آیا پوتین جمهوری اسلامی را فدای توافق با ترامپ خواهد کرد؟
کیهان لندن - در ایران شماری از عوامل حکومت شامل برخی مقامهای فعلی و پیشین دولتی و تحلیلگران سیاسی و اقتصادی که اغلب نزدیک به جریان «اصلاحطلب» به شمار میروند، از اواخر دوران ریاست جمهوری جو بایدن، درباره توافق احتمالی میان روسیه و آمریکا بر سر جنگ اوکراین و پیامدهای حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه به نظام هشدار میدادهاند.
این هشدارها پس از دو سوء قصد ناموفق علیه دونالد ترامپ پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شکل جدیتر به خود گرفت، زیرا پیشبینی میشد که مستقیم و غیرمستقیم رد پای جمهوری اسلامی در این اقدامات تروریستی مطرح شود.
با گذشت سه سال از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، هرچند دولتهای اروپایی بارها نسبت به ارسال پهپادهای انتحاری و موشک به روسیه توسط جمهوری اسلامی هشدار دادهاند اما در نهایت آنچه در عمل تا کنون برای مقابله با این روند اجرا کردهاند، تحریم پروازهای هواپیمای «ایران ایر» به پایتختهای اروپایی و محدودکردن کشتیرانی جمهوری اسلامی و تحریم چند شرکت و افرادی بوده که در انتقال این محمولهها دخالت داشتند.
جریانی که در ایران منافع جمهوری اسلامی را در توافق با آمریکا ارزیابی میکند، پیشبینی کرده بود که بازگشت مجدد ترامپ به قدرت، احتمال توافق او با ولادیمیر پوتین بر سر اوکراین زیاد است.
اکنون به نظر میرسد که پیشبینی آنها درست از کار درمیآید. تبادل شهروندان زندانی آمریکایی و روسی و پس از آن دیدار نزدیک مارکو روبیو و سرگئی لاوروف وزرای خارجه آمریکا و روسیه در ریاض، مقدمه توافق اولیه میان واشنگتن و مسکو بر سر چند موضوع اساسی شده است که شامل بازگشایی سفارتخانهها و از سر گرفتن روابط دیپلماتیک و تلاش برای پایان دادن به جنگ در اوکراین میشود.
کیت کلاگ نماینده ویژه ترامپ در امور اوکراین و روسیه پیش از نشست وزرای خارجه آمریکا و روسیه در ریاض گفته بود که تلاش خواهد شد عدم حمایت روسیه از رژیم ایران و همچنین چین و کرهشمالی بخشی از توافق میان واشنگتن و مسکو باشد.
جمهوری اسلامی: «وجهالمصالحه»
یکی از افرادی که طی دو سه سال اخیر بارها به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داد که «روسها ایران را وجهالمصالحه اخذ امتیاز از طرف غربی در جنگ اوکراین خواهند کرد» حشمتالله فلاحتپیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی است.
پس از توافق اولیه آمریکا و روسیه در ریاض، فلاحتپیشه در یک مصاحبه تکرار کرد که «باید به صراحت گفت که احیای برجام فدای جنگ اوکراین شد و در حال حاضر باید از این ترسید که ایران فدای صلح اوکراین شود.» او در این مصاحبه عنوان کرده که جمهوری اسلامی به محل تبانی آمریکا و روسیه برای صلح در اوکراین تبدیل میشود و روسیه هم «به راحتی ایران را خواهد فروخت.»
شهرام خلدی کارشناس امور بینالملل و استاد دانشگاه واترلو در کانادا: ایران گوسفند قربانی چانهزنی های ترامپ با چین و روسیه خواهد شد:
همزمان با افزایش بحرانهای اقتصادی در ایران و بیشتر شدن شکاف میان حکومت و مردم، جمهوری اسلامی هیچ تهدیدی را بیش از آغاز مجدد تظاهرات خیابانی در اعتراض به وضعیت بدمعیشتی احساس نمیکند. در همین ارتباط امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سهشنبه شب ۳۰ بهمان ۱۴۰۳ در یک مصاحبه تلویزیونی عنوان کرد که نگرانی جمهوری اسلامی از جنگ و حمله نظامی نیست بلکه نقطه آسیبپذیر نظام، «اقتصاد» است.
هرچند مقامات اسرائیلی مستقیم در مورد احتمال حمله نظامی به تأسیسات اتمی، نظامی و موشکی و حتا زیرساختهای جمهوری اسلامی صحبت میکنند اما در مواضع و سخنرانیهای رسمی خود بیش از آنکه گزینه جنگ را تقویت کنند بر «سرنگونی جمهوری اسلامی از طریق حمایت از مردم ایران» تأکید میکنند.
در همین ارتباط بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل پس از دیدار با دونالد ترامپ در مصاحبه با «فاکس نیوز» گفت: «مردم ایران بعد از اسرائیل بزرگترین حامی آمریکا در خاورمیانه هستند.»
نتانیاهو اواسط آذرماه ۱۴۰۳ نیز در دومین پیام ویدیویی خود به مردم ایران گفته بود: «هراس جمهوری اسلامی از شماست که خواهان صلح و آزادی هستید.»
به نظر میرسد پیام دولتمردان اسرائیل به گوش مقامات جمهوری اسلامی هم رسیده باشد. درواقع در تهران سران حکومت میدانند که حتا اگر اسرائیل با یا بدون آمریکا دست به اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی بزند، هدفاش ورود به یک جنگ پرهزینه و طولانی نیست، بلکه اقدامی کنترل شده و محدود خواهد بود که نظام را ناکار کند.
در این میان، زمامداران حکومت ایران بارها ادعا کردهاند که اسرائیل و آمریکا به دنبال «راه انداختن آشوب و اعتراض» در ایران هستند تا مردم و حکومت را در مقابل هم قرار دهند. این در حالیست که این دو کشور نیازی به این کار ندارند و مردم ایران سالهاست که در مقابل حکومت ایستاده و سرکوب خشن و وحشیانهی آنها نیز به همین دلیل است! از سوی دیگر، مقامات رژیم خود را برای هواداران نظام دست بالا قلمداد میکنند و عدم تمایل اسرائیل و آمریکا به جنگ را به عنوان «توان نظامی» جمهوری اسلامی میفروشند!
در چنین شرایطی نگرانیهای جمهوری اسلامی بطور فزاینده بیشتر میشود. دولت ترامپ در مذاکره با روسها، طرفین اروپایی و حتا اوکراین را هم تا حدود زیادی کنار زده و مصمم است تا فروش نفت ایران را به «صفر» نزدیک کند. این وضعیت برای رژیمی که با انبوه بحرانها دست به گریبان است، میتواند تهدید اساسی برای بقای آن محسوب شود. هرچند که برخی در داخل ایران میگویند رونمایی از «بمب اتم» میتواند گزینهای بازدارنده در برابر «خارج» باشد و در «داخل» هم «ماشین سرکوب» علیه مردم معترض میتواند بقای نظام را تضمین کند.

مطلبی که ترامپ درباره جمهوری اسلامی بازنشر کرد