سعيد ليلاز: تيغ توقيف، نمايشگاه مطبوعات را كم‌رونق كرده‌است، ايرنا

تهران، خبرگزاري جمهوري اسلامي ‪۸۴/۰۲/۰۳‬

داخلي. فرهنگي. مطبوعات. دوازدهمين نمايشگاه
"سعيد ليلاز" روزنامه‌نگار گفت:تيغ توقيف بر رونق وكيفيت نمايشگاه‌مطبوعات و روحيه مردم و نظام سياسي اجتماعي كشور تاثير منفي گذاشته است.

وي روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه فرهنگي ايرناافزود: نمايشگاه در حقيقت نشان‌دهنده تبلور و تجسم وضعيت مطبوعاتي كشور است و هرگونه مشكلات مالي و محدوديت‌هاي آزادي بيان در نمايشگاه بازتاب مي‌يابد.

دوازدهمين دوره نمايشگاه مطبوعات ‪ ۱۳‬تا ‪ ۲۳‬ارديبهشت ماه در محل دايمي نمايشگاه‌هاي بين‌المللي تهران برگزار مي‌شود.

ليلاز با بيان اين كه نمايشگاه مطبوعات هر ساله نظام مطبوعاتي كشور را ارزيابي مي‌كند، افزود: اين نمايشگاه اثرات ماندگار خودرا درتاريخ مطبوعات ايران به جا خواهد گذاشت.

وي برگزاري اين نمايشگاه را براي روزنامه‌نگاران جوان بسيار مفيد دانست و گفت: نمايشگاه عاملي نيرومند در جهت بهبود كار نظام مطبوعاتي است.

وي برپايي نمايشگاه را در رشد حرفه‌اي روزنامه‌نگاران و برقراري ارتباط با مخاطب، بسيار موثر دانست و پيشنهاد كرد اين نمايشگاه چندين بار و در شهرهاي مختلف برگزار شود.

وي بالا بردن سطح فرهنگ جامعه، تقويت اقتصاد مطبوعات، ارتباط بي‌واسطه مطبوعات با توده مردم و خروج مطبوعات از حالت سكتاريستي (گروه گرايي) و توده‌گريزي را از نتايج مهم برگزاري نمايشگاه مطبوعات دانست.

ليلاز با تاكيد بر لزوم فراهم آوردن زمينه حضور هرچه بيشتر مطبوعات در نمايشگاه افزود: نمايشگاه در واقع نوعي تفاهم متقابل بين مطبوعات و مردم و مسوولان و مطبوعات است.

وي باانتقاد از برخوردهاي تندي كه بامطبوعات صورت گرفت و منجر به توقيف بسياري از آن‌ها شد افزود: در زمان حاضر درآمد سرانه هر شهروند نسبت‌به سال ‪ ۷۸‬حداقل دو برابر شده است اما متاسفانه به جاي اين كه شمارگان مطبوعات كشور دو برابر شود، به كمتر از نصف كاهش يافته است.

ليلاز كاهش شمارگان نشريات را نتيجه برخوردهاي نامناسب با مطبوعات دانست كه بر تمامي اركان مطبوعات از جمله نمايشگاه مطبوعات و جشنواره مطبوعات نيز تاثيرگذار بوده است.

وي به ايرنا گفت : تصور مردم در مورد توقيف مطبوعات، حقوقي و قانوني نيست بلكه تصوري سياسي و اجتماعي است و زماني كه پنج‌سال از توقيف موقت نشريه‌اي گذشت و چشم‌اندازي براي رفع توقيف آن وجود نداشته باشد، مردم از آن به عنوان توقيف دائم ياد مي‌كنند.

وي افزود: چنين برخوردهاي تندي، نه تنها منجر به سرخوردگي مردم از نظام مطبوعاتي شده بلكه مطبوعات را نيز ضعيف و با عدم استقبال مردم مواجه كرده است.

ليلاز افزود: رويگردان شدن جامعه از خواندن، آگاهي و علاقه‌مندي به سرنوشت كشور، پيام خوبي براي رهبران آن جامعه نيست و ممكن است مردم به انواع سرگرمي‌هاي ديگري بپردازند كه مورد علاقه رهبران نبوده، غير مجاز باشد و هزينه‌هاي بيشتري را به دنبال داشته باشد.

