«صابر کاظمی»، استعداد طردشده والیبال ایران در ۲۶ سالگی درگذشت. بر پسری که در پنجم دبستان استعداد والیبالش کشف شد و تا بالاترین درجه‌های افتخار پیش رفت در سال‌های پایانی زندگی‌اش چه گذشت؟
پیام یونسی‌پور - ایران وایر
صابر کاظمی، استعداد طردشده والیبال ایران ۶ روز بعد از عقد قرارداد با باشگاه الریان قطر، برای شنا به استخر باشگاه رفت، به دلایلی نامعلوم دچار ایست مغزی شد، توسط دکتر «رضا جباری» پزشک مورد اعتماد حکومت و با دستور «محمدباقر قالیباف» به ایران برگردانده شد و روز چهاردهم آبان۱۴۰۴ خبر درگذشتش را اعلام کردند.
صابر کاظمی را می‌توان نمونه‌ای معنی واقعی یک استعداد در ورزش ایران دانست. او خودساخته بود، بدون رانت بالا آمد، برای ماندن در تیم‌های ملی ایران، تن به هر خواسته و دستور نداد، عضو هیچ باند سیاسی یا مافیای مالی نشد و درنهایت زیر شدیدترین فشارها، محرومیت‌ها و جریمه‌ها قرار گرفت.
صابر کجا متولد شد و چگونه به‌سوی والیبال رفت؟
صابر کاظمی سوم دی۱۳۷۷ در روستای «قانقرمه» از توابع شهرستان «آق‌قلا» استان گلستان به دنیا آمد. روستایی به‌غایت محروم مانده از ثروت کشور که در سال‌های اخیر تنها دو خبر در موردش در رسانه‌ها نشر شده. «سیل» و ویران شدن خانه‌ها و مزارع و البته افتتاح یک استخر سرپوشیده.
خبر افتتاح استخر سرپوشیده در روستای قانقرمه به حدی برای مسئولین استانی هیجان‌انگیز بود که «هادی حق‌شناس» استاندار وقت گلستان آن را «پروژه بزرگ فرهنگی ورزشی» نامید و خبرگزاری «ایرنا» وابسته به دولت جمهوری اسلامی از حضور معاونان وزیر تعاون در این روستا برای مراسم افتتاحیه‌‌اش نوشت.
وقتی صابر ۱۲ ساله بود، این شهرستان نه زمین فوتبال داشت، نه سالن والیبال، نه مجموعه‌ای برای ساده‌ترین ورزش‌های عمومی.
او از همان سن و با اصرار و تشویق پدرش، به دلیل قد متفاوتی که نسبت به‌تمامی هم‌رده‌های سنی خود داشت، به سمت رشته ورزشی والیبال رفت. چون تیمی در رده سنی نونهالان و نوجوانان وجود نداشت، به تیم غیرحرفه‌ای و آماتوری «میدان آق‌قلا» که در لیگ محلات گلستان شرکت می‌کرد، پیوست.
صابر کاظمی تا ۱۵ سالگی در رده محلات گلستان تمرین کرد تا این‌که روزی هنرش به چشم «محمد وکیلی» نشست. محمد وکیلی، استعداد یاب برجسته والیبال ایران است که از سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۹۰ خورشیدی، هم وظیفه استعدادیابی در والیبال ایران را بر عهده داشت و هم مدتی سرمربی تیم ملی والیبال نوجوانان ایران بود. او شهر به شهر و روستا به روستا به دنبال استعدادهای درخشان ایران می‌رفت و در همین سفرها بود که صابر کاظمی، «مرتضی شریفی»، «محمدرضا حضرت‌پور» و «امیر محمد فلاحت‌خواه» را دید و به والیبال ایران معرفی کرد.
صابر کاظمی که در ۱۶ سالگی، از روستای قانقرمه به تیم ملی والیبال نوجوانان ایران رسید، جزو نسل طلایی بود که مانند مرتضی شریفی و محمدرضا حضرت‌پور و برخی دیگر، ناگهان از تیم ملی نوجوانان، به اردوی تیم ملی دعوت شدند.
از عجایب صابر کاظمی این بود که او ابتدا به اردوی تیم ملی نوجوانان دعوت شد و دو سال بعد، اولین قرارداد حرفه‌ای خود را با یک باشگاه امضا کرد؛ نخستین باشگاه او شمس تهران یکی از باشگاه‌های زیرمجموعه کاله مازندران بود.
چه رکوردها و افتخاراتی به یادگار گذاشت؟
صابر کاظمی پس از سه سال دعوت جست و گریخته به اردوهای تیم ملی بزرگ‌سالان سرانجام در سال ۱۳۹۷ اولین بازی خود را با پیراهن تیم ملی والیبال ایران در سن ۲۰ سالگی انجام داد.
«ایگور کولاکوویچ» سرمربی مقدونیه‌ای وقت تیم ملی ایران، به صابر لقب «صاعقه» داده بود و می‌گفت سرعتش در پرش و قدرت آبشارهایش منحصربه‌فرد است.
