ماجرای ترور شاه در مکزيک و جايزه ۱۴۰ هزار دلاری خلخالی، فردا

يک هفته از استقرار شاه در ويلای جديدش نگذشته بود که آيت الله خلخالی حاکم شرع انقلاب اعلام کرد؛ من حکم اعدام شاه را صادر کرده ام و به فدائيان اسلام گفته ام که شاه را در هر کجا که باشد به سزای عمل خود برسانند . از چند هفته پيش گروهی از فدائيان اسلام در جست وجوی او به باهاما رفته اند .آيت الله خلخالی جايزه يی به مبلغ ۱۴۰ هزار دلار برای کسی تعيين کرد که شاه را در مکزيک بکشد .

مشکلات شاه در دوران آوارگی تنها به جابه جايی دائمی در کشورهای مختلف و تماشای پيروزی انقلاب خلاصه نمی شد. بلکه او همواره خطر کشته شدن را احساس می کرد. خصوصاً که انقلابيون بارها وی را تهديد به انتقام کرده بودند. در اوج اين بحران «کارلوس» تروريست معروف بين المللی ۴ماه بعد از انقلاب اسلامی و در توافقی با آيت الله خلخالی دست به ترور شاه در مکزيک زد.

به گزارش « فردا » ، روزنامه اعتماد نوشت : تيرماه ۵۸ جهان درگير آشوب بود. سوموزا در نيکاراگوئه ديگر قادر به سرکوب انقلابيون نبود. کارتر و برژنف مقدمات مذاکرات بين دو ابرقدرت (سالت) را ترتيب می دادند. ايدی امين ديکتاتور آفريقايی سرنگون شده و همراه زنان متعدد و مدال های رنگارنگی که در طول حکومت به سينه خود زده بود به عربستان فرار کرد.

گوشه و کنار کشور شاهد درگيری های مسلحانه، تحرکات چريکی و اقدامات خودسرانه گروه هايی بود که برای فعاليت های خود تابع هيچ قاعده يی نبودند. دولت بازرگان که به اصول نظم و قانون ملتزم بود قدرت موثری برای هدايت اين آشفتگی نداشت. هر روز اخباری از دستگيری عوامل رژيم سابق به گوش می رسيد. مديران ادارات و سازمان ها يکی پس از ديگری تغيير می کردند و هر يک از سران گروه ها در پی اثبات ايدئولوژی خود و رد ديگر نظريات بودند.

در آن سوی دنيا شاه و چمدان هايش از اين طرف به آن طرف می رفتند. سفارت امريکا در مکزيک روز ۹ خرداد اعلام کرد که بنا به مقاله چاپ شده در تاريخ ۲۶ مه (۵خرداد) در روزنامه «اکسليسير» مکزيک، بخش کنسولی وزارت خارجه اين کشور اجازه ورود شاه را نخواهد داد. ولی در يکم ژوئن (۱۱خرداد) «جورگه کاستانه دا» وزير خارجه مکزيک اعلام کرد که محمدرضا پهلوی می تواند وارد خاک مکزيک شده و در صورت باطل بودن گذرنامه وی به او يک برگه مهاجرت ويژه داده خواهد شد. بالاخره در ۲۰ خرداد شاه و فرح و يکی از پسرانش با هواپيمای بانک بازرگانی مکزيک «دوکمرسيو» وارد مکزيکوسيتی شدند. او برای ۶ ماه ويزای توريستی دريافت کرده بود. ۱۵ دقيقه پس از پياده شدن از هواپيما کاروان کوچکی از خودروها خانواده سلطنتی را به ويلايی در شهر «کوئرناوکا» در نزديکی مکزيکوسيتی بردند .

شاه مدتی در محل جديد به سر برد. ملاقات با نيکسون طولانی ترين مصاحبه او پس از خروج از ايران با خبرنگاری به نام ديويد فراست و بالاخره تنظيم کتاب پاسخ به تاريخ که امضای «۲۵/۶/۵۸ کوئرناوکا» را در انتهای خود دارد نيز در اين شهر انجام شده است .

