گزارش "شرق" از اعتراض دانشجويان به بازنشستگى استادان دانشگاه

در ساعات اوليه بامداد روز گذشته كوى دانشگاه تهران و به دنبال آن صبح و بعدازظهر ديروز صحن اين دانشگاه صحنه ناآرامى هاى دانشجويى بود. شب و بامداد چهارشنبه (ديروز) تعدادى از دانشجويان ساكن خوابگاه هاى كوى دانشگاه تهران با خروج از كوى و وارد شدن به خيابان كارگر شمالى با نيروهاى ويژه پليس درگير شدند و اين درگيرى با سنگ پرانى دو طرف، تخريب قسمتى از باجه نگهبانى در اصلى كوى و به آتش كشيده شدن قسمتى از خيابان و محوطه داخلى كوى تا ساعت ۴ بامداد ادامه يافت كه توسط ماموران آتش نشانى مهار شد. در روز هاى اخير دانشگاه هاى تهران و اميركبير شاهد چند مورد ناآرامى بوده است. اعتراض دانشجويان آذرى زبان به چاپ طرحى در روزنامه ايران، تجمع اعتراض آميز دانشجويان دانشگاه امير كبير به برگزار نشدن انتخابات انجمن اسلامى اين دانشگاه و اعتراض به بازنشستگى زود هنگام شش استاد برجسته دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران سه اتفاقى بودند كه با هم تركيب و در نهايت منجر به پديد آمدن حادثه كوى در شب سه شنبه شدند.
• سابقه اعتراضات
اعتراضات دانشجويى در دانشگاه تهران از روز دوشنبه هنگامى آغاز شد كه تعدادى از دانشجويان دانشگاه تهران با تجمع مقابل دانشكده فنى در پرديس مركزى دانشگاه تهران تجمع كردند. در اين تجمع دانشجويان با سر دادن شعار هايى در كنار خواسته هاى صنفى خود، خواستار بركنارى رئيس دانشگاه تهران شدند. آيت الله عميد زنجانى رئيس دانشگاه تهران است كه انتصاب وى از سوى وزير علوم پائيز سال گذشته اعتراضات دانشجويى را به دنبال داشت. ظهر روز سه شنبه نيز دانشجويان دانشگاه تهران باز هم در محوطه اصلى دانشگاه با جمعيت بيشترى دست به تجمع زدند و اين بار علاوه بر تكرار خواسته هاى پيشين خود به بازنشستگى زود هنگام شش استاد برجسته دانشكده حقوق و علوم سياسى نيز اعتراض كردند. در هفته گذشته دانشجويان دانشگاه تهران خبردار شدند كه حسن على دروديان رئيس دانشكده حقوق و علوم سياسى، عزت الله عراقى مدير گروه سابق دانشكده، ابوالقاسم آشورى استاد حقوق جزا، احمد ساعى استاد علوم سياسى، رضا رئيسى طوسى استاد علوم سياسى و اخلاقى استاد حقوق تجارت بازنشسته شده اند. دانشجويان روز سه شنبه با تجمع در مقابل در اصلى دانشگاه و نيز مقابل دانشكده حقوق و سر دادن شعار و خواندن سرود به خالى شدن دانشگاه تهران از استادان برجسته و اعمال سلايق سياسى در تصميم گيرى هاى آموزشى دانشگاه اعتراض كردند. تجمعات دانشجويى دانشگاه تهران بعدازظهر سه شنبه تقريباً خاموش شد. همزمان در دانشگاه اميركبير نيز اعتراضات دو روزه اين دانشگاه پايان يافت. در دانشگاه صنعتى اميركبير مديران دانشگاه از انجام انتخابات انجمن اسلامى دانشگاه جلوگيرى كرده بودند و همين باعث به وجود آمدن واكنش هاى تند دانشجويان شده بود. اعضاى انجمن اسلامى دانشگاه اميركبير معتقد بودند كه روال انتخابات هميشه بر اين بوده است كه تنها برگزارى انتخابات را به مديران دانشگاه اطلاع مى داده اند اما مديران دانشگاه خواستار مجوز برگزارى انتخابات براى دانشجويان بودند. درگيرى ها در دانشگاه اميركبير تا شكسته شدن شيشه هاى چند پنجره ساختمان اين دانشگاه و زخمى شدن چند دانشجو پيش رفت اما در بعدازظهر روز سه شنبه پايان يافت. با اين حال اعتراض هاى دانشجويى از اواخر سه شنبه شب از كوى دانشگاه تهران دوباره شعله ور شد.
