گزارش نهضت آزادی ايران از مراسم بزرگداشت بيست و هفتمين سالگرد درگذشت آيت الله طالقانی در تبريز

بسمه تعالی

اين مراسم، براساس گزارش واحد استان آذربايجان شرقی نهضت آزادی ايران، روز پنجشنبه ۱۶/۶/۸۵ با شرکت عده ای از علاقمندان و دوستاران آن مرحوم در شهر تبريز، منزل شخصی آقای دکترغفار فرزدی، منعقد گرديد و در آن آقا ی دکتر ابراهيم يزدی و خانم اعظم طالقانی سخنرانی کردند.
خانم طالقانی ضمن سخنان خود اشاره نمودند اخيراً به آثاری از شادروان طالقانی دست پيدا کرده ايم که تا کنون دسترسی نداشتيم و در آينده منتشر خواهد شد. ايشان گفتند: طالقانی برای ما ناشناخته است ، بالاترين دغدغه ی طالقانی دغدغه ی جامعه ی ايمانی بود و تعريف او برای جامعه ی ايمانی از « قيام به قسط » شروع می شد. او جامعه ی ايمانی را جامعه ای می دانست که افسرده نيست و برای گرفتن حق و سهمش حاضر است هزينه های آن را بپردازد ؛ مردم بر سرنوشت خودشان تسلط دارند و مرتب بر جامعه ی خويش نظارت می کنند ، مردم قائم به خود و در مراقبت دائم در جهت جلوگيری از تضييع حقوق خود هستند.
در جامعه ی ايمانی نا امنی نيست و کسی نگرانی ندارد ، چيزی که اکنون نيز نياز جامعه ی ما برای رسيدن به توسعه ی پايدار است.
از نوشته های ايشان چنين معلوم می شود که ايشان اعتقاد داشتند اسلام حکومت ندارد بلکه اين مردمند که بايد شيوه ی حکومت خود را مشخص نمايند.
در ادامه ی جلسه آقای دکتر ابراهيم يزدی ضمن سخنانی به بيان ديدگاههای طالقانی و بازرگان در موضوع « عدالت» و « آزادی» پرداختند. ايشان اظهار داشتند :
طالقانی به لحاظ شخصيتی دو بعدی بود ، از حوزه برخواسته و در مسير تماس با جريان روشنفکری دينی قرار گرفته بود. او عليرغم اينکه مانند ديگران می توانست در حوزه بماند ولی اين راه را انتخاب نکرد. امروزه نمی توان از روشنفکری دينی سخن گفت بدون اينکه نام طالقانی و بازرگان مطرح شود و مطرح کردن روشنفکری دينی بدون نام اين دو امکان پذير نيست.
طالقانی روحانی بود که بدون مطالبه کردن هيچ حق ويژه ای برای خود « تحزب » را پذيرفت و عضو نهضت آزادی ايران گرديد و برای خودش در اين حزب يک رأی قائل بود.
طالقانی و بازرگان هر کدام بر يکی از آموزه های دينی تاکيد کرده اند. در آثار طالقانی تاکيد جدی برروی قسط، عدل و برابری وجود دارد. آثار مرحوم بازرگان تکيه ی بيشتر برروی آزادی است. تفاوت دو نگاه به صورت ظاهری باعث شده است که بعضی ، روشنفکران را به دو گروه ليبرال و راديکال تقسيم کنند در حاليکه با توجه به معنی « هستی شناسانه » آزادی بر مبنای نياز انسانی و اينکه عدالت اجتماعی بدون صحه گذاشتن به حقوق انسانی من جمله آزادی قابل تحقق نيست. طالقانی و بازرگان به يک نقطه می رسند ، هر دو از نظر توزيع امکانات برابر و برای همه ی مردم معتقدند ، هر دو به آزادی فعاليت های اقتصادی و عدالت توزيعی اعتقاد دارند.
نهضت آزادی ايران معتقد به عدالت توزيعی است ، اينکه همه ی آحاد کشور از هر جنسيتی و قوميتی به طور برابر از تمام امکانات استفاده کنند و هر کس بر مبنای توانمندی هايش از امکانات استفاده کند و جامعه می بايستی با توجه به تفاوت ژنتيک انسان ها امکان تقسيم عادلانه ی درآمد ها ايجاد نمايد.
دکتر يزدی در پاسخ به سؤالی در رابطه با پرونده ی هسته ای ايران اعلام کردند: بحران هسته ای ايران اکنون با دو گزينه رو برو شده است ؛ پيشنهاد ۱+۵ و قطعنامه ی شورای امنيت. اين دو با هم تفاوت هايی دارند؛ قطعنامه ی شورای امنيت می گويد ايران بايد تمام فعاليت هايش را در زمينه ی هسته ای چه صنعتی و چه تحقيقاتی متوقف کند و هيچ امتيازی هم پيش بينی نشده است. به اين قطعنامه روسيه و چين نيز رأی داده اند .پيشنهاد ۱+۵ هم از طرف اين کشورها بعلاوه ی آلمان داده شده و می گويد غنی سازی بايد متوقف شود و امتيازاتی هم داده شده است.
پيشنهاد نهضت آزادی ايران اين است که ايران با شرايطی پيشنهاد ۱+۵ را بپذيرد.
دکتر يزدی اشاره کردند: امريکا نمی تواند به تنهايی حرکتی را عليه ايران پيش ببرد. قدم بعدی تحريم عليه ايران است و با توجه به اينکه روسيه و چين هم در مقابل تحريم مقاومت می کنند و ايران هم زير بار نمی رود ، امريکا تلاش می کند رأی روسيه و چين را هم به تحريم جلب کند و روسيه نيز اعلام کرده است فعلاً با تحريم موافق نيست.
تحريم بستگی به دامنه ی آن دارد ، تحريم صادرات نفت چيزی است که ممکن است اکثر کشورها با آن موافق نباشند ، ممکن است در گام اول تحريم ايران فروش کالاهای مهم به ايران از جمله بنزين باشد.
دکتر يزدی در پاسخ به سؤالی بدين مضمون که اگر آيت ا...طالقانی در قيد حيات بودند در حال حاضر در چه موقعيتی قرار می گرفتند ، فرمودند:
اگر آيت ا...طالقانی در حال حاضر حيات داشتند سرنوشتی بهتر از موقعيت فعلی آقای منتظری برای ايشان پيش بينی نمی کردم. و در پاسخ به همين سؤال خانم طالقانی فرمودند: به نظر من اگر پدر زنده بودند جريانات با مسير متفاوتی پيش می رفت.

