16 آذر، از راه رسید. این روز، که همواره به مثابه ی یک ستاره ی تابان در سپهر مبارزات مردم میهن ما برای رهائی و آزادی، می درخشد؛ امروز نیز همچُنان، برای ما، درس آموز مقاومت و مبارزه است. 52 سال پیش، در شرایطی که حکومت کودتا، پس از به خاک و خون کشیدن جنبش ضدّ استعماری و ضدِّ دیکتاتوری موجود؛ خود را بیش از هر زمان دیگر بر اوضاع مسلّط می دید؛ فریاد اعتراض دانشجویان دانشگاه تهران، خواب زورمندان قدّاره بندِ حاکم را آشفته کرد و لرزه بر پیکر کودتاگران افکند.
با کودتای 28 مرداد 1332، « محمّد رضا شاه پهلوی»، با تکیه بر اوباش و مُرتجعین و اشراف و سرمایه داران وابسته و با برنامه ریزی، سرمایه گذاری و سازماندهی سازمان های جاسوسی «اینتلیجنت سرویس» و «سی. آی. اِ» CIA))؛ توانست دولتِ قانونی «دکتر محمّد مصدّق» را واژگون کرده و تاج و تخت از دست رفته ی خود را باز پس ستاند. در آبان ماه همان سال، محاکمه ی «دکتر مصدّق» در یک دادگاه نظامی انجام می گرفت که در ماه آذر نیز همچنان ادامه داشت. همزمان با این محاکمه، رابطه ی سیاسی با قدرتِ استعماریِ « انگلیس» که در زمان دولت «دکتر مصدّق» قطع شده بود؛ از سر گرفته شد. شاه برای نشان دادن تسلّط خود بر اوضاع، «نیکسون»، معاون رئیس جمهور آمریکا: «آیزنهاور» را به تهران دعوت کرده بود.
در چنین شرایطی بود که دانشگاه به مثابه ی یکی از سنگرهای اساسی مبارزه و مقاومت مردم ما، در ستیز با چکمه پوشان نظامی حاکم، بانگ اعتراض خود را به گوش جهانیان رساند و ناتوانی رژیم کودتا در سرکوب جنیش ضدِّ استعماری و ضدِّ دیکتاتوری جاری را؛ به اثبات رساند. واکنش شاه و نظامیان حامی او، حمله به دانشگاه و به گلوله بستن دانشجویانِ معترض بود. گفته شد که دست کم 3 نفر از دانشجویان در اثر تیر اندازی نظامیان از پای در آمدند و شماری از آنان نیز زخمی شدند.رضوی، قند چی و بزرگ نیا، از جمله کسانی بودند که در رویاروئی با مُهاجمان در دانشکده ی فنّی؛ جان باختند. از آن پس، دانشجویان دانشگاه های سراسر کشور؛ هر ساله با برپائی مراسم ویژه ای، یاد این روز بزرگ تاریخی را گرامی می دارند؛ و بر عزم مردم ما برای دستیابی به آزادی و رهائی، پای می فشارند.
امروزه، افزون بر این روز، دانشجویان روز 18 تیر را، که یاد آور مقاومت و اعتراض دانشجویان به حمله ی اوباشِ حکومتی به کوی دانشگاه تهران در 18 تیر1378، می باشد؛ را نیز گرامی می دارند.
یاد جان باختگان جنبش دانشجوئی و یاد همه ی جان باختگان راه آزادی و رهائی ایران؛ گرامی باد!
16 آذر، روز دانشجو: بر همه ی عاشقانِ آزادی و استقلالِ ایران، گرامی باد!
** 16 آذر 1384