دو فیلم یا هزار فیلم

یدالله کریمی پور

دو فیلم از سعید روستایی نماینده جمهوری اسلامی با پذیرش قانون حجاب اجباری و جعفر پناهی با فیلمی بدون مجوز و زیرزمینی بیرون‌ از چارچوب های سانسور با موضوع مبارزه زنان و جوانان در جشنواره کن به بحث داغ محافل سینمایی تبدیل شده است.

نتوانسته ام‌ فیلم ها را ببینم؛ حتما شایستگی لازم را برای کن به دست آورده اند. ولی سال هاست که به مقوله ژئوپولیتیک و جنسیت می اندیشم. به گمانم‌ محدود سازی آزادی زنان تنها حجاب در قوانین جمهوری اسلامی را در بر نمی گیرد. بلکه این محدودیت ها نیمی از جمعیت کشور را خنثی و بلکه تا حدودی عاطل و باطل کرده است. به گمانم زنان ایران مصداقی عینی برای الگوی کتاب جنس دوم سیمون دوبوار هستند. به بخش کوچکی از پرسش های ناشی از محدودیت های زنان بنگریم:

۱- آیا زنان در ج ا از حق طلاق برخوردارند؟
۲- آیا زنان در ج ا از حق حضانت فرزند برخوردارند؟
۳- آیا بدون رضایت شوهر می توانند گذرنامه بگیرند؟
۴- می توانند بدون اجازه ولی و شوهر به سفر خارجی بروند؟
۵- می توانند در نماز جماعت امام باشند؟
۶- می توانند در نمازها در عرض مردها بایستند؟
۷- می توانند. قاضی مسئول و صادر کننده حکم شوند؟
۸- می توانند به ریاست جمهوری و ... دست یابند؟
۹- می توانند گواهینامه رانندگی موتورسیکلت دریافت کنند؟
۱۰- می توانند در مجالس و محافل آواز بخوانند؟
۱۱- چرا دیه زنان نیمی از مردان است؟
۱۲- چرا ارث زنان‌ متاهل فقط یک هشتم هوایی املاک است؟
۱۳- چرا حق ندارند با مردان‌ نامحرم دست دهند؟
۱۴- چرا حق ندارند در ورزشگاه ها شرکت کنند و یا از این بابت محدودند؟
۱۵- آیا زنان مانند مردان، از حق دوچرخه سواری آزادانه برخوردارند؟
۱۶- آیا زنان به اعتبار قانونی از آزادی پوشش، مانند پوشش سر و گردن برخوردارند؟
۱۷- آیا در شهادت دادن از حقوق‌ برابر با مردان‌ برخوردارند؟
۱۸- چرا ریاست خانواده باید در همه یا بیشتر شرایط با مردان‌ باشد؟
۱۹- چرا مردان‌ همزمان اجازه داشتن چهار همسر دائمی و هر چند تا متعه را دارند؟
۲۰- چرا در هر شرایطی زن مکلف به تمکین از شوهر در امر زناشویی است و در غیر این صورت متهم به نشوز و محرومیت از نفقه است؟
۲۱- چرا ازدواج‌ دختران باکره منوط به اجازه پدر یا جد پدری است؟
۲۲- چرا گاه حتی شهادت زنان در برخی جرائم به تنهایی یا اساسا پذیرفته نمی شود؟
۲۳- چرا مرجعیت دینی تنها مختص مردان است؟
۲۴-چرا ....

به گمانم‌ به جای دو فیلم، می طلبد که دهها و بلکه صدها فیلم در باره این تفاوت ها و پرسش ها ساخته شود. مساله حجاب تنها پرکاهی در برابر پرسش های‌ نامبرده است.