چه کسانی برندگان اصلی آتشبس در غزه هستند؟ «نوبت جمهوری اسلامی بهزودی فرا میرسد»
یورونیوز - پس از گذشت سه روز پر اضطراب برای ساکنان غزه و سپری شدن ۱۵ ماه نبرد، سرانجام آتشبسی موقت میان اسرائیل و شبه نظامیان حماس برگزار شد و اولین گروه از گروگانهای اسرائیلی با زندانیان فلسطینی مبادله شدند.
امیلی داماری که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی از خانهاش در کیبوتص کفار عزه ربوده شده بود، از اولین گروگانهایی بود که آزاد شد و به خانه برگشت. او در اولین واکنش به این آزادی، خود را «خوشبختترین فرد جهان» خواند.
اسرائیل علاوه بر نجات سه تن از شهروندانش، توانست جسد اورون شائول، سربازی که ۱۰ سال پیش کشته و جسدش توسط حماس روبوده شده بود، پس بگیرد.
اسرائیل همچنین شب گذشته و پس از تحویل سه گروگان آزاد شده، مطابق با این توافق ۹۰ زندانی فلسطینی را آزاد کرد که ۷۸ نفر از این زندانیان ساکنان کرانه باختری و ۱۲ نفر از ساکنان بیتالمقدس شرقی بودند.
افرادی که آزاد شدند شامل ۶۹ زن و یک کودک همراه، همچنین ۱۲ مرد و ۸ نوجوان بودند که به دلیل ارتکاب جرایمی مانند تحریک، همکاری با تروریسم و اختلال در نظم محکوم شده بودند.
قرار است در مجموع حدود ۲ هزار زندانی در مرحله اول اجرای این توافق آتشبس آزاد شوند و در این میان مذاکرات برای ایجاد آتشبسی دائمی مشروط به تضمین امنیت اسرائیل ادامه یابد.
با این وجود ایران این رویداد را «بزرگترین شکست اسرائیل» خوانده است.
اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس ایران روز گذشته خبر آتشبس در غزه را «بزرگ ترین شکست اسرائیل» توصیف کرد، آنهم در حالی که مقامات ایالات متحده این توافق را نتیجه تغییر معادلات در خاورمیانه و زمینهساز پایان حکومت حماس در غزه توصیف کردند و هشدار دادند که در صورت اقدامی از سوی حماس برخلاف این آتشبس، پشتیبان اسرائیل برای انجام «هر اقدامی» هستند که لازم است.
اما چه کسانی بیشترین سود را از این توافق بردند؟
جو بایدن: منتظر استقبال گروگانهای آمریکایی در خانه هستیم
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده روز گذشته با اشاره به این آتشبس گفت: «مفاد این توافق همان چیزی بود که من در ماه مه به تفصیل بیان کردم؛ که درنهایت نیز توسط کشورهای سراسر جهان پذیرفته و با اکثریت قاطع در شورای امنیت سازمان ملل تایید شد.»
او با اشاره به اینکه آمریکاییهای گروگان گرفته شده نیز در اولین مرحله اجرای این توافق آزاد خواهند شد، افزود به همراه معاونش کامالا هریس «منتظر استقبال از آنها در خانه» است.
بایدن سپس به منافع فلسطینیها در این توافق اشاره کرد و گفت: «اسرائیل صدها زندانی فلسطینی را آزاد خواهد کرد. فلسطینیها نیز میتوانند به محلههای خود در تمام مناطق غزه بازگردند. موج کمکهای بشردوستانه به غزه آغاز میشود و مردم بیگناه میتوانند دسترسی بیشتری به کمکهای حیاتی داشته باشند.»
بایدن یکی دیگر از دستاوردهای این توافق را زمینهسازی برای «پایان دائمی جنگ» دانست و گفت: «طی شش هفته آینده، اسرائیل درباره ترتیبات لازم برای آغاز مرحله دوم این توافق مذاکره خواهد کرد که پایان دائمی جنگ است.»
او افزود: «اگرچه جزئیات زیادی برای مذاکره و انتقال از فاز یک به فاز دو وجود دارد، اما بر اساس این توافق، حتی اگر مذاکرات بیش از شش هفته طول بکشد، تا زمانی که مذاکرات ادامه داشته باشد، آتشبس نیز ادامه خواهد یافت.»
او افزود که در مرحله دوم این توافق، نه تنها همه گروگانهای باقیمانده از جمله سربازان مرد آزاد خواهند شد، بلکه تمامی نیروهای باقیمانده اسرائیل نیز از غزه خارج خواهند شد و آتشبس موقت، دائمی خواهد شد.»
و به گفتۀ او درنهایت در فاز سوم، بقایای گروگانهایی که کشته شدند به خانوادههایشان بازگردانده و طرح بازسازی بزرگ غزه آغاز میشود.
جو بایدن گفت که این همان طرح توافقآتش بسی بوده که او بهار سال گذشته ارائه کرده است و درنهایت نیز حماس و اسرائیل همان را پذیرفتند و به جنگ پایان دادند.
جو بایدن با توجه به سابقه فعالیت طولانیمدتش در حوزه دیپلماسی افزود: «من برای دههها در سیاست خارجی کار کردم. این یکی از سختترین مذاکراتی بود که تا به حال تجربه کردم و ما به این دلیل به نتیجه رسیدیم که اسرائیل با حمایت ایالات متحده، بر حماس فشار آورد.»