• جزئيات ماجرا
خبرگزارى دانشجويان ايران گزارش داده است كه تجمع سه شنبه شب دانشجويان در كوى دانشگاه تهران از ساعت ۹ و ۳۰ دقيقه شب و از مقابل ساختمان شماره ۱۸ كوى دانشگاه تهران شروع شد. يك شاهد كه در جريان حوادث كوى حضور داشته است به شرق گفت: «در اواخر شب دانشجويان به سمت در اصلى كوى حركت كردند و تقريباً اتاقك نگهبانى كوى و قسمتى از سر در كوى از بين رفت. سپس معترضان به سوى در ميانى كوى دانشگاه تهران و كوى علوم پزشكى حركت كردند و آن را از جا كندند. در تمام مدت دانشجويان با نيروهاى پليس ضدشورش درگير بودند. دانشجويان بنزين هم داشتند و قسمتى از خيابان را آتش زدند.» به گفته اين شاهد عينى درگيرى تا ۴ صبح ديروز ادامه داشته است. خبرگزارى دانشجويان ايران، خبرگزارى مهر و خبرگزارى كار نيز درگيرى شديد و ادامه آن تا ساعت ۴ بامداد را تاييد كردند. همزمان تعدادى از دانشجويان آذرى زبان كوى دانشگاه نيز در اعتراض به اهانت روزنامه ايران به ترك زبان ها در كوى تجمع كرده بودند. دبير شوراى صنفى دانشگاه تهران به شرق گفت: «در شب حادثه من به بيمارستان شريعتى رفتم و در آنجا سه دانشجوى مجروح حادثه بسترى شده بودند. دو نفر از ناحيه سر و يك نفر از ناحيه پا دچار شكستگى شده اند.» دبير شوراى صنفى دانشگاه تهران با رد سياسى بودن درگيرى دانشجويان با پليس، از رفتار غيرحرفه اى ماموران انتقاد كرد و گفت: «به شدت به پرتاب سنگ از جانب ماموران به سوى دانشجويان بى سپر، بى كلاهخود و بى پناه معترضيم.» او همچنين به ممانعت پليس براى ورود آمبولانس ها به محوطه كوى دانشگاه انتقاد كرد. تاكنون دو تشكل دانشجويى«جامعه اسلامى دانشجويان» و «شوراى صنفى دانشگاه علوم پزشكى تهران» نيز با صدور بيانيه اى بر حق مشروع دانشجويان در حوزه صنفى، فرهنگى و آموزشى تاكيد كردند. رئيس مركز اطلاع رسانى نيروى انتظامى تهران بزرگ هم اعلام كرده است كه در جريان حادثه اخير كوى دانشگاه سه نفر از ماموران نيروى انتظامى زخمى شده اند و سر رئيس پليس ۱۱۰ تهران نيز شكسته است.
• دانشجويان از خطوط قرمز عبور كردند
در شب حادثه مسلمى نايينى مديركل امور دانشجويان داخل كشور وزارت علوم به همراه قمصرى معاون دانشجويى دانشگاه تهران داخل كوى دانشگاه تهران بوده اند. مسلمى نايينى ديروز به خبرگزارى مهر گفت: «سه شنبه شب را تا صبح در كوى دانشگاه به سر بردم و از نزديك شاهد تمامى ماجراهاى اتفاق افتاده در كوى بوده ام. وزارت علوم هنوز به جمع بندى نهايى در خصوص اعتراضات دانشجويان دانشگاه تهران و اميركبير نرسيده است و تا جمع آورى اطلاعات و نتيجه گيرى لازم نمى توان پاسخگو بود. امروز در وزارت علوم به بررسى نهايى وضعيت روز سه شنبه دانشگاه ها خواهيم پرداخت.» معاون دانشجويى دانشگاه تهران نيز با اشاره به حادثه به خبرگزارى مهر گفت: «متاسفانه دانشجويان كوى دانشگاه تهران شب سه شنبه از بسيارى خطوط قرمز دانشگاه عبور كردند.» او اعلام كرد: «تجمعات دانشجويى شب سه شنبه كوى دانشگاه حاصل هيجانات دانشجويان است.» او گفت: «برخوردهاى كوى دانشگاه تنها منجر به آسيب ديدگى جزيى برخى دانشجويان شد كه شب گذشته بيشتر به صورت سرپايى در بيمارستان مورد مداوا قرار گرفتند.» او تاكيد كرد: «اقدامات دانشگاه در زمينه بازنشستگى برخى اساتيد اين دانشكده قانونى بوده و حكم بازنشستگى اساتيد در زمان مقرر ابلاغ شده است.»
