 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
* شنبه آينده به اسپانياولبنان مي‌روم
*بايد اسلام بيانگر گفت‌وگوي تمدن‌ها را تقويت كرد
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
حجت‌الاسلام والمسلمين سيد محمد خاتمي پس از بازگشت از سفر خود به دو كشور اتريش و آلمان در فرودگاه مهرآباد به پرسشهاي خبرنگار ايسنا پاسخ داد.
رييس جمهور سابق كشورمان درباره تاثير بحث گفت‌وگوي تمدن‌ها در سياست خارجي كشورمان گفت:« بحث گفت‌وگوي تمدن‌ها را با هدف اينكه اين گفت‌وگو مي‌تواند چه تأثيري بر سياست خارجي داشته باشد نبايد پيگيري كرد. گفت‌وگوي تمدن‌ها اصلا در عرصه‌ي ديگري است و غير از روابط سياسي و مذاكرات سياسي است. مذاكرات سياسي براي دادن و گرفتن امتياز و قانع كردن طرف است و گفت‌وگوي تمدن‌ها براي اين است كه اين لايه‌ها را كنار بگذاريم، با هم صحبت كنيم و آشنا شويم.»
خاتمي ادامه داد:« البته نبايد به طرف بگوييم كه فرهنگ ما را بپذير و طرف مقابل نيز نبايد اين را انجام دهد. يعني مسأله‌ي تحميل در ميان نباشد. ما نيازمند احترام متقابل هستيم. هدف رفع سوءتفاهماتي است كه يا در تاريخ به وجود آمده يا در اثر مواضع خاص سياسي و اين مهمترين كار گفت‌وگوي تمدن‌هاست.»
وي افزود:« كساني كه در عرصه‌ي گفت‌وگوي تمدن‌ها فعال هستند كساني هستند كه بيشترين تأثير را بر روي افكار عمومي دارند. امروز مشكل ما افكار عمومي است. يعني آقاي بوش نيز وقتي مي‌خواهد به عراق حمله كند يا كشوري را مورد تحريم قرار دهد بايد در ابتدا افكار عمومي كشورش را آماده كند. حتي در دنياي اسلام نيز تروريست‌ها و افراطي‌ها بايد يك پايگاهي در افكار عمومي داشته باشند. يعني با روشهايي جوانان و گروههاي سنتي را به خود جلب كنند.»
طراح نظريه گفت‌وگوي تمدن‌ها خاطرنشان كرد:« بحث گفت‌وگوي تمدن‌ها روي افكار عمومي و ديگر مقولات تأثيرگذار است و در اين گفت‌وگوها معلوم مي‌شود آتشي كه در حال حاضر وجود دارد همه، هم غرب و شرق، اسلام و مسيحيت را مي‌سوزاند. بايد آتش خشونت را در جهان خاموش كنيم و ميدان را از دست خشونت‌طلبان دولتي يا تروريست‌ها خارج كنيم. من فكر مي‌كنم مي‌توانيم جهان بهتري را داشته باشيم.»
وي گفت:« وقتي كه اسلام بيانگر گفت‌وگوي تمدن‌هاست طبيعتا بايد چنين اسلامي را كه بيانگر اين گفت‌وگو است، تقويت كنيم؛ نمي‌شود اسلامي را در گفت‌وگوي تمدن‌ها مطرح كرد، ولي در داخل نتوانيم با يكديگر گفت‌وگو كنيم و خودمان هم به حرفهايمان گوش نكنيم.»
خاتمي تاكيد كرد:« ما اگر بتوانيم اسلامي را كه در قانون اساسي آمده و حضرت امام (ره) بر آن تأكيد داشتند را ترويج كنيم، موفق خواهيم شد. اسلامي كه پيروزي آن با گل بود، اسلامي كه موقع تخريب يك رژيم به زور متوسل نشد و در موقع سازندگي نيز حتما نبايد به زور متوسل شود و اگر اين اتفاق افتاد بايد يا آن را توطئه‌اي دانست كه مي‌خواهد چهره‌ي اسلام را تخريب كند، يا اينكه در اثر نفهميدن عمق اسلام و انقلاب و روش و منش امام(ره) افتاده است.»
