در موضوعِ شراب نیز متاسفانه، مسلمین چوبِ افراط‌کاریِ اعراب بدویِ حجاز را می‌خورند. از آنجا که در آن کانتکستِ عاری از سواد و هنر و تمدن و تعادل، گویا آموزش‌های ضروری در بابِ میزان مناسب و آداب نوشیدنِ شراب وجود نداشته‌است، حتی مسلمینی چون عمر بن خطاب، در نوشیدنِ شراب، زیاده‌روی پیشه می‌کرده‌اند؛ محمد بن عبدالله در مواجهه با این افراط‌های جامعۀ بدوی و نامتعادل عرب، علی‌رغم تلاش اولیه‌اش برای ایجادِ اصلاحات جزئی به‌سوی تعادل و حد وسط، نتوانست موفق باشد و نتیجتا، تصمیم به سرکوبِ حداکثریِ مصرف یک نوشیدنیِ محبوب به قدمتِ تاریخِ تمدن بشری را گرفت و این تصمیم را نیز بنا به عادت، از زبان الله بیان کرد تا سیاستش را آسان‌تر پیش ببرد.

هرچند آنچه بیان شد، صرفا گمانه‌زنیِ نگارنده است و می‌توان گمانه‌زنیِ دیگری را نیز طرح کرد و آن اینکه، در فضایِ خشونت‌بار و جهادیِ حاکم بر صدرِ اسلام، شراب به‌عنوانِ یک مانع جدی برای سیاست‌های تهاجمی و جنگی و خون‌بارِ محمد بن عبدالله عمل می‌کرد و بدین خاطر، او بعنوان یک عارفِ عامی و توتالیتر و سیاستمدارِ جنگ‌آور، تصمیم گرفت که بالاترین میزانِ سرکوبِ ممکن و متصور را در مواجهه با آن، اعمال کند تا از مدینۀ تحت تسلط خود، «پادگانی تمام‌عیار» و مالامال از جان‌برکفانِ در اشتیاقِ کشتن و کشته‌شدن بسازد، و این سیاستِ موضعیِ و هدفمندِ سرکوب هم تا امروز، دامنِ مسلمین و مردمانِ تحت سلطۀ اسلام و فقهای بی‌اطلاع از کانتکست‌مندی احکامِ اللهِ ذهنِ محدودِ محمد بن عبدالله را گرفته‌است؛ به‌نحوی که هر چه فقها و احکام اسلام بر جامعه‌ای مسلط‌تر باشند، آن جامعه به «پادگانی در آرزوی مرگ‌ و جنگ و شهادت»، نزدیک‌تر می‌شود و از تمدنی انسانی و اهل احترام به حقوق و آزادی‌ها و فردیتِ زنان و مردان جامعه، و اهلِ گرامی‌داشتِ صُورِ مختلفِ شادی و جشن و زندگیِ سرخوشانه و رقص و باده‌نوشی و موسیقی و نمایشِ جلوه‌های هنر و زیبایی، دورتر می‌شود و بالتبع، اگر تاریخی‌ترین و باشکوه‌ترین مکان‌های زمین و زیباترین مناظر طبیعیِ قابل تصور را نیز داشته‌باشد، در جذبِ توریست و رونق‌بخشیِ صنعت توریسم، علیل و عاجز خواهد ماند؛ چراکه هیچ توریست عاقل و باشعوری، اگر به او حقوق هم بدهند، سمتِ پادگانی مذهبی نخواهد رفت.

از عواقبِ چنین سیاستی در بهره‌جویی محمد بن عبدالله از الله برای مقاصدِ موضعی‌اش در آن زمانه و زمینۀ خاص، این بود که بقول کانت: «اسلام که شراب را تحریم کرد، به‌نحوِ بدی این را برگزید که تریاک را مجاز بشمارد»، همچنین، حتی بهشت و آرمان‌شهر و منتهی‌الآمالِ مسلمین، بنا به وعده‌های مکرر قرآن و حدیث، رسیدن به جوی‌های مالامال از شراب در کنار حوری‌های بی‌شمارِ نارپستان تصویر شده‌است، یعنی یک فاحشه‌خانۀ تمام‌عیارِ آسمانی(!)، نه اتوپیایی بر محورِ رسیدن به آگاهی افزون‌تر از اسرار این هستیِ بی‌نهایت و برای مثال، رفتن به یک کتابخانۀ عظیم کیهانی؛ و خود این امر، یعنی دغدغۀ ذهنیِ موجود در ضمیر ناخودآگاه‌ مؤلف/مؤلفان قرآن، به‌شکلی حاد، همین سنخ از امور بوده‌است و بالتبع، وقتی مسلمین به تمدن غرب و جهان امروز می‌نگرند، با تصاویری اغراق‌شده و کارتونی، حاصل از فرافکنیِ سرکوب‌های مداومِ تاریخی‌شان، آن را تصور و ادراک می‌کنند: تمدنی حرام‌زاده و در حالِ مستی و سکس شبانه‌روزی همه با هم(!) که در همۀ ورزشگاه‌های‌شان نیز لوله‌های مشروب کشیده‌اند و حتی به این بسنده نکرده و مصرفِ مشروب را الزامی(!) کرده‌اند، و به‌همین‌خاطر، نباید زنان (این جنس‌های دوم و اجناسِ دسته‌دوم مردان) به ورزشگاه بروند و به نگاه مردانِ مستِ دیگر، یا شرابِ نجسِ جاری در لوله‌ها، آلوده شوند!

