Thursday, Nov 20, 2025

صفحه نخست » «پارادوکس تیغ ماهی» و «حکومت فلج»، سروش سرخوش

sarkhosh.jpgدر ادامه‌ی تحلیل «تقابل عریان سیستم با ضد سیستم» (که «شکست طراحی» حکومت در ماجرای پزشکیان را «تبیین» می‌کرد)، اندیشمند شریف و عزیزی، «تذبذب» حکومت را (به جای «شکست طراحی») «علت» اصلی بحران دانستند. پاسخی که برای ایشان نوشتم، و «مدل» نهایی «اسب تروای شکست‌خورده» را «تکمیل» می‌کند، اکنون به اطلاع عموم می‌رسد:

تذبذب که شما به درستی در کلیت حکومت مشاهده می‌کنید، علت بحران کنونی نیست؛ معلول و پیامد آن است. علت بحران، بی‌طرحی نبود. علت، شکست فاجعه‌بار یک طراحی متوهمانه بود. شما فلج ناشی از شکست طرح را با تذبذب ناشی از بی‌طرحی اشتباه گرفته‌اید.

طرح حکومت، روشن بود:

۱. (وجه اول: انتخاب شخصیت) ابتدا، قابل مهارترین و غیرچالشی‌ترین گزینه‌ی ممکن (پزشکیان) را از میان گزینه‌های موجود انتخاب کردند.


۲. (وجه دوم: مهندسی رأی) سپس، امیدوار بودند که با لولوی جلیلی، مردم را بترسانند و یک مشارکت بالا و رأی بالا برای همین گزینه‌ی قابل مهار مهندسی کنند.

هدف نهایی این طراحی چه بود؟


هم اعتبار اجرای مأموریت اصلی (شوک بنزین) را از آن رأی بالا کسب کنند، و هم اطمینان شخصیتی داشته باشند که آن فرد منتخب، جرأت استفاده از آن اعتبار علیه خود هسته‌ی سخت را ندارد.

شکست کجا رخ داد؟


طراحی، در وجه دوم (مهندسی رأی بالا) شکست خورد. مشارکت، پایین بود. پزشکیان، رأی بالا را نیاورد. «اسب تروا» به شهر رسید، اما خالی بود؛ ارتش (مشروعیت مردمی) لازم برای اجرای مأموریت (بنزین) در شکم آن نبود.

پیامد چیست؟ (آنچه شما تذبذب می‌نامید)


فلج و تذبذبی که شما امروز در حکومت می‌بینید، سردرگمی برای انتخاب مسیر نیست. این، وحشت پس از شکست طرح است. حکومت اکنون با یک ابزار شکست‌خورده به نام پزشکیان مواجه است. این، معضل «تیغ ماهی» است:
نمی‌توانند قورتش بدهند (نمی‌توانند از او برای گرانی بنزین استفاده کنند، چون او رأی لازم برای این کار را ندارد و بی‌مصرف است).


نمی‌توانند بیرونش بیاورند (عزل او، یک بحران مشروعیت جدید است).

مدل تذبذب شما، نمی‌تواند رفتار کنونی پزشکیان را تبیین کند. اما مدل اسب تروای شکست‌خورده‌، دقیقاً آن را تبیین می‌کند:
چرا او اظهارات شگفت‌انگیزی (مانند دروغ شعار مردمی ی جانم فدای رهبر در جنگ ۱۲ روزه) بیان می‌کند؟
چون او می‌داند که هیچ پایگاه مردمی (رأی بالا) برای دفاع از خود ندارد. او یک ابزار شکست‌خورده است که وحشت کرده و صرفاً برای بقای شخصی خود می‌جنگد.


حکومت فلج است؛ و این فلج، نتیجه‌ی تذبذب پیشینی نیست. نتیجه‌ی شکست یک طراحی متکبرانه و رودست خوردن از مردم است.


سروش سرخوش
تحلیلگر استراتژیک و روانکاو فرهنگی



لطفا جهت ارتباط با نگارنده و مطالعه سایر نوشته هایش به آدرس https://x.com/sarkhosh1341 مراجعه فرمایید. خواندن مجموعه ی آثار در کنار هم، به درک بیشتر و بهتر خوانندگان محترم کمک می کند.



Copyright© 1998 - 2025 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: [email protected] تبلیغات: [email protected] Cookie & Privacy Policy