از جولانی تا رئیس‌جمهور الشرع: تحول شگفت‌انگیزی که کمتر کسی انتظارش را داشت

نجات بهرامی

▪️اگر از دیدن عکس‌هایی که در رسانه‌های جهانی منتشر شده و دونالد ترامپ را در حال دیدار با رئیس‌جمهور جدید سوریه، احمد الشرع، نشان می‌دهند گیج شده‌اید، کاملاً قابل درک است. تنها شش ماه پیش، این فرد به‌عنوان ابو محمد الجولانی، یک تروریست تحت تعقیب با جایزه ۱۰ میلیون دلاری از سوی آمریکا شناخته می‌شد. بیشتر مردم، یعنی ۹۹/۹۹ درصدشان، به اطلاعات امنیتی لازم برای درک چنین تحول عجیبی دسترسی ندارند. اما برای کسانی که در شش ماه گذشته پادکست‌های من درباره سوریه را دنبال کرده‌اند، این موضوع چندان هم غافلگیرکننده نیست.

▪️من از سال ۲۰۱۸ بارها، بر اساس گفتگوهایی با افسران ارشد اطلاعاتی در کشورهای عضو «فایو آیز»، گفته‌ام که احمد الشرع (همان جولانی سابق) مدت‌هاست که به یکی از ارزشمندترین «هم‌پیمانان» غرب در مبارزه با داعش تبدیل شده بود. او تا سال ۲۰۱۳ عضو داعش بود، اما بعد از آن از آنها جدا شد و شروع به جنگیدن با آن‌ها کرد و از طریق کانال‌های ترکیه‌ای اطلاعات مهمی به سازمان‌های اطلاعاتی غرب می‌داد. بعدها با القاعده متحد شد، اما به‌تدریج رهبران ارشد آن را به منطقه خود دعوت کرد ... و یکی‌یکی، با حملات پهپادی آمریکا از بین رفتند. تصادف بود؟ قطعاً نه.

▪️این تصویر اخیر او با ترامپ و ولیعهد سعودی، نه نتیجه باج‌دهی به تروریسم است و نه پاداشی برای خشونت؛ بلکه حاصل یک بازی بلندمدت و حساب‌شده از سوی مردی است که هرگز متعلق به غرب نبود، اما همیشه هوشیارانه می‌دانست که بادها از کدام سو می‌وزند. همکاری او ضربه‌های سنگینی به داعش و القاعده وارد کرد -- نه از روی علاقه به غرب، بلکه چون او تشخیص داد که افراط‌گرایی جهانی نه فقط تهدیدی برای جهان، بلکه تهدیدی برای چشم‌انداز خودش از آینده سوریه است.