«رهبران حماس و حزبالله کشته شدند و ایران در حملاتش شکست خورد»
بایدن سپس به دستاوردهای ایالات متحده و اسرائیل در غزه پرداخت و گفت: «سنوار رهبر حماس کشته شد. قویترین حامی حماس یعنی ایران حملاتی را علیه اسرائیل انجام داد؛ اما این حملات پس از اینکه دولت من ائتلافی از کشورها را برای متوقف کردن آنها سازماندهی کرد، شکست خورد.»
او با اشاره به ابتکار عمل آمریکا برای مهار ایران گفت: «من به کشتیها و هواپیماهای آمریکایی دستور دادم به دفاع از اسرائیل بیایند و به این ترتیب [به ایران]، پاسخ قوی و مدنظر اسرائیل دادیم؛ پدافند هوایی ایران را نابود و همزمان از ایجاد یک جنگ همهجانبه جلوگیری کردیم.»
بایدن با اشاره به تحولات لبنان نیز گفت: «حزبالله، یکی از قویترین حامیان حماس، بهطور چشمگیری در میدان جنگ تضعیف و رهبری آن نابود شد. اسرائیل با حمایت ما با آنها برای آتشبس مذاکره کرد و پس از آن، لبنان رئیسجمهور جدیدی را انتخاب کرد که دیگر مدیون حزبالله نیست و میتواند فصل جدیدی را برای مردم لبنان آغاز کند.»
رئیس جمهوری آمریکا سخنانش را چنین نتیجه گیری کرد: «مجموع این تحولات که ایالات متحده به شکل گیری آن کمک کرد، اکنون معادله را تغییر داده است. اکنون شبکه تروریستی که زمانی از حماس محافظت و حمایت میکرد، بسیار ضعیفتر شده است، ایران ضعیفتر از دهههای گذشته است، حزبالله به شدت تحقیر شده است. در جریان ۱۵ ماه جنگ، رهبران ارشد حماس کشته شدند، هزاران جنگجوی حماس کشته شدند و تشکیلات نظامی آنها ویران شد. حماس که دیگر جایی برای رفتن نداشت، درنهایت با آزادی گروگانها موافقت کرد.»
او در پایان گفت: «برای پایان دادن به این جنگ، راهی جز آزاد کردن گروگان وجود نداشت و من عمیقاً راضی هستم که این روز فرا رسیده است. این کار برای مردم اسرائیل و خانوادههایی انجام شد که در عذاب هستند و برای مردم بیگناه غزه که به دلیل جنگ متحمل ویرانی غیرقابل تصوری شدند... با این توافق، مردم غزه سرانجام میتوانند به آیندهای بدون حماس نگاه کنند.»
مشاور امنیت ملی ترامپ: حماس دیگر هرگز غزه را اداره نخواهد کرد
مایک والتز، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ نیز روز یکشنبه گفت که «حماس دیگر هرگز غزه را اداره نخواهد کرد».
او هشدار داد که اگر حماس از توافق آتشبس برای آزادی گروگانها سرپیچی کند، ایالات متحده از اسرائیل «در انجام کاری که باید بکند» حمایت خواهد کرد.
والتز که در حال حاضر نماینده کنگره از ایالت فلوریدا است، افزود که این توافق باید «جشن گرفته شود» زیرا بدون آن، سه زنی که امروز آزاد شدند، میمردند.
او با اشاره به اینکه مدت اسارت گروگانها در دستان حماس طولانیتر از مدت اسارت «گروگانهای آمریکایی در ایران» در سال ۱۹۷۹ بوده، گفت: «اکنون میتوانیم لحظهای را که ریگان تجربه کرد، تکرار کنیم.»
اشاره او به گروگانهای آمریکایی بود که پس از ۴۴۴ روز اسارت در ایران آنهم در دوران ریاست جمهوری جیمی کارتر، درنهایت در زمان روی کار آمدن رونالد ریگان در سال ۱۹۸۱ میلادی آزاد شدند؛ آنهم با توافقی که عمدتاً توسط جیمی کارتر مذاکره شد.
لیندسی گراهام: پس از غزه اکنون نوبت ایران است
لیندسی گراهام، سناتور ایالت کارولینای جنوبی و متحد دیرینه دونالد ترامپ نیز روز یکشنبه از ترامپ به خاطر نقشش در کمک به پیشرفت مذاکرات آتشبس تمجید کردند.
او گفت: «واضح بگویم؛ اگر دونالد ترامپ خواستار آزادی گروگانها نمیشد، این افراد از غزه بیرون نمیآمدند.»
لیندسی گراهام که روز یکشنبه با شبکه سیبیاس صحبت میکرد، تاکید کرد با آتشبس شش هفتهای که اکنون در غزه اجرایی شده، اکنون دونالد ترامپ باید با قدرت به دنبال مقابله با ایران و برنامه هستهای این کشور باشد.
حملات حوثیها به کشتیها در دریای سرخ «محدود» میشود
شورشیان حوثی در یمن نیز در دومین روز آتشبس غزه اعلام کردند که حملات خود را به کشتیهای وابسته به اسرائیل در دریای سرخ محدود میکنند.
در بیانیه حوثیها همچنین آمده است که حملاتشان را علیه «سایر کشتیهایی که از نوامبر ۲۰۲۳ هدف قرار میگرفتند» متوقف کردند. با این وجود در این بیانیه به سیاست این گروه در قبال کشتیهای آمریکایی و بریتانیایی که حملات سنگینی علیه مواضع این گروه داشتند، اشارهای نشده بود.
هنوز روشن نیست دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا که قرار است امروز برای آغاز کارش سوگند یاد کند، چگونه با این شورشیها رفتار خواهد کرد. او ممکن است بار دیگر حوثیها را در گروه سازمانهای تروریستی خارجی قرار دهد و به این ترتیب دور جدیدی از حملات سنگین علیه آنها آغاز شود.