خاتمي گفت:« من معتقدم اگر براي مردمسالاري ديني تلاش كنيم كه خود الگوي خاصي است و بتوانيم در گفت‌وگوي تمدن‌ها از اين لايه‌ها صحبت كنيم، حتما روابط خارجي و سياست خارجي ما بهتر خواهد شد. منتهي اصلا گفت‌وگوي تمدن‌ها هدفش در حوزه‌ي سياست نيست.»
وي همچنين خبر از سفر خود به اسپانيا و لبنان داد و گفت:« اگر انشاءالله زنده باشم شنبه آينده به اسپانيا مي‌روم و در مايوركا در نشست بزرگي كه در ارتباط با پيشنهاد نخست وزير اسپانيا در مورد ائتلاف تمدن‌ها و به دعوت آقاي كوفي عنان و زاپاترو نخست وزير اين كشور برگزار مي‌شود، شركت مي‌كنم و در آنجا سخنراني خواهم داشت و انشاءالله از آنجا به لبنان سفر مي‌كنم.»
خبرنگار ايسنا در ادامه از خاتمي پرسيد كه آيا سفر آينده‌ي شما به لبنان در ارتباط با پرونده‌ي امام موسي صدر خواهد بود؟ وي گفت:« نه. هر ساله مؤسسه‌ي امام موسي صدر سميناري را برگزار مي‌كند كه امسال اين سمينار با عنوان "اسلام و توسعه در جهان اسلام" خواهد بود كه البته موضوع بحث من اين نيست.»
وي گفت:« هر ساله اين سمينار با پيام من افتتاح مي‌شد، ولي امسال خودم حضور خواهم داشت. البته در اين سفر با مسؤولان لبنان نيز ديدارهايي خواهم داشت و احتمالا در بعضي از مؤسسات فرهنگي و سياسي اين كشور سخنراني خواهم كرد.»
حجت‌الاسلام والمسلمين سيد محمد خاتمي در ادامه درباره نتايج سفر خود به آلمان و اتريش به خبرنگار ايسنا گفت:« اين سفر را به دعوت دولت اتريش (وزارت امور خارجه) و جلسه‌ي افتتاحيه‌ي شاخه‌اي كه در ارتباط با گفت‌وگوي اديان در اين كشور وجود دارد رفته بودم و به آلمان نيز براي سخنراني در مدرسه‌ي كوربر كه مؤسسه‌ي مهم و معتبر بين‌المللي است و رياست افتخاري آن با آقاي وايستيكر رييس جمهور اسبق اين كشور است سفر كردم.»
وي كه پس از بازگشت از سفر خود در فرودگاه مهرآباد در گفت‌وگوي اختصاصي با خبرگزاري دانشجويان ايران سخن مي‌گفت،افزود:« كشور اتريش از اول ژانويه رييس اتحاديه‌ي اروپا خواهد شد و درصدد است چهره‌ي متفاوتي از ديگر كشورهاي اروپايي كه خواستار نزديكي اسلام و غرب هستند از خود نشان دهد. اين كشور به دنبال اين است كه اعتدال را در روابط ايجاد كند و انصافا اتريش در اين قضيه پيشقدم است و تشكيلاتي كه خود وزارت امور خارجه‌ي اتريش و دانشگاه سنت گابريل دارد مؤيد اين موضوع است.»
خاتمي گفت:« آنها براي برقراري گفتمان اديان تلاش مي‌كنند و سمينارهايي نيز در اين ارتباط و همچنين نزديكي مسلمانان و مسيحيان برگزار كرده‌اند. در سميناري كه در اتريش در اين زمينه برگزار شد متجاوز از دو هزار نفر شركت كردند كه تقريبا همه‌ي شركت‌كنندگان شخصيت‌هاي برجسته‌ي اصحاب علم، انديشه، فرهنگ و سياست بودند و همچنين تعدادي از رؤساي مختلف اديان و سياستمداران از جمله آقاي كرزاي و طالباني نيز دعوت شده بودند.»