• قرارداد با بازنشسته ها
ديروز حسن خالقى معاون آموزشى وزارت علوم درباره بازنشستگى اعضاى هيات علمى دانشگاه هاى كشور به شرق گفت: « به طور دقيق از بازنشستگى هاى دانشگاه تهران خبردار نيستم چون دانشگاه ها به ما اين مسائل را اطلاع نمى دهند، مگر اينكه استادى از يك دانشگاه به ما شكايت كند.»به گفته خالقى اعضاى هيات علمى پس از ۳۰ سال خدمت يا با سن بالاتر از ۶۵ سال بازنشسته مى شوند البته «دانشگاه ها مى توانند در هيات امناى خود تصميم بگيرند تا سن ۷۰سالگى و با سابقه بيش از ۳۰ سال نيز از استادان توانمند استفاده كنند.» او گفت: «دانشگاه ها مى توانند پس از بازنشستگى نيز با استادان توانمند خود قرارداد ببندند و به صورت قراردادى با آنها كار كنند. البته اخيراً شنيده ام در اين كار مشكلى درست شده و قرار شده است با افراد بازنشسته قراردادى بسته نشود.» معاون آموزشى وزير علوم گفت: «جهت گيرى وزارتخانه اين است كه از استادان توانمند استفاده شود. گرچه از اعضاى جديدتر هيات علمى هم مى توان بهره برد. اين قاعده در همه جاى دنيا هم متداول است.» ديروز استادان دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران در جلسه اى با هم درباره بازنشستگى هاى اين دانشكده تبادل نظر كردند. دكتر سادات اخوى استاد اين دانشكده به شرق گفت: «قرار شده است هياتى مركب از چند استاد دانشكده در جلسه اى با رئيس دانشگاه راه حل ها را در ميان بگذارند.» به گفته او «در جلسه استادان به نحوه اجراى قانون بازنشستگى ايراد گرفته شده است.» سادات اخوى در حالى اين سخنان را مى گفت كه طبق عرف معمول برخى از اعضاى هيات علمى دانشكده داراى شرايط بازنشستگى به دليل قابليت هاى علمى و مرتبه استادى، هنوز حكم بازنشستگى دريافت نكرده اند.
• ديروز در دانشگاه تهران
درگيرى هاى كوى دانشگاه تهران ساعت ۴ بامداد ديروز به پايان رسيد اما فضاى خيابان هاى اطراف كوى و پرديس مركزى دانشگاه تهران تا شب گذشته همچنان شاهد حضور نيروهاى انتظامى بود. ديروز دو تجمع بزرگ نيز در داخل دانشگاه تهران برگزار شد. تجمع ها در اعتراض به خشونت هاى رخ داده در كوى دانشگاه برگزار شده بود. در اين تجمع دانشجويان خواستار كناره گيرى آيت الله عميدزنجانى رئيس دانشگاه تهران و رسيدگى به خواسته هاى صنفى خود شدند و به بازنشستگى زودهنگام استادان دانشگاه اعتراض كردند. معاون دانشجويى دانشگاه تهران اعلام كرد كه اين تجمع غيرقانونى است. انجمن آذربايجانى هاى دانشگاه تهران نيز در تجمعى ديگر به اهانت روزنامه ايران به آذرى زبان هاى ايران اعتراض كرد.اين دانشجويان با سربندها و پلاكاردهاى هماهنگ شعار مى دادند: «هاراى، هاراى، من توركم (آهاى، آهاى، من ترك هستم)»، «تبريز من سن قوربان (تبريز من قربان تو مى شوم)» و...
