ایندیپندنت فارسی - شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، از خیز ایران برای راهاندازی یک پایگاه نظامی در قطب جنوب خبر داد.
فرمانده نیروی دریایی ارتش در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی، با طرح این ادعا که ایران در قطب جنوب «ملکیت» دارد، گفت: «برنامه این است که آنجا یک پایگاه نظامی احداث کنیم و پرچم ایران را بالا ببریم.»
این مقام نظامی جمهوری اسلامی در ادامه افزود که فعالیتهای پایگاه نظامی ارتش در قطب جنوب صرفا به امور نظامی محدود نیست و برخی «فعالیتهای علمی» را نیز شامل میشود. شهرام ایرانی همچنین ادعا کرد که ارتش جمهوری اسلامی «این کار مشترک همگانی را به دستور مولا» انجام میدهد.
پیشتر محمدحسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، نیز گفته بود که ایران طبق قوانین بینالمللی به دلیل اینکه از طریق دریای مکران به قطب جنوب میرسد و هیچ سرزمینی در این بین وجود ندارد، میتواند در بخشی از قطب جنوب ادعای «حاکمیت» کند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
منطقهای که مقامهای نظامی جمهوری اسلامی درباره آن سخن میگویند، موردمناقشه ایران و استرالیا است. صرفنظر از مسئله مالکیت بر قطب جنوب که به موضوعی چالشبرانگیز بین برخی کشورهای جهان تبدیل شده است، بر اساس پیمان قطب جنوب که دسامبر ۱۹۵۹ (آذر ۱۳۳۸) امضا و از ژوئن ۱۹۶۱ (خرداد ۱۳۴۰) اجرایی شد، هرگونه فعالیت نظامی در این منطقه ممنوع است و تنها میتوان از آن برای تحقیقات علمی استفاده کرد.
سال ۱۳۹۳، در جریان سیوسومین نشست کمیته علمی تحقیقات قطب جنوب، عضویت ایران در این کمیته تصویب شد اما عضویت در این کمیته نیز به معنای مجوز برای راهاندازی پایگاه نظامی نیست و کشورها فقط میتوانند پایگاه تحقیقاتی دائمی در قطب جنوب احداث کنند. بر مبنای پیماننامه قطب جنوب، کشورها از کارکنان و تجهیزات نظامی هم فقط میتوانند برای تحقیقات علمی یا هر هدف صلحآمیز دیگر استفاده کنند. به عبارت دیگر، پایگاههای تحقیقاتی و علمی در این منطقه مستقر میشوند و در صورتلزوم میتوانند برای کارهای پژوهشی از کمکهای نظامی استفاده کنند؛ رویهای که خلاف آن در جمهوری اسلامی مرسوم است.
از سخنان مقامهای جمهوری اسلامی که پیوسته ادعای راهاندازی پایگاه نظامی در این منطقه را مطرح کردهاند، چنین برمیآید که قصد دارند تحت پوشش فعالیتهای علمی و تحقیقی، در قطب جنوب پایگاه نظامی احداث کنند. هرچند قوانین بینالمللی چنین اجازهای به آنها نمیدهد.
قطب جنوب با وسعت ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومترمربع، پنجمین قاره جهان از نظر وسعت است و حدود ۱۰ درصد از خشکیهای جهان در این قاره قرار دارد. در حال حاضر دهها کشور جهان از جمله آمریکا، روسیه، شیلی، فرانسه، آرژانتین، هند، پاکستان و برزیل در قطب جنوب ایستگاه تحقیقاتی دائر کردهاند که بزرگترین پایگاه متعلق به ایالاتمتحده آمریکا است.
این منطقه از جهات مختلف اهمیت راهبردی دارد.