اين روزنامه نگار در تشريح فضاي جامعه اطلاع رساني گفت: در فضاي كنوني، روزنامه‌نگاران مجبورند روزنامه‌اي را به چاپ برسانند كه مخاطب ندارد، پس ناچار به تعطيلي آن مي‌شوند، از طرفي اگر روزنامه‌اي كه مخاطب پسند است را انتشار دهند، با محدوديت و توقيف روبه رو مي‌شوند.

وي گفت : رشد و رونق مطبوعات ايران از سال ‪ ۷۱‬با انتشار روزنامه همشهري و مجله ايران فردا شروع شد و پس از دوم خرداد به اوج خود رسيد و گسترش مطبوعات را تا حد انفجار پيش برد.

وي افزود: ضريب نفوذ مطبوعات در دوره اصلاحات با دوره‌هاي قبلي غير قابل مقايسه است.

ليلاز درباره پرداخت يارانه گفت : پرداخت يارانه براي قند و شكر، روغن، بنزين و سيگار در نزد دولت نسبت به امور فرهنگي بويژه مطبوعات اولويت و اهميت بيشتري دارد.

وي عقب ماندگي و فاصله فرهنگي با نظام مطبوعاتي را در شهرستان‌ها زياد ارزيابي كرد و بر ضرورت برگزاري نمايشگاه مطبوعات در ديگر استانها تاكيد كرد.

اين روزنامه نگار افزود: در كشورهاي پيشرفته، بسياري‌از نشريات نيرومند در شهرهايي غير از پايتخت منتشر مي‌شوند و از نظر محتوايي نيز با نشريات پايتخت برابري مي‌كنند كه براي مثال مي‌توان به "بوستون كلاو"، "لس آنجلس تايمز" و "نيويورك تايمز" اشاره كرد.

ليلاز اولين‌شرط داشتن نظام مطبوعاتي موفق ونيرومند در يك جامعه را آزادي بيان ذكر كرد و افزود: تقويت اساس و بنيان نظام مطبوعاتي از طريق آزادي مطبوعات و آزادي بيان، بهبود نظام معيشتي روزنامه‌نگاران و خبرنگاران و پرداخت يارانه مناسب به نظام مطبوعاتي توسط دولت از مهم‌ترين ملزومات رشد مطبوعات است.

"دولت مي‌تواند بااجراي طرح "توزيع رايگان مطبوعات" بزرگترين كمك و خدمت را به جامعه مطبوعاتي و مردم كند."
ليلاز گفت: مطبوعات بايد بتوانند حداكثر حرف‌هاي توده مردم و گرايش‌هاي اجتماعي موجود در جامعه را بازتاب دهند.

وي در خصوص‌برگزاري نمايشگاه مطبوعات به‌صورت بين‌المللي گفت:ورود مطبوعات بين‌المللي به كشور براي شركت در نمايشگاه مطبوعات نياز به تساهل و تسامح دارد.

اين روزنامه‌نگار، نظام اطلاع‌رساني دركشور را يك نظام بسته‌دانست و افزود:
سايت‌هاي اينترنتي نيز به همين دليل در كشور بسته مي‌شوند.

وي گفت : ميلياردهاريال در سال براي بسته نگه‌داشتن نظام مطبوعاتي هزينه مي‌شود و از طرفي به مردم اجازه استفاده آزادانه از اينترنت و روزنامه‌هاي خارجي نيز داده نمي‌شود.

"در نتيجه اين برخوردها، رويكرد و اشتياق مردم براي استفاده از ماهواره بطور غير معمول رشد كرده و اين رويكرد نسبت به ديگر كشورها بيشتر است.

وي افزود: تاثير ماهواره بر فرهنگ جامعه به مراتب بيشتر از اينترنت و روزنامه‌هاي خارجي است.

ليلاز گفت: با فيلتركردن سايت‌ها و ممنوعيت واردات نشريات خارجي، مردم به سمت نظام اطلاع‌رساني كاملا مخفي، راديوهاي بيگانه و گريز از سياست سوق داده مي‌شوند.

ليلاز گفت:وقتي مردم اخبار و اطلاعات موردنياز خود را درمطبوعات نمي‌يابند و انعكاس حرف خود را نيز در مطبوعات نمي‌بينند،از مطبوعات گريزان شده و به سايتهاي اينترنتي مراجعه مي‌كنند.