• آخرين خبرها
معاون امنيتى انتظامى استاندارى تهران با اعلام اينكه شش نفر به واسطه ناآرامى هاى سه شنبه و ديروز كوى دانشگاه توسط نيروهاى انتظامى دستگير شده اند، اظهار داشت: متاسفانه در جريان اين ناآرامى ها ۴۰ نفر از نيروهاى انتظامى كه با خويشتن دارى برخورد مى كردند مجروح شدند. روشن به ايسنا گفت: به دنبال درج كاريكاتورى موهن از سوى يكى از روزنامه هاى صبح كشور، جلسات اعتراضى در سراسر كشور برگزار شد، به همراه آن تمام مسئولان كشور عمل اين روزنامه را تقبيح كردند و حتى وزير ارشاد نسبت به اين مسئله عذرخواهى كرد و روزنامه فوق الذكر توقيف و كاريكاتوريست فوق الذكر بازداشت شد اما متاسفانه عده اى با دستاويز قرار دادن آن شب گذشته در كوى اقدام به اغتشاش و وارد كردن خسارت به اموال دولتى و دانشگاهى كردند. وى با يادآورى اينكه در حال حاضر بيش از ۱۰ هزار دانشجو در كوى دانشگاه تهران مستقر و مشغول آماده شدن براى پشت سر گذاشتن امتحانات پايان ترمشان هستند گفت: به دنبال اين مزاحمت ها اهالى محل و دانشجويان با نيروى انتظامى تماس گرفتند و اين نيرو در محل حاضر شد اما متاسفانه اغتشاش گران به بيرون از كوى آمده و با پرتاب سنگ و آجر به پليس بيش از ۴۰ نفر از نيروهاى انتظامى را مجروح كردند و حتى چهار نفر از دانشجويان به واسطه اقدامات اين افراد كه حدود ۱۰۰ نفر بودند مجروح شدند. وى با يادآورى اينكه اكثر اين اغتشاش گران برخلاف آنچه كه عنوان مى شود غيردانشجو بودند، گفت: نبايد احساسات پاك دانشجويى مورد سوءاستفاده فرصت طلبان واقع شود. در شرايط فعلى ما نياز به آرامش داريم؛ زيرا دانشجويان در روزهاى پايانى ترم قرار دارند و محيط هاى دانشجويى بايد از تنش به دور باشد تا آنها بتوانند از ثمره يك ترم درس خواندنشان استفاده كنند. وى با بيان اينكه نيروى انتظامى تنها شش نفر از افرادى را كه شب گذشته مقابل كوى دانشگاه تهران اقدام به ناآرامى كردند دستگير كرده است بر اين نكته كه نيروى انتظامى شب گذشته به هيچ وجه به برخورد قهرآميز با اين افراد نپرداخته، تاكيد كرد و گفت: فكر مى كنم ابراز بيان، عقيده و نظر در كشور ما به اندازه كافى وجود دارد؛ زيرا روزنامه هايى هستند كه به راحتى از دولت انتقاد مى كنند و همچنين تريبون هاى دانشجويى هم چنان فعال است لذا نياز به اين حركت ها نيست. وى با يادآورى مجدد اينكه عوامل حادثه شب گذشته دانشجويان نبودند، گفت: با توجه به عدم استقبال دانشجوها از اين مسئله فكر نمى كنيم اين موضوع مشكل خاصى را ايجاد كند و تداوم داشته باشد. رئيس دانشگاه تهران از دانشجويان خواست كه در روزهاى اخير هوشيارى بيشترى داشته باشند و آرامش خود را حفظ كنند. آيت الله عباسعلى عميدزنجانى در گفت وگو با ايسنا با اشاره به اعتراضات روزهاى اخير دانشجويان دانشگاه گفت: دانشجويان بايد مقدارى هوشيارتر باشند تا اعتمادى كه جامعه به قشر دانشجو دارد متزلزل نشود. وى افزود:

دانشجويان بايد در فعاليت هايشان استقلال فكرى خود را ثابت كنند و با تحريكات عاطفى و غرض ورزى هاى داخلى و خارجى به اين سو و آن سو نروند. آيت الله عميدزنجانى با اشاره به اينكه تصميم دارد تعدادى از نمايندگان تشكل هاى دانشجويى را به عنوان مشاور خود انتخاب كند، افزود: با اين كار مى خواهم اثبات كنم كه در سياستگزارى هاى دانشگاه تهران حتى نقطه نظرات تشكل هاى دانشجويى نيز رعايت مى شود. رئيس دانشگاه تهران تاكيد كرد: مشاوران دانشجويى از تمام طيف هاى دانشجويى مانند انجمن علمى، صنفى، بسيج و انجمن اسلامى و غيره انتخاب مى شوند. از سوى من تعيين نمى شوند بلكه خود دانشجويان آنها را انتخاب مى كنند. رئيس دانشگاه تهران درباره بازنشسته شدن تعدادى از اساتيد دانشگاه نيز اظهار كرد: هر ساله تعدادى از اساتيد دانشگاه بازنشسته مى شوند كه بازنشسته شدن آنها راه را براى ورود اساتيد جوان به دانشگاه باز مى كند. وى بسته شدن راه خروجى بازنشستگى را به معناى بستن راه ورود اساتيد جوان دانست و افزود: از ميان ۴۰ تا۵۰ استاد بازنشسته، تنها سه يا چهار استاد در دانشكده حقوق تدريس مى كردند كه يك يا دو مورد آنها با تقاضاى خودشان بازنشسته شده اند. آيت الله عميدزنجانى در پايان خاطرنشان كرد: تاكنون سابقه نداشته است كه مسئله بازنشستگى اساتيد پيامدهاى دانشجويى داشته باشد و از سويى دانشجويان بايد به دليل آن كه با جوانگرايى موافق هستند ما را تائيد كنند زيرا راه را براى اساتيد جوان باز مى كنيم.