صابر را آرام‌آرام با به‌عنوان بازیکن «پشت خط زن» باقدرت ضرباتی برق‌آسا در والیبال ایران، آسیا و جهان شناختند. ثبت آبشاری با سرعت ۱۱۸ کیلومتر بر ساعت و پرشی برای آبشاری با ارتفاع ۳ متر و ۶۱ سانتی‌متری Spike reach ازجمله یادگارهای این والیبالیست نابغه بود.
صابر کاظمی حدفاصل سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳ بازیکن ثابت تیم‌های ملی ایران بود. در این حدفاصل با تیم ملی والیبال ایران به ۲ قهرمانی بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا و ۲۰۲۲ هانگژو دست‌یافت. یک مدال طلا ۲۰۲۱ و یک مدال نقره ۲۰۲۳ جام ملت‌های آسیا را کسب کرد و در دو دوره بازی‌های لیگ ملت‌های والیبال مردان جهان حضور داشت.
او همچنین ارزشمندترین بازیکن مسابقات قهرمانی آسیا سال ۲۰۲۱، هفتمین والیبالیست برتر در امتیازآوری در لیگ ملت‌های جهان ۲۰۲۱ (با رکورد ۱۷۷ امتیاز)، بهترین بازیکن فینال در بازی پایانی قهرمانی آسیا ۲۰۲۱ را به دست آورد.
چه کسانی صابر و خانواده کاظمی را زیر فشار گذاشتند؟
صابر کاظمی بنا به تصمیمی که هرگز به‌صورت رسمی رسانه‌ای نشد ولی برخی از نزدیکانش آن را برگرفته از «اعتقاداتش» می‌دانستند، سال ۲۰۲۳ از حضور در اردوی تیم ملی والیبال پرهیز کرد.
فدراسیون والیبال در ابتدا حکم به ۲ سال محرومیت از حضور در تمامی رقابت‌های باشگاهی و ملی صابر کاظمی داد. وب‌سایت فدراسیون والیبال ۲۲شهریور۱۴۰۳ خبر از تغییر حکم صابر کاظمی و تبدیل‌شدن محرومیت دوساله او به «دو میلیارد هزینه برای زیرساخت‌های والیبال در مناطق محروم استان گلستان» می‌دهد.
فدراسیون والیبال اما پس از دریافت کامل مبلغ ۲ میلیارد تومان، حکم محرومیت کاظم را باطل نکرد تا او برای قرارداد با باشگاه‌های داخلی دچار مشکل شود و برای ادامه فعالیت حرفه‌ای خود به قطر برود.
بااین‌وجود فدراسیون والیبال در مکاتبه‌ای که با فدراسیون جهانی والیبال داشت ادعا کرد که صابر کاظمی همچنان محروم است و اجازه بازی برای تیم الریان قطر را ندارد.
صابر کاظمی تنها ۶ روز پس از عقد قرارداد با باشگاه الریان قطر دچار ایست مغزی شد و روز ۱۴آبان۱۴۰۴ و در فاصله ۲ روز پس از آن‌که پزشک معتمد رییس مجلس خبر از «مرگ مغزی» او داد، درگذشت.
بخش عمده‌ای از اتفاقاتی که برای این نابغه والیبال ایران طی روزهای منتهی به درگذشتش افتاد، در مغایرت با خواسته‌های خانواده‌اش بود. خانواده صابر، با انتقال او به ایران به دلیل تاکید پزشک‌های متخصص برای جابجا نشدن او، به‌شدت مخالفت کرده بودند، اما درنهایت با فشار «میلاد تقوی» رییس فدراسیون والیبال و «رضا جباری» پزشک مورد تایید حکومت، صابر را به ایران منتقل کردند.
رسانه‌های ایران ۷آبان۱۴۰۴ به نقل از میلاد تقوی مدعی شدند که خانواده صابر کاظمی با اهدای اعضای بدن او موافقت کرده‌اند که این موضوع هم با واکنش و تکذیب اعضای خانواده‌اش همراه شد. به نظر می‌رسید فدراسیون والیبال برای درگذشت او بیش از زنده ماندنش برنامه دارد.
ایست مغزی صابر، یادآور اتفاق تلخ دیگری بود که پسر رعنای والیبال ایران در سال ۱۳۹۷ تجربه کرد. زمانی که در اوج جوانی در اردوی تیم ملی والیبال دچار شکستگی مچ پا شد. او به وب‌سایت فدراسیون جهانی والیبال سال ۱۳۹۹ گفت: «این زمان برایم خیلی سخت گذشت. چون احساس می‌کردم دیگر همه، اعتمادشان را به من ازدست‌داده‌اند. فکر می‌کردند من تمام شدم، اما همین باعث شد انگیزه‌ام بیشتر شود و دوباره برگردم.»
او این بار اما دیگر برنگشت. در ۲۶ سالگی خاموش شد.
