* بسيارى از تحليلگران نقطه قوت اعتصاب نمادين را شركت همزمان طيف گستردهاى از ايرانيان، در داخل و خارج از كشور مىدانند.
امروز آخرين روز اعتصاب غذاى ۳ روزهاى بود كه به دعوت اكبر گنجى و براى آزادى زندانيان سياسى در سراسر جهان برگزار شد. اكبر گنجى نويسنده و روزنامهنگار معترض از ديروز، در برابر دفتر سازمان ملل متحد در نيويورك به اعتصاب غذايى كه آن را از لندن آغاز كرده بود ادامه داده است. گنجى همگان را فراخوانده بود تا براى آزادى منصور اسانلو، رامين جهانبگلو و علىاكبر موسوى خويينى به ترتيب به عنوان نمادهاى جنبش كارگرى، روشنفكرى و دانشجويى از روز ۲۳ تا ۲۵ تيرماه در سراسر جهان دست به اعتصاب غذا بزنند.
اكبر گنجى همچنين در پيامى خطاب به شركتكنندگان در اين اعتصاب غذا، به بسيارى از ابهاماتى كه براى برخى از نيروها و شخصيتهاى سياسى و فرهنگى پيش آمده بود عملا پاسخ داد.
اكبر گنجى مبتكر اعتصاب غذاى سراسرى براى آزادى زندانيان سياسى مركز اصلى اين حركت اعتراضى نمادين را مقابل مقر سازمان ملل متحد در نيويورك اعلام كرده بود. امروز نيز جمع كثيرى از ايرانيان مقيم آمريكا در اين مراسم شركت كردند. در روز پايانى اعتصاب غذا، نظر دكتر فاطمه حقيقتجو نماينده مجلس ششم و از سخنگويان هيات هماهنگكننده اعتصاب را در مورد دستاورد اصلى اين حركت اعتراضى جويا شديم: ”گروههاى مختلف، افراد مختلف با ديدگاههاى مختلف گرد هم آمدند و اين برنامه زمينه همفكرى و همكارى طيف گستردهاى از نيروهاى سياسى را فراهم كرده و همچنين برنامهاىست كه همزمان هم در داخل و هم در خارج از ايران بهطور مشترك در حال انجام است“.
چه گروهها و طيفهاى سياسىيى در اعتصاب غذاى مقابل مقر سازمان ملل شركت كرده و يا از آن حمايت كردهاند؟ دكتر محسن قائم مقام مسئول برنامه نيويورك از طرف كميته هماهنگكننده اعتصاب غذا به اين پرسش ما پاسخ داده است: ”افراد بهصورت گروهى يا بهصورت حزبى يا دسته شركت نكردهاند. بهصورت انفرادى شركت كردهاند. ولى سازمانهاى «جبهه ملى ايران» در آمريكا، «نهضت مقاومت ملى» كه بنيانگذار آن شاپور بختيار بوده و فعالين جبهه ملى ايران در اروپا بهطور مشخص با يك اعلاميه ۳ امضايى از اين حركت اعتصاب پشتيبانى كردند. از گروهها، نهادها، احزاب و دستجات مختلف خارج از كشور هم بودهاند. از گروههاى «اتحاد جمهوريخواهان» و بسيارى از گروههايى كه هيچكدام با نام گروه يا سازمان شركت نكردهاند، بلكه افراد اينها هستند كه بهطور مستقل شركت مىكنند و همه در زير شعار آزادى زندانيان سياسى در ايران فعاليت مىكنند“.
دكتر فاطمه حقيقتجو به گوشه ديگرى از حمايتهاى بينالمللى اشاره مىكند: ”از ايالتهاى مختلف آمريكا، بخشى از كاليفرنيا آمدهاند، از آتلانتا آمدهاند، از واشنگتن، از ماساچوست و از شيكاگو در اين برنامه شركت دارند، از اساتيد دانشگاه. همچنين هم دانشجويان آمريكايى بيانيهاى را صادر كردهاند و هم از اين برنامه حمايت كردهاند و هم بسيارى از NGOهاى عرب ساكن آمريكا طى بيانيههايى از اين بيانيه حمايت كردهاند و عربآمريكايىها در يكى از شهرها اعتصاب غذايى را براى همبستگى با زندانيان سياسى و اين جنبش تدارك ديدهاند“.
امروز در ايران نيز طيف وسيعى از شخصيتها و نيروهاى سياسى، فرهنگى و دانشجويى در محل ساختمان سازمان دانشآموختگان ايران اسلامى «ادوار دفتر تحكيم وحدت» در مراسم اختتاميه اعتصاب غذاى نمادين شركت كردند. هادى كحالزاده عضو شوراى مركزى «ادوار دفتر تحكيم وحدت» در گفتگوى با ما در مورد ميزان استقبال از اعتصاب غذاى ۳ روزه و بخصوص روز پايانى آن توضيح مىدهد: ”ما شاهد حضور طيف متنوعى از گروههاى سياسى، از كانون نويسندگان ايران، چهرههاى شاخص فرهنگى، روشنفكران و همچنين نيروهاى سياسى و اجتماعى كشور بوديم، از فعالين زنان، همچنين فعالين «نهضت آزادى ايران»، «جبهه ملى ايران»، «حزب ملت ايران» و فعالين كرد، فعالين ترك و همچنين در خدمت چند تن از چهرههاى شاخص هنرمندى كشورمان بوديم. مهندس محمد توسلى، مهندس خرم و آقاى على اكرمى از نهضت آزادى ايران، آقاى مجيد فراهانى از جبهه مشاركت و همچنين آقاى ابراهيمباى سلامى از همكاران سابق آقاى موسوى خويينى در مجلس شوراى اسلامى و فعالين اصلاحطلب و همچنين آقاى عيسى سحرخيز در برنامه حضور داشتند و تاكيد همه افراد و سخنرانان بر درونزا بودن تحولات و تاكيد بر توان ملى نيروهاى سياسى و بضاعت نخبگان داخلى و برنامهريزى داخلى براى دمكراسى و همچنين تاكيد بر شعار دمكراسى و حقوق بشر بود“.
