اصولا اهالی ادبیات که گرایشی مردمی داشته‌اند همواره از این روند ابراز خوشی و رضایت کرده‌اند که اثر ادبی از انحصار اشرافیت و از محدوده دربار سلاطین و امیران دوران خانخانی بیرون آمده و به سپهر عمومی انتقال یافته است. این رویکرد را ایشان دمکراتیزه شدن ادبیات نام مینهادند. نامگذاری که مثبت بود و جای حرف و ایرادگیری نمیگذاشت. اما امروزه وضعییت فرق کرده است. زیرا شبکه اجتماعی اینترنت و در این اواخر پدیده هوش مصنوعی این امکان تولید و سرهمبندی شعر و داستان را در اختیار همگان میگذارد. همگانی که البته کسانی را نیز در بر میگیرد که پُر از حرص و آزند. اما نه کنجکاوی کسب دانش را دارند و نه قوه درک مطلب را و بالطبع نه نیروی داوری زیبایی شناسانه را.
به تاسف ما وارد دوران پوپولیستی و سلطه عوام در مشغولیت و سرگرمی با ادبیات و روایت و نیز به اصطلاح شاعرانگی گشته‌ایم.
ادبیات زیاد تولید میشود. اما نه ادبیاتی که از نیاز انسانی برخاسته باشد یا بخواهد گوهر تجربه‌ای را به همنوعان انتقال دهد. یکسری متن بُنجل و سرسری و شتابزده در شبکه ارتباطات مثل سیل در حرکت هستند و بالا و پایین میروند. آثاری گذرا که میتوانند ذوق و شوق را به یاس و نا امیدی بکشانند. چون پُرگویی و پُر حرفی و لفاظیند.
آری ما وارد دوران تولید انبوه نظم و نثر شده‌ایم. این ادبیات توی گیومه توسط عوامی عرضه میگردد که هیچ نشانی از برجستگی ذوق و ظرافت و لطافت را در توشه و کوله پشتی خود ندارد. بطوری که نه شعرشان رعایت ایجاز میکند و نه روایتشان از شگردهای داستانی بهره‌ای دارد. گویی ادبیات یتیم شده، بازیچه دست عده‌ای عاطل و باطل، بیعار و نیز بدسلیقه شده که فقط دنبال ارضای نیازهای کاذب خود هستند.

مهدی استعدادی شاد
*