به‌‌علت مداخۀ عوامل روان‌شناختی‌ فوق‌الذکر، معمولا هنگامی که مسلمین وارد بحث با ناباوران به خدای ادیان می‌شوند، اولین نکتۀ اخلاقی که گویا ذهنشان را مدت‌ها با شدت، درگیر کرده و به‌سهولت بازگویش می‌کنند، این است: اگر الله نباشد، چرا با مادر و خواهر خودمان سکس نکنیم؟! که تبعات سوء سرکوب شدید جنسی و سیاستِ جداسازیِ حداکثریِ جنسیتی در اسلام را نشان می‌دهد که اوجِ فضیلتِ اخلاقی این مریضانِ ذهنی-روانی و دست‌پروردگانِ اسلام، این است که به‌خاطر گُلِ روی الله و باور به وجودِ دوربین‌های مخفیِ همه‌جا حاضر و ناظرش، و در واقع، به‌خاطر ترس از جهنم آشویتسی‌‌، لطف می‌کنند و با مادر و خواهر خود، آن نمی‌کنند که گویا شبانه‌روز در ذهنِ بیمارشان مرور می‌کنند؛ اما نامطلع‌اند از اینکه از اتفاق، سکس با محارم در جهان مدرن و بنا به تحقیقات علمی در حوزۀ ژنتیک، ازدواج با خویشانی نظیرِ فرزندانِ دایی و عمه و خاله نیز محسوب می‌شود، که مسلمین بنا به نص قرآن و سنت نبوی، نه‌تنها از چنین ازدواج‌های مخرب و تکثیر کنندۀ انواع بیماری‌های خاصِ روانی-تنی، منع نشده‌اند، بلکه حتی توصیۀ اکید به این دست از ازدواج با محارم نیز شده‌اند؛‌ درحالیکه مطلعیم فقط در ایران، هر سال حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار نوزاد، صرفا به‌دلیل ازدواج‌های فامیلی با معلولیت جسمانی یا ذهنی متولد می‌شوند. اخلاق برای زیستِ سالم‌تر و معنامندتر انسان، به‌مثابه حیوان ناطقِ اجتماعی و مدنی‌ست، نه از آن رو که الله در موردی حکمی داده، و برای مثال در زمانِ فرزندان آدم و حوای اسطوره‌ای، خلافش را مجاز دانسته، فلان عمل، اخلاقی شود و برای اخلاقی بودن، نیازمند تصدیقِ یک‌مشت خرافات و اباطیل، از جمله خدای متشخصِ انسان‌وار و خالقِ پر از رذایل و تناقض‌ها، بنا به توصیف قرآن، باشیم.

باری! برخلاف عادتِ دیرینۀ دکتر سروش که صرفا فقه و فقها را سیبل انتقادات خود قرار داده و آن‌ها را نیز با نوعی زیرکی، به مطالعۀ بیشترِ قرآن توصیه می‌کند، باید گفت که محمد بن عبدالله، اولین و بزرگترین فقیهِ تاریخ اسلام بوده‌است که سایر فقها و آخوندها، در ذیل فقه او زیسته و احکام دین او را شرح و بسط داده‌اند. اسلام، مساوی با فقه نیست، اما فقه، پارهٔ تن اسلام محمدی است و نمی‌توان خطاها و خسارات آن را فقط گردنِ فقها انداخت و سپس، مسئولیت و سهم و نقش خود قرآن و شخص محمد بن عبدالله را کتمان کرد. دکتر سروش تازه در آخرین دورۀ فکری‌اش (یعنی پس از هفتاد سالگی)، به نقش مؤلفهٔ قدرت در شخصیت محمد بن عبدالله و انعکاسش در ساختار و بافتار قرآن متفطن شده‌است، اما به‌زعم نگارنده، باید همچنین به چراییِ برجسته‌شدنِ جدیِ فقه در اسلام (قرآن و سنت نبوی) و نوع مواجهۀ غیرنرمال و بحران‌سازِ آن با زنان و یا نوشیدنی‌های تاریخی و عرفی‌ای چون شراب (که گویا حتی از معجزات جدی منسوب به عیسی مسیح، ساختِ ناگهانی مقادیر انبوهی از آن، بنا به خواست مادرش مریم، برای مصرف در یک جشنِ عروسی بوده‌است)، آن هم پس از حرکتِ تاریخی و انقلابیِ مسیحیت علیهِ سلطۀ فقه و شریعت در یهودیت، بنا بر آموزه‌های علمِ روان‌شناسی و توجه به سیاستِ سلطه و سرکوبِ رایج در جهان سنت، و بطور خاص عربستانِ آن دوران، موردِ ارزیابی قرار داد.

