به نوشتۀ روزنامۀ فرانسوی لوموند، منافع تهران حکم میکند که برای حل مشکل پروندۀ هستهای به مذاکره روی آورد، اما بیحرکتی و لجاجت رهبر جمهوری اسلامی از یک سو و سازشناپذیری واشنگتن از سوی دیگر، وضعیت را به بنبست کشانده است. در این میان اروپاییها هم با توسل به «مکانیسم ماشه» کار را سختتر کردهاند
رادیو بین المللی فرانسه - غزل گلشیری خبرنگار روزنامۀ لوموند مینویسد که از پایان جنگ دوازده روزه به بعد، تهران در یک «بنبست استراتژیک» گرفتار مانده است.
از یک طرف فشار اروپاییها به جمهوری اسلامی برای تحمیل مذاکره افزایش یافته، اما از طرف دیگر اصلاً معلوم نیست که در قبال توافقی که برای تهران قابل قبول باشد، دونالد ترامپ نرمش کافی نشان خواهد داد یا خیر. از نظر واشنگتن، ایران باید غنیسازی اورانیوم را به کل تعطیل کند؛ شرطی که برای جمهوری اسلامی پذیرفتنی نیست.
در عین حال رژیم تهران میترسد که حتی در صورت ورود به مذاکره، باز هم هدف حملۀ نظامی قرار گیرد. به همین دلیل نوعی سردرگمی در رأس حکومت مشاهده میشود. عباس عبدی، تحلیلگر ایرانی به لوموند میگوید: «در واقع، مقامات ایرانی به بنبست رسیدهاند. البته رهبران رژیم مشکلی برای آغاز مذاکره ندارند، چنان که قبل از جنگ نیز این کار را کرده بودند، اما برای شروع گفتگو باید تصور روشنی از چند و چون توافق داشت. ولی مذاکراتی که نتیجهاش از یک جانب تحمیل میشود (از طرف دونالد ترامپ)، شاید بدتر از فقدان مذاکره باشد.»
سماجت خامنهای
مانع بزرگ دیگر، شخص علی خامنهای است. به رغم ضرباتی که به تأسیسات نظامی و هستهای کشور وارد شده و به رغم زیانهای اقتصادی و پریشانی مردم، خامنهای ٨۶ ساله همچنان در مخالفت با آمریکا سرسختی میکند.
یک شهروند ایرانی اهل تجارت که به محافل سیاسی و نظامی نزدیک است به خبرنگار لوموند میگوید: «باید واقعبین بود. علی خامنهای آدم سالخوردهای است و نمیتوان از او انتظار داشت که مذاکره با آمریکا را بپذیرد... او آرمان خود را دنبال میکند و ایمان دارد که هزینۀ مقاومت کمتر از هزینۀ سازش است.»
👈مطالب بیشتر در سایت رادیو بین المللی فرانسه
حمیدرضا عزیزی، پژوهشگر بنیاد علم و سیاست در برلین، معتقد است که با توجه به سن خامنهای و شرایط کشور بعد از جنگ، تنها شورای عالی امنیت ملی خواهد توانست مذاکره با آمریکا را ممکن سازد. اما در حال حاضر «هیچیک از اعضاء این نهاد یا سایر مقامات نظام، شهامت ازسرگیری گفتگوها را ندارند؛ علی خامنهای هم به تنهایی زیر بار نخواهد رفت.»
حمیدرضا عزیزی میگوید: «تمامی اهرمها در واشنگتن است. اروپاییان فقط همین مکانیسم ماشه را در اختیار دارند. اما تهران میترسد که اگر فقط با قدرتهای اروپایی مذاکره کند، تنها برگ برندۀ خود، یعنی ابهام موجود در برنامۀ هستهای را هم از دست بدهد. پس بهترین گزینه، مذاکرۀ مستقیم با آمریکاست. حتی اگر واشنگتن حاضر به یک توافق عادلانه نباشد، باز هم تنها راه رسیدن به این نتیجه، انجام مذاکره مستقیم خواهد بود.»
در این وضعیت، به نوشتۀ لوموند، فرسایش «محور مقاومت» در منطقه و تداوم سالها فساد و بیکفایتی و اختناق در داخل کشور، رژیم جمهوری اسلامی را تضعیف کرده است. حتی آن اتحاد شکنندۀ ملی که در زمان جنگ با اسرائیل شکل گرفت، اینک روز به روز بیشتر شکاف بیشتری بر میدارد.

جعفر! ولش کردی بابک را!