رادیو زمانه - کمتر از دو هفته پس از آن‌که علی خامنه‌ای در دیدار با مدیران ارشد وزارت خارجه نظام ولایی حملات غیرمستقیمی متوجه دوران مسئولیت ظریف کرد و تلاش‌های منتج به برجام را «دیپلماسی التماسی» و مغایر «عزت» خواند ظریف با انتشار یک متن در حساب کاربری‌اش در اینستاگرام به آن پاسخ داد.
ظریف بدون نام بردن از خامنه‌ای نوشته است که سیاست خارجی ایران همواره عرصه حل بحران ناشی از تصمیمات آرزومندانه و نابخردانه رهبران بوده است:
«ما در طول تاریخ اهدافمان را بر اساس آرزوهایمان چیده‌ایم و به توانایی‌هایمان توجهی نکرده‌ایم. گرایش تاریخی ما برای رسیدن به آرزوها بدون در نظرگرفتن امکانات، نه تنها در سیاست خارجی نمایان است، بلکه در شکل‌گیری خطوط متراکم خودرو پشت هر تونل کم عرض نیز دیدنی است.» وزیر خارجه پیشین نظام در ادامه نوشته است که حاکمان ایران در ۷۵ سال گذشته با آرزومندی‌ها و خیال‌پردازی‌هایشان همه فرصت‌های توسعه را از بین برده‌اند:
«در ۷۵ سال برنامه‌ریزی توسعه ما، منابع ملی نابود شده و توسعه نیز حاصل نشده، چون بیشتر برنامه‌ها به جای ترسیم مسیر جبران عقب‌ماندگی‌ها متناسب با امکانات و فرصت‌ها، حدیث آرزومندی رهبران کشور بوده‌اند.»
او نوشته است که همواره کسانی که به دنیال کاستن از خسارات ناشی از تصمیم‌های غلط و نابخردانه رهبران بوده‌اند با برچسب خیانت بدرقه شده‌اند: آگاهانه یا ناخودآگاه ما مردم انتخاب کرده‌ایم آنان را که به دنبال آرزوهایمان بوده‌اند بستاییم، هر چند برای خود و کشور خسارات فراوان به‌بار آورده باشند؛ و آنان را که در حد امکانات کوشیده‌اند تا از گستره خسارات ناشی از حرکات آرزومندانه بکاهند، «سازشکار» و حتی «خائن» بنامیم.
راستی نه تنها ما مردم بلکه نخبگان ما کدامیک را بیشتر نکوهش می‌کنند: آنها که با آرزوی بازپس‌گرفتن سرزمین از دست رفته در قرارداد گلستان، بخش‌های بیشتری از سرزمین و حتی استقلال ایران را به باد دادند، یا آنها که با قرارداد ترکمانچای دست‌کم قسمتی از سرزمین تازه از دست رفته را بازپس گرفتند؟ برای پیش‌گیری از ترکمانچای‌ها باید «انتخاب کنیم» که آرزوهایمان را در چارچوب امکانات دنبال کنیم.»
ایندیپندنت فارسی - علی خامنه‌ای در سخنان روز ۳۰ خردادش در جمع مدیران وزارت امور خارجه دولت ابراهیم رئیسی به صورت تلویحی برجام و مدیران پیشین وزارت امور خارجه که توافق هسته‌ای را منعقد کرده بودند کسانی خواند که عزت جمهوری اسلامی را نادیده گرفته بودند و به دنبال «دیپلماسی التماسی» بودند:
«ما در طول این سال‌ها داشتیم مواردی را که دیپلماسی ما، تعبیر درست در قبالش همین تعبیر «التماسی» است، «دیپلماسی التماسی». ممکن است لحن‌مان هم التماس‌آمیز نبوده، اما باطن قضیه التماس بوده. عزت یعنی نفی این‌جور دیپلماسی، نفی چشم دوختن به دست و زبان این و آن. این شخصیت پخته‌ی سیاسی قدیمی فلان کشور این‌جوری گفت، این‌جوری قضاوت کرد، آن یکی این‌جوری گفت، این‌جوری اقدام می‌کنند. عزت یعنی ما چشم‌مان و نگاهمان به این چیزها نباشد، تکیه‌مان به اصول خودمان باشد.»
علی خامنه‌ای یک بار دیگر هم در ماه‌های پایانی کار وزارت جواد ظریف و پس از انتشار فایل مصاحبه محرمانه او در مورد غلبه خواسته‌های سپاه و ماجراجویی‌های منطقه‌ای رهبر جمهوری اسلامی بر تصمیمات دیپلماتیک به ظریف حمله کرده بود. او در آن زمان گفته بود که اساسا وزیر امور خارجه در هیچ کشوری نقشی در تعیین سیاست خارجی ندارد و وزارت امور خارجه تنها مجری سیاست خارجی‌ای است که او تعیین می‌کند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
ظریف در بخش پایانی این یادداشت نوشته است که اگر به دنبال «ترکمانچای» و قراردادهای از این دست را که نوعی کم کردن از آسیب ناشی از خیال خام رهبران کشور بود نمی‌خواهیم، باید به آنها یاد بدهیم که در چارچوب مقدورات عمل کنند و نه با خیالپردازی‌های موهوم.
