برخلاف دوره گذشته که رییس فدراسیون فوتبال به صورت مکرر از همراهی فیفا با سیاست‌های جمهوری اسلامی در جام جهانی ۲۰۲۲ تشکر می‌کرد، این بار فقط صدای اعتراض و شکایت این فدراسیون به «جیانی اینفانتینو» شنیده می‌شود؛ از اعتراض و حتی هتاکی به رییس فیفا برای صادر نشدن ویزای ۵ عضو فدراسیون فوتبال تا اعتراض به مراسم گرامیداشت «هفته غرور» همجنسگرایان در بازی ایران و مصر.

حالا موضوع صادر نشدن ویزای برخی بازیکنان از سوی بالاترین مقام فدراسیون ایران مطرح می‌شود.

طبق اعلام کمیته برگزاری مسابقات جام جهانی ۲۰۲۶ تمامی بازیکنان و مربیانی که همراه با تیم‌های ملی کشورشان قصد حضور در رقابت‌های جام جهانی آمریکای شمالی را دارند، باید «FIFA PASS» یا «کردیت فیفا» را داشته باشند.

همچنین فیفا اعلام کرده که هیچ «ویزای مشترکی» برای مسابقات در کار نخواهد بود و هر تیمی برای حضور در هر یک از این سه کشور، «در صورت نیاز» باید ویزای ورود به خاک همان کشور میزبان را بگیرد.

یعنی تیمی که یک بازی در خاک مکزیک و بازی دیگر در خاک آمریکا دارد، باید ویزای هر دو کشور را دریافت کرده باشد؛ هرچند که بیشتر تیم‌های صعود کرده به جام جهانی، نیازی به دریافت ویزای این سه کشور ندارند.

سخت‌گیری‌ها جهت صدور ویزا برای شهروندان کشورهایی که پاسپورت‌های‌شان نیاز به دریافت مجوز ورود دارد، صرفا مختص آمریکا هم نیست. کانادا اعلام کرده که در مورد داوران، بازیکنان و مربیان حاضر در مسابقات تسهیلاتی وجود خواهد داشت، اما هیچ ضمانت قطعی برای صدور ویزا وجود ندارد.

آیا کشورهای میزبان، ملزم به صدور ویزا هستند؟

آن‌چه در مورد «صدور ویزا» سه کشور میزبان رقابت‌ها باید بدانیم این است که فدراسیون جهانی فوتبال، «این بار» از هیچ‌گونه الزامی برای صدور روادید برای داوران، بازیکنان، مربیان، مدیران، خبرنگاران و هواداران فوتبال برای سه کشور میزبان صحبت نکرده است.

این اتفاق شاید در ظاهر تازگی داشته باشد، اما از حالا تکلیف صادر نشدن ویزای برخی بازیکنان یا مدیران از سوی ایالات متحده آمریکا و کانادا را روشن می‌کند.

دوشنبه ۲۶آبان۱۴۰۴ وب‌سایت فدراسیون جهانی فوتبال گزارشی از دیدار جیانی اینفانتینو رییس فیفا با «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا منتشر کرد. در این گزارش جیانی اینفانتینو از دونالد ترامپ بابت آن‌چه «مساعدت و توافق برای صدور گذرنامه مهمانان جام جهانی» می‌خواند تشکر کرده و گفته بود: «ایالات متحده قرار است از هواداران از سراسر جهان در مقیاسی بی‌سابقه استقبال کند و ما باید از دولت آمریکا سپاسگزار باشیم.»

برخلاف آن‌چه گاهی ادعا می‌شود، قانون مدونی در مورد «سلب میزبانی» یا «جرایم سختگیرانه» برای کشورهای میزبانی که از سوی فیفا انتخاب می‌شوند وجود ندارد. قوانین سختگیرانه، صرفا و «گاهی» در قراردادهای فیفا یا کنفدراسیون‌های فوتبال قاره‌ای با کشورهای میزبان نوشته می‌شود.

به صورت نمونه، فدراسیون جهانی فوتبال ۲۶مرداد۱۳۹۵ در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد: «ما می‌توانیم تایید کنیم که شصت و هفتمین کنگره فیفا در کوالالامپور برگزار نخواهد شد زیرا فدراسیون فوتبال مالزی نتوانسته تمام الزامات میزبانی این رویداد را برآورده کند.»

داستان از این قرار بود که دولت مالزی به نمایندگان اسراییل ویزا نداد و فیفا نه تنها محل کنگره را تغییر داد که فدراسیون فوتبال این کشور را تا سال ۲۰۲۰ از هرگونه میزبانی تورنمنت‌های قاره‌ای در تمامی رده‌های سنی محروم کرد.

در قرارداد فیفا با فدراسیون مالزی این شرط که باید تمامی نمایندگان کنگره فیفا مجوز حضور در مالزی را به دست بیاورند وجود داشت. اما تاکنون نه فیفا نه سه کشور میزبان، از چنین «الزام» و «شرط قطعی» در قراردادهای خود برای میزبانی جام جهانی نام نبرده‌اند.

هر سه کشور می‌توانند بنا به ملاحظات سیاسی یا اجتماعی خود، ویزای مهمان‌های مسابقات را صادر نکنند. میزبانی نیز از آن‌ها سلب نخواهد شد.