و «ضرب و جرح عمدی» از جمله اتهاماتی هستند که بر اساس کیفرخواست صادره علیه این ۱۴ نفر نسبت داده شده است.