*نوعي بدبيني نسبت به رسانهها وجود دارد
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
سه عضو شوراي مركزي انجمن صنفي روزنامه نگاران، در ادامه حضور گروههيا مختلف صنفي و سياسي در ايسنات، در آخرين روزهاي ماه مبارك رمضان با حضور در خبرگزاري دانشجويان ايران و در نشستي با خبرگاران به سوالات آنها درجهت ارائهي تصويري كلي از فضاي فعلي مطبوعات ايران و انجمن صنفي روزنامهنگاران پاسخ دادند.
به گزارش ايسنا، رجبعلي مزروعي رييس انجمن صنفي روزنامهنگاران ايران گفت: فضاي مطبوعات در دولت جديد تغيير نكرده است بلكه بايد منتظر بود تا به مرور سياستهاي دولت جديد اثرات خود را بر اين فضا بگذارد.
مزروعي ارزيابي تاثير سياستهاي دولت جديد بر مطبوعات را زود دانست و تاكيد كرد كه دولت بايد براي تاثيرگذاري به استقرار كامل برسد و ادامه داد: الان دغدغهي آنها اين نيست، آنها ميخواهند چهرهي نسبتا موجه از خود نشان دهند و اين درحالي است كه همه چيز را در اختيار دارند. آنها در داخل ميخواهند اكثريت را داشته باشند و از سويي در خارج هم هم تعاملشان حفظ شود، بر اين مبنا بسته شدن فضا آنها را با مشكل مواجه ميكند.
رييس انجمن صنفي روزنامهنگاران ايران دربارهي علت تغيير برخي رفتارها نسبت به رسانهها گفت: اين بر مي گردد به نوع نگاهها. اصلاحطلبان معتقد به شفافسازي و كار با رسانهها بودند، اما ظاهرا نوعي بدبيني نسبت به رسانهها در دولت جديد وجود دارد و به همين دليل سراغ رسانههاي رسمي ميروند.
وي دربارهي تصميم اصلاح طلبان براي تاسيس تلويزيون ماهوارهيي و موانع پيش روي اين تصميم گفت: مشكل اصلي در تاسيس تلويزيون ماهوارهيي منابع است، كه اميدوارم به زودي آن نيز حل شود.
اما آيا مشكل ضعف رسانهاي اصلاحطلبان با تلويزيون ماهوارهاي حل مي شود؟ به نظر مزروعي اصلاحطلبان رسانهي داخلي مثل روزنامه را ترجيح ميدهند، اما وقتي راه بسته ميشود گريزي ندارند جزاين كه به سوي ماهواره بروند.
وي گفت: اساسا رسانهاي كه در خارج است به دليل عدم اطلاع دقيق از شرايط جامعه تاثيرگذاري كمتري دارد اين خلا، تاثيرگذاري كار را كم ميكند، رسانه بايد در داخل باشد تا بتواند جواب دهد.
مزروعي دربارهي اين كه اصلاحطلبان در شرايط ممنوعيت ماهواره چگونه انتظار موفقيت در برقراري ارتباط با مخاطبان خود به وسيلهي تلويزيون ماهوارهيي را دارند، گفت: قوانيني مثل قانون ممنوعيت ماهواره هيچ اثري ندارد و در عين حال رفتارهاي ضدقانون را تشديد مي كند. چنين قوانيني خاصيت خود را از دست داده است. حكومت هم پذيرفته است، چون ديگر بگير و ببند وجود ندارد.
اما براي اين كه ما به سوي ماهواره نرويم بايد سيستم رسانهاي داخل اصلاح شود. اين كه صدا و سيما به اين شكل اداره شود، انحصار رسانه است. ما بايد اجازه دهيم كه از اين وضعيت خارج شود و همانطور كه اصل 44 حل شد اين اصل هم حل شود.
به نظر وي: اينكه استراتژي ممنوعيت را به جاي مصونيت دنبال كنند، سادهترين راه است.
مختاباد نيز – عضو ديگر شوراي مركزي انجمن صنفي روزنامهنگاران – ميگويد: برخي مسوولان قبل صدا و سيما معتقد بودند كه با توجه به ماهواره اصل انحصاري بودن صدا و سيما ديگر فايدهاي ندارد. صدا و سيما بايد چارچوب مشخصي براي فعاليت تلويزيون خصوصي در نظر بگيرد كه مي توان در آن چارچوب فعاليت كرد.
