خبرگزاری دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
چهارمين جشنوارهی ادبی «قند پارسی» با بزرگداشت اعظم رهنورد زرياب بهکار خود پايان داد.
بهگزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، در دومين روز برگزاری اين جشنواره که در تهران با پيام حامد کرزی - رييس جمهور افغانستان - گشايش يافت، محمود دولتآبادی در سخنانی درباره رهنورد زرياب اظهار داشت: بهترين راه آشکارسازی يک نويسنده آن است که آثار او خوانده بشود، البته برخی از داستانهای زرياب را به آسانی نمیتوان خواند و فهميد و اين سبب کثرت تأثيرگذاری آنهاست. نيز مشترکات بسياری بين يک نويسندهی افغان و ايرانی وجود دارد، تا آنجا که گويی بعضی داستانهايش در نيشابور اتفاق افتادهاند.
دولتآبادی سپس يکی از داستانهای زرياب را برای حاضران خواند.
در ادامه حميرا قادری - مدير انجمن هنرمندان و فرهنگيان افغان مقيم ايران - در سخنانی اظهار داشت:زرياب، ريشههای تنومند داستاننويسی افغانستان است و از مباهات ماست که در اطراف اين ريشه، شاخهدوانی کنيم. استاد زرياب در داستان خود از رهگذر تکنيکهای حرفهيی وارد شده است. روايت داستان او در فضای جريان سيال ذهن اتفاق میافتد و ما را به حيطهی رئاليسم جادويی سوق میدهد. کيفيت داستان زرياب، بهعنوان پدر داستاننويسی امروز افغانستان همچنان پابرجاست و ما به حضور اين استاد ارجمند افتخار میکنيم.
ابوطالب مظفری - سردبير فصلنامهی «خط سوم» و عضو هیأت داوران بخش داستان جشنواره - نيز در سخنرانی خود تصريح کرد: ما چهرههای ماندگاری در تاريخ فرهنگ افغانستان داريم، از آن جمله استاد زرياب که شخصيتی رندانه دارد که بيش از هر عالم و روشنفکری میتواند برای افغانستان مفيد باشد و مشکلات را از دوش اين کشور بردارد. آنچه ما را میرهاند، آن است که رهايی در شخصيت انسانی وجود داشته باشد و برای ما راهگشا باشد که متأسفانه روشنفکران از اين قضيه غافلاند و تنها کسیکه از اين دام رهايی يافته است، استاد زرياب است. او خود را يک روشنفکر تمامعيار فرض نکرده، بلکه با تمام قوا اعتراض میکند و برای فرهنگ آشفتهی وطن خويش تلاش و استقامت میکند. در افغانستان تفکر دموکراسی بسيار مد است و تفکر ايرانگريزی و فارسیگريزی، اما زرياب کوشيده است که بنيانها را محفوظ بدارد، حتا با وجود آنکه روشنفکران ما از دايرهی محدود قوميت بيرون نمیروند.
سپس محمداعظم رهنورد زرياب - داستاننويس افغان - سخنرانی خود را اينگونه آغاز کرد: ما بايد خودمان را خوشبخت و شاد بدانيم، زيرا اگر چيز ديگری در چنته نداشته باشيم، ادب پارسی را داريم که قابل باليدن و افتخار کردن است. زبان پارسی با گذشتهای درخشان، دايرهای وسيع را تحت سلطهی خود داشته است، چه به لحاظ جغرافيايی و چه به لحاظ فرهنگی. پوشکين - بهترين شاعر روسيه - در بسياری از موارد از ادب پارسی تأثير پذيرفته است. پائولو کوئليو در «کيمياگر» آنچه را گفته است که پيش از او مولانا در «مثنوی معنوی» سروده بود. زبان فارسی ميراث مشترک کشورهای فارسیزبان از جمله ايران، افغانستان و تاجيکستان است.
زرياب در پاسخ به اين پرسش که چرا زبان «فارسی» را زبان «دری» نيز میگويند، گفت: در دههی ۳۰ خورشيدی، شماری از پژوهشگران افغانستان که به گونهای از آرکاييک علاقهمند بودند، دريافتند که اين زبان را در گذشته «دری» گفتهاند و بهتر است اين واژه را جانشين لفظ «پارسی» کنند، همچنان که فردوسی نيز از لفظ دری درباره اين زبان بهره گرفته است.
وی ادامه داد: آنچه مهم است، روح زبان فارسی است. ما بايد اين روح را تجليل کنيم و از اين روح بزرگ الهام بگيريم. بدون شک فرقهايی بين زبان ما در ايران، افغانستان و تاجيکستان وجود دارد که همهی اينها تفاوت در لهجههاست و تفاوت در زبان محسوب نمیگردد.
در بخش اختتاميهی چهارمين جشنواره ادبی «قند پارسی» از منوچهر آتشی به عنوان شاعر فرهيخته و داور سال گذشتهی جشنواره تجليل به عمل آمد.
سپس بيانيهی هیأت دواران قرائت شد: متاسفانه در بخش داستان با ضعف نسبی آثار در مقايسه با دورههای پيشين مواجه بودهايم و اين مسأله در يکنواختی تکنيک، فاصله گرفتن از معيارها، سهلانگاری در زبان و دور شدن از خاصيتهای بومی و وطنی به چشم میخورد. در بخش شعر، خوبشختانه پيشرفت قابل ملاحظهای نسبت به دورههای قبل به وقوع پيوسته است. شعرها از عمق کافی نسبت به زبان و بيان برخوردار بودند و آثار و چهرههای جديد نويدبخش دورنمايی روشن و متعالی است.
داوران اين دوره جشنواره در بخش شعر، حافظ موسوی، محمدکاظم کاظمی و سيدرضا محمدی بودند و سيدابوطالب مظفری، محمدحسين محمدی و محمدرضا گودرزی نيز در بخش داستان داوری را بر عهده داشتند.
همچنين در بخش شعر، سيدالياس علوی، سيدعاصف حسينی و زهرا حسينیزاد بهعنوان نفرات برتر، و وجيهه خدانظر، زهرا زاهدی، روحالامين امينی و علی مدد رضوانی بهعنوان نفرات برگزيده معرفی شدند. در بخش داستان نيز فاطمه موسوی، سکينه محمدی و تينا محمد حسينی، نفرات برتر و آمنه محمدی، صديقه کاظمی و بتول محمدی نفرات برگزيده شناخته شدند.