خاتمي گفت:« عنوان اين جلسه عنوان جهت‌داري با عنوان "اسلام در جهان متكثر" بود كه البته بايد زماني در مورد اين عنوان و اصطلاح توضيح داد. من در آنجا ذكر كردم كه چرا اسلام در جهان متكثر؟ بگوييم دين در جهان متكثر؛ و بعدا جنبه‌ي فلسفي و جامعه‌شناختي مبحث را ارائه كردم كه مورد توجه قرار گرفت و همه‌ي دوستان در اين زمينه محبت داشتند.»
خاتمي با اشاره به ديدار خود با صدر اعظم و رييس جمهور اتريش گفت:« براي اين ديدارها تقاضا و اصراري نداشتم ولي محبت دوستان باعث شد كه با اين افراد گفت‌وگو كنم. اين گفت‌وگوها در زمينه‌ي مسائل بين‌المللي، آينده‌ي گفت‌وگوي اديان، روابط بين‌الملل و همچنين در ارتباط با مسائلي در مورد ايران بود.»
وي افزود:« احيانا ممكن است كه آنها در ارتباط با مسائلي نگراني داشته باشند ما بايد بكوشيم كه زمينه‌ي نگراني آنها را فراهم نكنيم و اگر در اين زمينه سوءتفاهمي ايجاد شده آنها را رفع كنيم كه البته من فكر مي‌كنم در اين زمينه‌ها ناموفق نبوديم.»
وي در ادامه به سفر خود به برلين اشاره كرد و گفت:« در مؤسسه‌ي كوربر كه يك مؤسسه‌ي مهم و بين‌المللي است در ارتباط با سكولاريسم و اسلام صحبت كردم كه باز مثل عنوان پلوراليسم و اسلام خودش عنوان جهت‌داري بود. آن بحث با حضور انديشمندان و متفكران بود. اگرچه از خود آلمان نيز سياستمداران رسمي و يا سابق حضور داشتند، ولي 100 نفر از انديشمندان سراسر دنيا در اين محل جمع شده بودند. پرسش و پاسخ‌هايي نيز مطرح شد و كساني كه در آنجا بودند ديدگاههاي خود را بيان كردند كه به نظر من خيلي مؤثر بود.»
رييس جمهور سابق كشورمان افزود:« يك صبحانه‌ي كاري داشتيم كه در اين صبحانه اعضاي اصلي مؤسسه‌ي كوربر حضور داشتند. بحث آزاد بود و فضا بسته كه البته اين جلسه براي آشنايي بيشتر بود. تقريبا حدود دو ساعت بحث و گفت‌وگو كرديم و سئوالاتي كه در مورد مسائل مختلف داشتند اين افراد مطرح كردند و ما نيز هرآنچه را كه به نظرمان مي‌رسيد جواب داديم كه فكر مي‌كنم خلاصه‌ي اين پرسش و پاسخ تنظيم شده و احتمالا از طريق وزارت امور خارجه يا جايي ديگر به مطبوعات و رسانه‌ها واگذار مي‌شود.»
وي افزود:« يك مصاحبه‌ي دو ساعته نيز داشتم، يك پروفسور آلماني فكر مي‌كنم به نام آقاي اشنايدر برنامه‌ي مستندي در زمينه‌ي گفت‌وگوي اديان و سوءتفاهمات ميان اسلام و مسيحيت و راههاي ايجاد تفاهم در حال تهيه دارد و با من نيز حدود دو ساعت در مورد گفت‌وگوي تمدن‌ها و همچنين ديدگاههاي من در مورد چگونگي نزديكي اديان مصاحبه كرد.»