مختاباد به انتخابات اخير و پايگاه اصلاح طلبان اشاره كرد و گفت: آراي اصلاحطلبان را اگر در نظر بگيريد مي توان به يك ميليون مخاطب براي تلويزيون خصوصي اميدوار بود.
به نظر برخي رسانههاي مكتوب به دليل تيراژ پايين اثرگذاري زيادي ندارند. مزروعي در اين باره مي گويد: تيراژ روزنامه اهميت اوليه را ندارد بلكه اثرگذاري اش مهم است. روزنامهي سلام تيراژ زيادي نداشت اما خيلي اثرگذار بود.
يكي از مشكلاتي كه خبرنگاري از مزروعي دربارهي آن پرسيد بحث توزيع نامناسب مطبوعات است و مزروعي در اين باره مي گويد: ساختار اقتصادي ما در توليد كالاي فرهنگي اقتصادي نيست به خصوص در عرصهي فرهنگ، مطبوعات به خصوص كار اقتصادي نيست . روزنامه اگر با پست برود اصلا اقتصادي نمي شود.
در اين باره به نظر مزروعي نمي شود كاري كرد جز اين كه بايد درآمدها و هزينهها واقعي شود كه در اين صورت قيمتها خيلي بالا مي رود و و كسي روزنامه نميخرد. البته در عين حال بايد دانست كه روزنامه اگر مخاطب خود را بيابد همه ي اين مشكلات حل مي شود. مشكل اصلي ما مخاطب است. شما كالايي عرضه مي كنيد كه مشتري خود را نمي يابد.
مزروعي گفت: بعد از دوم خرداد انرژيي در جامعه آزاد شد و همه به دنبال دانستن بودند و روزنامه ها به دنبال پاسخ به اين نياز و مانند نان داغ كه مردم براي آن صف مي كشيدند بودند؛ اما در چند سال اخير اتفاقاتي افتاده كه منجر به بي انگيزگي مردم نسبت به خواندن روزنامه ها شده است به عبارتي روزنامه ها مطلب تازه اي براي مخاطبان خود ندارند.
روزنامههاي ما براي عده اي كه نگاهي به حزب داشتند و ميخواستند مواضع حزب را بدانند جذاب بود به همين دليل روزنامه هاي ما تيراژهاي خوبي داشت. بر همين اساس معتقديم الان هم روزنامهي ما اگر اجازهي چاپ بيابد تيراژ خوبي خواهد داشت.
به نظر وي وضعيت مطبوعات به همين شكل نخواهد ماند بلكه از چند ماه ديگر جامعه به شدت به دنبال شنيدن حرف هاي جديد خواهد بود و الان انتظار مي كشند كه ببينند اين دولت جديد چه مي كند.
عضو شوراي مركزي جبههي مشاركت ايران اسلامي دربارهي سخنان چندي پيش وزير ارشاد مبني بر حق داشتن ارگان براي هر حزب گفت: وزيرارشاد حرفش روي هواست و هيات نظارت در اين زمينه تصميم مي گيرد و با شناختي كه ما از آنها داريم آنها به اين سخنان توجه نمي كنند.
مزروعي معتقد است كه «خطوط قرمز مطبوعات زياد است و روزنامهنگاران از طرح مباحث اصلي جامعه منع شدهاند و روزنامهنگاران مسايل بي دردسر را مي نويسند كه مخاطب براي دانستن آنها انگيزهاي ندارد.»
وي ميگويد: مخاطبان امروز دنبال خبر نيستند چون آن را به راحتي به دست مي آورند آنها دنبال تحليل هستند و در اين وضعيت ارائهي چنين چيزي امكان ندارد.
به نظر وي روزنامههاي فعلي كالاي جذابي به مخاطبان ارائه نمي دهند و در نتيجه تيراژ روزنامهها پايين آمده است. مهم اين است كه كالايي كه توليد مي شود مشتري داشته باشد.