وي افزايش تعداد مطبوعات اقتصادي در كشور را نسبت به تعداد استاندارد آن‌ها در ديگر كشورها و هجوم روزنامه‌نگاران به سمت روزنامه‌هاي اقتصادي را ناشي از تحديد، توقيف و تنبيه روزنامه‌هاي سياسي،اجتماعي و فرهنگي دانست.

وي افزود: روزنامه‌نگار براي ابراز نظر و كسب معيشت خود،مجبور به انتخاب راه بي‌خطري است كه در زمان حاضر مطبوعات اقتصادي از حاشيه امنيتي خوبي برخوردار هستند.

وي افزود: تمام بار دعواهاي سياسي يك‌جريان اصلاحات خواه بي‌نظير در تاريخ ايران در هشت سال گذشته، بر دوش دويست روزنامه‌نگار بوده است.

اين روزنامه‌نگار گفت: خطوط قرمز براي مطبوعات در داخل كشور بسيار گسترش يافته و موضوعاتي كه روزنامه‌نگاران علاقه‌مند به‌پرداختن به‌آن‌ها هستند بسيار كم شده و در نتيجه مخاطبان مطبوعات نيز روز به روز در حال كاهش هستند.

وي سانسور درقرن ‪ ۲۱‬را آب در هاون كوبيدن و ناشي از نشناختن جهان دانست و افزود: زماني‌كه روزنامه‌نگاري نتواند مطالب خودرا در مطبوعات منتشر كند، چاره‌اي جز انتشار آن‌ها در اينترنت و وبلاگ ندارد.

وي با بيان اين كه ادبيات روزنامه‌نگاري اينترنتي بر مطبوعات تاثير گذار است،افزود: مطبوعات و رسانه‌هاي ‪ Mass Media‬را نبايد منحصر و معطوف صرف به مطبوعات كاغذي دانست.

وي آزادنويسي، نداشتن محدوديت‌هاي فيزيكي روزنامه، به‌روز نويسي و نداشتن محدوديت‌هاي سياسي و اجتماعي را از ويژگي‌هاي وبلاگ نويسي ذكر كرد و افزود:
زماني كه وبلاگ نويس داخلي به زندان بيفتد، فضا و ميدان دراختيار وبلاگ‌نويس ضد نظام در خارج از كشور قرار مي‌گيرد.

وي در پاسخ به اين سوال كه چرا با وجودي كه يكصد سال از عمر مطبوعات در ايران مي‌گذرد، فاقد روزنامه‌نگار بين‌المللي درداخل كشور هستيم؟ گفت: نظام، در زمان حاضر، تحمل روزنامه‌نگاري كه در داخل كشور در سطح بين‌المللي مطلب بنويسد، را ندارد.

ليلاز افزود: مطبوعات به لحاظ حرفه‌اي و اصول انتشار درحال پيشرفت هستند، اما در عرصه اطلاع‌رساني و آزادي بيان نسبت به‌اوايل دوره‌اصلاحات دچار عقب‌گرد شده‌اند.

اين روزنامه‌نگار از اين دوره به عنوان دوره استراحت و آماده‌شدن جهت خيز براي دوره بعدي ياد كرد و افزود: فشار به نظام مطبوعات و روزنامه‌نگاران در شش سال نخست دولت اصلاحات به قدري زياد شد كه آن‌ها را فرسوده كرد.

وي با ابراز خوشبيني نسبت به نظام مطبوعاتي در دراز مدت افزود : اين مطبوعات و روزنامه‌نگاران در حال بازسازي خود هستند.

وي گفت: روزنامه نگاري در ايران با توجه به فضاي فعلي حاكم بر جامعه و نبود امنيت، شغل محسوب نمي‌شود و اگر كسي فقط شغل روزنامه‌نگاري را پيشه كند، در واقع ريسك كرده و خود را در معرض هلاك قرار داده است.

وي با بيان اين كه در كشورهاي پيشرفته امنيت روزنامه‌نگاري در راستاي امنيت مشاغل ديگر است، افزود: در اين كشورها هم حقوق يك روزنامه‌نگار جوان از يك شاغل‌جوان در بخشي ديگر كمتر نيست و هم شان و احترام يك روزنامه‌نگار سالخورده از فردي كه در مشاغل ديگر بازنشسته مي‌شود، كمتر نيست.