برای تبدیلِ این جهت‌گیری به عمل، می‌توان از یک راهکارِ دو نهادی بهره گرفت که بر تفکیکِ طراحی و اجرا استوار است.

«گروهِ پژوهش و برنامه‌ریزی» به‌مثابه اتاقِ فکرِ تکنوکرات، سناریوها، شاخص‌ها و نقشه‌راه را تدوین و به‌روز می‌کند و استانداردهای پاسخگو را تعیین می‌کند. «ستادِ اجرایی» به‌ عنوان بازوی اجرا، شبکه‌سازیِ میدانی را سامان می‌دهد، لجستیک و حفظِ خدماتِ حیاتی را برنامه‌ریزی می‌کند و هماهنگیِ اجرا را بر عهده دارد. مرزبندی میان نقشِ نمادین و اجرایی در همین معماری حفظ می‌شود؛ یعنی از سرمایه‌ی نمادین بهره گرفته می‌شود و تصمیم و اجرا به ساز و کارهای فن‌سالار، کاردان و پاسخگو سپرده می‌شود.

👈مطالب بیشتر در کیهان لندن

ستونِ نقشه‌ی رسیدن به مقصد، مطابقِ همین چارچوب، همزمان سه مأموریت را پیش می‌برد:

• سازماندهیِ میدانی و شبکه‌ای،
• تأمینِ مالیِ شفاف و پایدار با تکیه بر مشارکتِ خُرد از داخل و دیاسپورا،
• و روایت‌سازیِ منسجم و سنجش‌پذیر.

هسته‌های کوچک و امن، آموزش‌دیده و متصل به ستادِ مرکزیِ سبک‌وزن و پاسخگو، نقاطِ عطفِ مشخصی را هدف می‌گیرند؛ از رشدِ اعتصابات در خوشه‌های صنعتی و پیوستنِ اصنافِ کلیدی تا شکستنِ انحصارِ روایتِ رسمی. تصمیم‌ها به شکل مرحله‌ای و داده‌محور اتخاذ می‌شود؛ بازخوردها سریع در نقشه‌راه منعکس می‌گردد و مسیر، بجای تک‌گویی و هیجان، با سنجش‌پذیری و انضباط پیش می‌رود.

تأمینِ مالی بدون پولِ پاک پایدار نمی‌ماند. نقطه‌ی شروع، مدلِ خُرد است: ۸ میلیون ایرانیِ خارج کشور، اگر بطورِ متوسط تنها ۱۰ دلار کمک کنند، ظرفیتی نزدیک به ۸۰ میلیون دلار در سال فراهم می‌شود. این پشتوانه می‌تواند اعتصاب‌ها را مداوم کند، آموزش و پشتیبانیِ حقوقی بدهد، خانواده‌های آسیب‌دیده را حمایت کند و رسانه حرفه‌ای بسازد. این منابع باید با صندوق‌های شفاف، حسابرسیِ مستقل، پیشخوانِ عمومیِ مخارج و سقفِ کمکِ فردی و‌ سازمانی اداره شود تا اعتماد حفظ شده و نفوذپذیری نیز کاهش یابد.

ساماندهیِ دیاسپورا یا جامعه ایرانیان مهاجر خود یک مأموریتِ استراتژیک است. شبکه خارج کشور باید در قالبی قانونی و پاسخگو در کشورهای محلِ اقامت سازمان یابد تا چهار کارویژه را همزمان پیش ببرد: تأمینِ مالیِ خُرد و مداوم، روایت‌سازیِ حرفه‌ای و چندزبانه، پیوند با نهادهای مدنی، سیاسی و پارلمان‌ها، و پشتیبانیِ فنی و حقوقی از شبکه‌های داخل. شوراهای منطقه‌ایِ منتخب، کمیته‌های تخصصیِ رسانه، حقوق، مالی و فناوری، و سامانه عضویت و دریافت گزارش‌ به‌روز، پیوستِ نهادیِ این شبکه است. چنین ظرفیتی، پلِ اعتماد میانِ داخل و خارج می‌سازد و نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعیِ برون‌مرزی به سازمان تبدیل شده است، نه صرفاً هیجان.

حمایتِ خارجی زمانی معتبر و مؤثر است که برنامه و ساختارِ پاسخگو وجود داشته باشد. معیارِ روشن باید این باشد:
• تقسیمِ کارِ تخصصی،
• شفافیتِ مالیِ قابلِ راست‌آزمایی،
• زنجیره جانشینیِ روشن،
• کاهشِ هزینه اجتماعی در هر مرحله،
• و مرزبندیِ دقیق میان نقشِ نمادین و اجرایی.

دیاسپورای سازمانیافته می‌تواند این استانداردها را به شرکای خارجی نشان دهد و حمایت را از سطحِ شعار به همکاریِ قابلِ ارزیابی ارتقا دهد.

سرانجام، و سپس، پاسخ به پرسشِ «فردای گذار» نیز با همین منطق روشن می‌شود. هر نیرویی که امروز بارِ برنامه و سازمان را به دوش بکشد، فردا از وزنِ سیاسی و پذیرشِ عمومیِ بیشتری برخوردار است، اما این وزن باید به قراردادهای زمانبندی شده، ساز و کارهای نظارتی و انتخاباتِ دورانِ گذار گره بخورد تا به فرمانرواییِ شخصی تبدیل نشود.

بن‌بستِ کنونی زمانی گشوده می‌شود که محورِ بحث از «چه کسی» یا «چه کسانی» به «کدام ساز و کار» منتقل شود، و راهِ رسیدن، با کارهای کوچک اما پیوسته‌ای آغاز شود که هر کدام، خشتِ یک فردایِ قابلِ اداره است.