مزروعي معتقد است روزنامههاي موجود به جز يكي دو تا كالايشان مشتري بيش از اين ندارد و البته اگر روزنامه به سمت ايجاد جذابيت براي مشتري برود با خطوط قرمز تصادف مي كند.
مزروعي درعين حال گفت: انجمن مسوول وضعيت مطبوعات نيست. ما بايد روزنامهنگاران را ارتقاي حرفهاي بدهيم. ما آموزش مي دهيم و دانشكده داريم كار انجمن اين است كه تيم روزنامه نگار تربيت و در جامعه رها كند. آنها كار خود را انجام مي دهند.
به گفتهي وي اگر فضايي ايجاد شود كه آزادي مطبوعات و جريان اطلاع رساني به رسميت شناخته شود و امنيت شغلي ايجاد شود بحث هاي بنياديتري بايد مطرح شود يعني ورود به اين حرفه بايد تعريف شود. در اين جا نقش انجمن برجسته مي شود يعني انجمن شرايط لازم را مشخص مي كند و در اين صورت اگر تخلفي انجام دادند انجمن به آن رسيدگي مي كند.
مزروعي يكي از مشكلات حوزهي مطبوعات را ورود افراد غيرحرفهاي عنوان كرد و گفت: الان ورود به اين حرفه تعريف نشده است و از اين جهت روزنامه ها در رنج هستند. بخشي از مطبوعاتي هاي ما دانش روزنامه نگاري ندارند حتي يك بار قانون مطبوعات را نخواندهاند، اما اگر انجمن صنفي به لحاظ حقوقي جايگاه مستحكمي داشته باشد مي توان به اين مباحث پرداخت.
در ادامهي جلسه خبرنگاران دربارهي كم و كيف عضوگيري انجمن صنفي طبق آييننامهي جديد پرسيدند كه هوشمند رضوي – عضو شوراي مركزي و سخنگوي انجمن صنفي - در پاسخ گفت: اعضاي شوراي مركزي انجمن صنفي قلبا خيلي علاقه دارند دوستان خبرگزاريها را عضو كنند .اما يك سري محدوديتهايي در اساسنامه ديده شده بود كه همچنان وجود دارد و در تعريف روزنامهنگار يك تفاوت ساختاري و شكلي با تشكلهاي خارج از كشور وجود دارد.
وي گفت: در خارج از ايران تعريف انجمنهاي صنفي از روزنامهنگار خيلي گسترده است اما در اين جا تعريف خيلي محدود است ضمن اين كه رسانههاي صوتي و تصويري و اغلب خبرگزاريهاي ما دولتي هستند با توجه به اين كه انجمنهاي صنفي در بخشهاي مشمول قانون كار قابل تشكيل هستند آنهايي كه مشمول قانون كار نيستند نمي توانند عضو انجمن شوند.اين موانع باعث شده بود كه نتوانيم از خبرگزاريها عضو بگيريم. با تفسيرهاي جديد چارچوبهاي قانوني جديدي ايجاد شد كه مسير عضويت دوستان خبرگزاريها هموار شده و اميدواريم به زودي راه را براي عضويت ساير دوستان هموار كنيم.
هوشمند رضوي دربارهي موانع پيوستن اعضاي خبرگزاريهاي دولتي به اين انجمن گفت: چون ايران به مقاوله نامههاي 98 و 87 نپيوسته است بخش هاي دولتي ايران نمي توانند سنديكا داشته باشند در صورت پيوستن حق تشكل براي همهي كاركنان به رسميت شناخته مي شود به تبع انجمن مي تواند كاركنان حرفههاي همگن را به عضويت در آورد بستر پيوستن به اين ها در دولت خاتمي فراهم شده بود ولي هنوز محقق نشده است.
خبرنگاري در مورد شرايط پيوستن وبلاگ نويسان پرسيد كه هوشمند گفت: وبلاگ در هيچ كجاي دنيا به عنوان ژورناليسم شناخته مي شود.
ضوابط پيوستن به انجمن درصورت مشمول قانون كار بودن به اين شرح است: كساني كه يك سال فعاليت مستمر دارند مي توانند عضو وابسته شوند و آنهايي كه بيشتر از سه سال سابقه دارند مي تواند عضو پيوسته شوند.