خاتمي با اشاره به سفر خود به هامبورگ و همچنين سخنراني‌اش در مؤسسه‌ي كوربر در اين شهر، گفت: «من چون سابقه‌ي حضور در هامبورگ را داشتم در واقع به عنوان يك شهروند كه به آن علاقه دارند از من استقبال كردند. در اين مراسم رييس سنا، شهردار، اعضاي مختلف مجلس محلي حضور داشتند و يك مهماني نيز برگزار كردند. برخورد آنها محبت‌آميز بود و من احساس كردم كه زمينه براي ايجاد مركز گفت‌وگوي تمدن‌ها در آلمان و هامبورگ وجود دارد و آنها در اين مورد زمينه‌ي مساعدي دارند كه البته من هنوز در اين ارتباط تصميمي نگرفته‌ام و شب نيز در مؤسسه‌ي كوربر با حضور شخصيت‌هاي بسيار برجسته از جمله جناب آقاي هلموت اشميل صدر اعظم سابق آلمان درحالي كه درسن 87 سالگي به سر مي‌برد و با عصا راه مي‌رود سخنراني كردم. من در واقع در اين سخنراني گفتم كه بايد به كدام صدا گوش داد، صداهاي مهيبي كه در دنيا، جنگ، ترور، خشونت و دشمني را تبليغ مي‌كند يا صدايي كه آرامش، صلح و عرفان را. من در اين ميان دو صدا، يكي از ايران و يكي از آلمان انتخاب كردم، يعني حافظ و گوته. اشعاري از حافظ و گوته را خواندم و اين كه در دنياي امروز بايد چه كار كرد كه قدرت از دست خشونت‌طلبان چه آنهايي كه در قالب دولت‌ها عمل مي‌كنند و چه خشونت‌طلباني كه با افراطي‌گري و نفرت ترور را رواج مي‌دهند مقابله كرد و اين كه چگونه مي‌توان اديان مختلف را در عين حفظ هويتشان به هم نزديك كرد كه اين سخنراني نيز مورد توجه قرار گرفت.»
وي افزود:« همچنين ديداري با رؤساي مختلف اديان و مذاهب از جمله مسيحيت، يهوديت، مسلمان و هندو در مركز اسلامي داشتم كه اين جلسه نيز حدودا دو ساعت طول كشيد. جلسه‌ي خوبي بود و مطمئنا آثار مثبتي در ارتباط با فضاي سوءتفاهمي كه در مورد ايران و اسلام وجود دارد، خواهد داشت. بايد نشان داد كه دين اسلام ديني است آرام و در عين‌حال منطقي و صلح‌طلب و همانطور كه گفتم در اين محافل مي‌توان آثار سوء جنگ رواني كه عليه اسلام و يا سوءاستفاده‌هايي كه از برخي از مواضع در ايران مي‌شود را كاهش داد. البته ما خود نيز بايد كاملا مواظب باشيم كه اين بهانه را به دست ديگران ندهيم و فكر مي‌كنم كه اين فضا لااقل در سطح انديشمندان و متفكران تأثيرگذار بود. من اعلام كردم كه مصاحبه نمي‌كنم ولي حدود 4، 5 نفر از سران روزنامه‌هاي معتبر اروپايي يعني فرانسه و آلمان آمدند و حدود يك ساعت با من گفت‌وگو كردند. بحث‌هاي مختلفي كرديم البته آنها سوءتفاهماتي داشتند كه در نتيجه‌ي اين گفت‌وگوها آنها را بيان كردند كه اگر شما اينجور برخورد كنيد در عين‌حالي كه از هويت ايران و حيثيت اسلام و حتي نظامتان دفاع مي‌كنيد مي‌توانيد سوءتفاهمات موجود را نيز از بين ببريد.»
خاتمي گفت:« من در هامبورگ آشنايان خوبي دارم و ديشب(شنبه) با ايرانيان ساكن در آنجا در مركز اسلامي گفت‌وگو كردم، تجديد ديداري بود. در اين ديدار افرادي را ديدم كه در 18، 19 سال پيش كه در آنجا بودم كوچك بودند ولي اكنون هريك از آنها فرزنداني داشتند و اين تحولات براي آدم جالب است.»