مراسم اعتصاب غذاى ۳ روزه در محل «ادوار دفتر تحكيم وحدت» در فضايى آرام و بدون تشنج انجام گرفت. تنها در روز اول مراسم (يعنى ۲۳ تيرماه) بود كه برخى از خبرنگاران دچار مشكل شدند. هادى كحالزاده اين مشكل را توضيح مىدهد: ”ظاهرا به دليل حساسيتى كه روى برنامه بود، خبرنگار شبكه (آلمانى) ZDF و خبرنگار BBC متوجه برخورد نيروهاى امنيتى شده بودند و دستگاه دوربين آنها براى ساعاتى ضبط شده بود و ظاهرا فيلم برنامه توسط نيروهاى امنيتى مصادره شده بود و امكان انعكاس خبر از برنامه روز اول و كنفرانس مطبوعاتى به شكل تصويرى ميسر نشد و تنها انعكاس خبرى توسط رسانههاى نوشتارى ميسر گرديد“.
تمام شركتكنندگان در اعتصاب غذاى ۳ روزه، بزرگترين دستاورد اين حركت اعتراضى را همكارى و همگامى استثنايى نيروهاى دگرانديش داخل و خارج از كشور بر سر خواستهاى حداقل مىدانند. امروز نيز برگزاركنندگان مراسم نيويورك و تهران با يكديگر در ارتباط بودند. اكبر گنجى در تماسى تلفنى با شركتكنندگان در مراسم اختتاميه اعتصاب غذاى تهران گفتگو كرد و دكتر فاطمه حقيقتجو پيام اكبر گنجى را براى آنان قرائت نمود.
اكبر گنجى در پيام خود كه خطاب به «دوستان شركتكننده در حركت اعتراضى جهانى براى آزادى زندانيان سياسى ايران» نوشته شده، سعى كرده است تا به بسيارى از ابهامات پاسخ دهد. ابهامات موجود كه اينجا و آنجا از سوى برخى نيروها مطرح شده بود را مىتوان در چند مورد خلاصه كرد: چرا اين ايده با طيفى وسيع در ميان گذاشته نشده؟ پس از اين حركت اعتراضى چگونه بايد ادامه داد؟ و چرا گنجى تنها نام ۳ تن از زندانيان سياسى را مطرح كرده است؟
اكبر گنجى در پيامش، خود را «همراه» كسانى مىخواند كه در اين حركت اعتراضى شركت كردهاند. وى عنوان مىكند كه اهميت اصلى اين حركت در «پيوند»ىست كه ميان ايرانيان در چهارگوشه جهان بوجود آمده و ادامه مىدهد كه: «حفظ اين پيوند و تحكيم آن وظيفه مقدم ماست». گنجى روشن مىكند كه در ابتدا مىخواسته بلافاصله پس از ورود به نيويورك در برابر مركز سازمان ملل دست به اعتصاب غذايى سمبليك بزند، اما پس از طرح آن با ديگران، از همهسو با پيشنهاد همراهى مواجه شده است. وى ادامه مىدهد: «اينگونه بود كه حركت پر و بال گرفت و جهانگستر شد». گنجى همچنان تاكيد مىكند كه خواهان آزادى بىقيد و شرط تمام زندانيان سياسىست و دليل نام بردن از ۳ زندانى سياسى، «صرفا به خاطر اين بوده كه به خواست عمومى خود صورت مشخصى» بدهد و نيز اينكه براى اين ۳ تن هنوز حكمى صادر نشده، «در بلاتكليفى مطلق بسر مىبرند» و «اكنون در سلول انفرادى و زير فشار و شكنجهاند».
اكبر گنجى با تاكيد بر اينكه به تمام زندانيان و آنانى كه «بهطور ويژه» در تهران و شهرستانها مورد ستم قرار مىگيرند مىانديشد، با اين جملات پيام خود را به پايان مىبرد: ”ايران يك مجمع الجزاير زندانگونه است؛ انسانها، كتابها، روزنامهها، نواهاى شادى و هر صدا و نماد آگاهىبخش در بند اند. ما خواهان آزادى همگانى هستيم: آزادى انسان، آزادى قلم، آزادى شادى، آزادى زندگى، آزادى براى رشد و آگاهى، آزادى براى همبستگى و مسؤوليت. بار ديگر به همه درود مىفرستم و دست تكتك شما را مىفشرم“.
بهنام باوندپور