دکتر يزدی در پاسخ به سؤالی که پرسيده بودند آيا سناريوی جريانات اخير آذربايجان را هدايت شده از داخل می دانيد يا خارج ، گفتند: وقتی در جامعه حقوق ملت ناديده گرفته می شود و هر صدای مخالفی بعنوان بر انداز تلقی می کنند ، با چنين شرايطی تراکم نارضايتی های مردم طوری خواهد شد که هر بهانه ای مثل يک کاريکاتور باعث می شود مردم اعتراضات خودشان را اعلام کنند.
ما در دهکده ی جهانی زندگی می کنيم ، کشورهای ديگری هستند که نسبت به تماميت ارضی ما حساس هستند ، ولی شما بايد زمينه های چنين کارهايی را از بين ببريد و اين با ايجاد رعب و وحشت و شکنجه نمی شود. درکشوری که آزادی باشد، تحريکات خارجی حتی اگر وجود داشته باشد ، به اين راحتی نمی تواند هزاران انسان را به خيابان بکشاند. نگاه ما به جريانات اخير آذربايجان اين است که مردم ما از همه ی اقوام ، تحت فشارهای سياسی و اقتصادی ناراضی هستند و جانشان به لب می رسد و با پيدا شدن بهانه ای به سيم آخر می زنند و تنها راهش اين است که زمينه ها را از بين ببريم نه با زور بلکه با رسميت شناختن حقوق مردم.
دکتريزدی در رابطه با انتخابات پيش روی مجلس خبرگان گفتند:
بر اين باوريم که دليلی وجود ندارد مردم در انتخابات مجلس خبرگان شرکت بکنند. مجلس خبرگان تا کنون گزارشی به مردم نداده است ؛ رهبر را انتخاب کرده است ولی راجع به وظيفه ی ديگر که نظارت است نمی دانيم چه کار کرده اند. اخيراً بعضی ها گفته اند که رهبر از طرف خدا مبعوث شده است و اگر چنين است ديگر لزومی ندارد مجلسی تشکيل شود.
ما انتخابات مجلس خبرگان را عمل بيهوده و لغوی می بينيم.
دکتر يزدی در مورد انتخابات شوراها گفتند: شوراها با زندگی روزمره ی مردم سر و کار دارند ، مردم بايستی با تمام نيرو در انتخابات شوراها شرکت کنند و سرنوشتشان را بدست بگيرند.
دموکراسی در لايه های پايين جامعه در حال شکل گرفتن است و مردم بايستی به طور فعال حضور داشته باشند.

روابط عمومی نهضت آزادی ايران