سخنِ خود را با متنی منسوب به صادق هدایت خاتمه می‌دهم که اگر خوانده می‌شد و درصدی از بصیرت‌‌های موجود در آن فهم می‌شد، هیچ‌گاه فاجعۀ بهمنِ ۵۷ رقم نمی‌خورد و آن نسلِ دین‌خویِ مستحیل در فضای شعاری و هیجانی و چپ‌زدۀ آن روزگار، پشت یک آخوند، صف نمی‌بست و چندین نسل و نیم‌قرن فرصتِ غیرقابلِ برگشتِ توسعه و آبادانی کشور را، در آتشِ جهالتِ خود نمی‌سوزاند:

«عید قربان مسلمانان با کشتار گوسفندان و وحشت و کثافت و شکنجۀ جانوران برای خدای مهربان و بخشایشگر است. خدای جهودی آنها، قهار و جبار و کین‌توز است و همه‌اش دستور کشتن و چاپیدن مردمان را می‌دهد، و پیش از روز رستاخیز، حضرت صاحب را می‌فرستد تا حسابی دخل امتش را بیاورد و آنقدر از آنها قتل‌عام بکند که تا زانوی اسبش در خون موج بزند!

تازه، مسلمانِ مومن کسی‌ست که به امیدِ لذت‌های موهومِ شهوانی و شکم‌پرستیِ آن دنیا، با فقر و فلاکت و بدبختی، عمر را بسر برد و وسایلِ عیش و نوشِ نمایندگان مذهبش را فراهم بیاورد. همه‌اش زیر سلطۀ اموات زندگی می‌کنند و مردمان زندۀ امروز، از قوانینِ شوم هزار سال پیش تبعیت می‌کنند؛ کاری که پست‌ترین جانوران نمی‌کنند.

عوض اینکه به مسائل فکری و فلسفی و هنری بپردازند، کارشان این است که از صبح تا شام، راجع‌به شک میان دو و سه و استحاضۀ قلیله و کثیره بحث کنند. این مذهب، برای یک وجب پائین‌تنه از عقب و جلو، ساخته و پرداخته شده‌است. انگار که پیش از ظهور اسلام، نه کسی تولید مثل می‌کرد(!) و نه سر قدم می‌رفت، و خدا آخرین فرستادۀ خود را مأمور اصلاح این امور کرده‌است!

تمام فلسفۀ اسلام روی نجاسات بنا شده؛ اگر پائین‌تنه را از آن حدف کنیم، اسلام روی هم می‌غلتد و دیگر مفهومی ندارد. بعد هم علمای این دین مجبورند از صبح تا شام با زبان ساختگی عربی، سرو کله بزنند و سجع و قافیه‌های بی‌معنی و پرطمطرق، جهتِ اغفال مردم بسازند و تحویل‌شان بدهند.

سرتاسر ممالکی را که فتح کردند، مردمش را به خاک سیاه نشاندند و به نکبت و جهل و تعصب و فقر و جاسوسی و دوروئی و دزدی و چاپلوسی و کونِ آخوند لیسی مبتلا کردند، و سرزمینش را به‌شکل صحرای برهوت درآوردند، اما مثل عصای موسی که مبدل به اژدها شد و خود موسی از آن ترسید، این اژدهای هفتاد-سر هم دارد، این دنیا را می‌بلعد.

همین روزی پنج بار دو لا راست شدن جلو قادر متعال که باید بزبان عربی آن را هجی کرد، کافی‌ست تا آدم را تو-سری‌خور و ذلیل و پست و بی‌همه‌چیز بار بیاورد. مگر برای ما چه آوردند؟! معجونِ دل‌به‌هم‌زنی از آرا و عقایدِ متضادی که از مذاهب و ادیان و خرافات پیشین، هول‌هولکی و هضم‌نکرده، استراق شده و بی‌تناسب، بهم درآمیخته شده‌است؛ دشمن ذوقیات حقیقی آدمی، و احکام آن، مخالف با هرگونه ترقی و تعالیِ اقوام و ملل است و به‌ضرب شمشیر، به مردم زورچپان کرده‌اند؛ یعنی شمشیرِ بران و کاسۀ گدائی‌ است: یا خراج و جزیه به بیت‌المال مسلمین بپردازید، یا سرتان را می‌بریم! هر چه پول و جواهر داشتیم، چاپیدند. آثار هنریِ ما را از میان بردند و هنوز هم دست‌بردار نیستند؛ هرجا رفتند همین کار را کردند».