فرمانده نيروى انتظامى از دستگيرى حدود ۶۰ تن در هر يك از ناآرامى هاى اخير در حمايت از آذرى زبانان خبر داد و گفت: در اين ميان تعدادى از ماموران انتظامى و تعدادى از هموطنان مان مجروح شدند. به گزارش ايسنا سردار اسماعيل احمد ى مقدم در حاشيه همايش تعامل پليس با بسيج كه در مجموعه فرهنگى- ورزشى «فجر» فرماندهى انتظامى استان تهران برگزار شد در جمع خبرنگاران با بيان اينكه دفاع از كشور در حال حاضر نسبت به گذشته از اهميت فراوانى برخوردار است گفت: هم اكنون ارتقاى امنيت و افزايش ضريب امنيتى كشور از جمله اهداف اساسى نيروى انتظامى است.
• طلايى: دانشجونماها دستگير شدند
رئيس پليس پايتخت با اعلام دستگيرى هشت تن از دانشجونماها در جريان حوادث شب سه شنبه كوى دانشگاه به خبرگزارى ايسنا گفت: تعداد ۲۰ تا ۳۰ تن از فرصت طلبان دانشجونما، در درگيرى هاى شب گذشته حضور داشتند كه عامل اصلى اغتشاشات بودند. سردار مرتضى طلايى كه در جمع خبرنگاران سخن مى گفت، در پاسخ به پرسش ايسنا مبنى بر انگيزه هاى افراد حاضر در درگيرى شب سه شنبه كوى دانشگاه گفت: هيچ انگيزه سياسى، صنفى و دانشجويى مرتبط با حوادث شب سه شنبه در كار نبوده است. وى در ادامه تشريح درگيرى هاى شب سه شنبه كوى دانشگاه تاكيد كرد: برابر گزارش هاى دريافتى مقارن ساعت ۳۰/۲۱ شب گذشته، حدود صد تن در پشت درهاى كوى دانشگاه تهران تجمع كرده و با دادن شعار به پرتاب سنگ، چوب و مواد آتش زا به سمت خانه هاى مردم حوالى منطقه مبادرت كردند. سردار طلايى با اعلام اينكه تنها ۲۰ تا ۳۰ تن از افراد حاضر در جمع يك صد نفرى اقدام به پرتاب مواد آتش زا و سنگ به سوى بيرون خوابگاه و مغازه هاى اطراف مى كردند، افزود: اما با وجود توهين هاى زننده اى كه اين افراد به مردم و مقدسات دينى مى كردند، ماموران انتظامى بدون درگيرى تا ساعت ۳۰/۵ صبح امروز سعى كردند با مدارا و تحمل وضعيت موجود، اين افراد را دعوت به آرامش كنند. فرمانده انتظامى تهران بزرگ اضافه كرد: در ادامه، زمانى كه اين افراد از رفتارها و اعمال خلاف قانون منصرف نشدند، به طورى كه حتى تعدادى از مسئولان دانشگاه و وزارت علوم نيز براى دعوت به آرامش با آنها وارد مذاكره شدند، در ساعت ۳۰/۵ صبح پليس براى برخورد با اخلال گران وارد عمل شد و ۸ تن از آنها را دستگير كرد. به گفته وى تا ساعت ۷ صبح روز چهارشنبه تمامى منطقه با همكارى عوامل شهردارى پاكسازى شد. سردار طلايى همچنين با اعلام اينكه افراد حاضر در اين درگيرى به هيچ وجه دانشجو به حساب نمى آمدند، اظهار كرد: اين افراد صرفاً با سوءاستفاده از محيط مقدس دانشجويى، در ميان دانشجويان رخنه كرده و قصد ايجاد اخلال را داشتند. از اين رو از نگاه پليس هيچ يك از اين رفتارها منسوب به دانشجويان نيست. وى همچنين به ايسنا گفت: تعداد سه تن از دانشجويان در جريان اين حوادث هنگام كندن در يكى از خوابگاه ها و بالا رفتن از ديوار خوابگاه به قصد ورود به پشت بام مجروح شدند. رئيس پليس پايتخت با اعلام اين كه پليس در اين حادثه برحسب وظايف قانونى در حفظ نظم و امنيت اجتماعى وارد عمل شده است، گفت: اجازه سوءاستفاده و بر هم زدن نظم، آسايش و آرامش عمومى را به هيچ فرصت طلبى نمى دهيم.