هنوز يک هفته از استقرار شاه در ويلای جديدش نگذشته بود که آيت الله خلخالی حاکم شرع انقلاب اعلام کرد؛«من حکم اعدام شاه را صادر کرده ام و به فدائيان اسلام گفته ام که شاه را در هر کجا که باشد به سزای عمل خود برسانند و انتقام ملت ايران را از اين خائن و مفسدفی الارض بگيرند. از چند هفته پيش گروهی از فدائيان اسلام در جست وجوی او به باهاما رفته اند و اکنون در مکزيک هستند تا حکم اعدام شاه را اجرا کنند .

اين تهديد آن هم از سوی خلخالی برای ايجاد وحشت در دل خانواده سلطنتی کافی بود. دو روز بعد خبرگزاری فرانسه از مکزيک چنين گزارش داد؛ «رائول منديولئا رئيس پليس قضايی مکزيک از ورود کماندوهای فدائيان اسلام به مکزيک اظهار بی اطلاعی کرد. شاه سابق ايران در کوئرناوکا در ۸۰ کيلومتری مکزيکوسيتی تحت حفاظت ۵۰ نگهبان به سر می برد. بنا به گزارش يونايتدپرس «شاه هفت ويلا را در شهر ۲۵۰ هزار نفری کوئرناوکا اجاره کرده است. مادرش تاج الملوک در ۳۵ متری او زندگی می کند.

يونايتدپرس همچنين از ۲ برابر شدن تعداد محافظان پليس خبر داد که قاعدتاً بايد به ۱۰۰ نفر رسيده باشد.

چند روز بعد شخصی که خود را دانشجوی ايرانی معرفی کرد به اداره پليس کوئرناوکا رفت و تقاضا کرد با شاه ملاقات کند. او حتی حاضر بود با دست و پای بسته با محمدرضا گفت وگو کند. پليس بلافاصله وی را دستگير کرد. قاعدتاً اگر اين شخص قصد ترور شاه را داشت مسلماً به اداره پليس مراجعه نمی کرد.

تهديد اصلی هنوز در راه بود. چهار تيرماه خلخالی در مصاحبه يی جنجالی با خبرگزاری فرانسه گفت؛ «ايلچ پار ميرزآلباس کارلوس تروريست مرموز بين الملل در هماهنگ کردن عمليات مربوط به اعدام شاه سابق ايران شرکت دارد.» وی افزود؛ «عناصر ساندنيست و رزمندگان ناسيوناليست امريکای لاتين نيز در اين عمليات شرکت دارند. آيت الله خلخالی چندی پيش گفته بود که يک واحد کماندويی مرکب از سه نفر که کاملاً با مکزيک، زبانش و سنت هايش آشنايی دارند برای اعدام شاه در اين کشور به سر می برند. ولی از مقامات مکزيکی خواست دانشجوی بازداشتی را که ارتباطی با ايران ندارد آزاد کنند.»

کارلوس در دوران خود از خبرسازترين فرماندهان گرو ه های مسلح در امريکای جنوبی محسوب می شد که خشونت و مهارت او در هدايت افرادش از وی شخصيتی افسانه يی ساخته بود. همان روز راديو کلن اعلام کرد«کارلوس مدتی است که تحت تعقيب پليس بسياری از کشورها قرار دارد.

آيت الله خلخالی جايزه يی به مبلغ ۱۴۰ هزار دلار برای کسی تعيين کرد که شاه را در مکزيک بکشد .

اگر چه انقلابيون ايران با ديگر مبارزان انقلابی جهان ارتباط های تبليغاتی داشتند ولی در حالی که پليس بين الملل قادر به يافتن کارلوس نبود به نظر باورناپذير می آيد که خلخالی با او تماس گرفته و چنين توافقی را منعقد کرده باشد البته اين باورناپذيری چندان طول نکشيد.

***

روز ۶ تير ۱۳۵۸ برابر با ۲۷ ژوئن ۱۹۷۹خبری منتشر شد که ابعاد خطر ترور شاه و محدوده تاثير انقلاب ايران را در اذهان تغيير داد. روزنامه ال دپاريو و خبرگزاری فرانسه اولين رسانه هايی بودند که اين خبر را منتشر ساختند. زمانی که خانواده سلطنتی در ويلای گران قيمت خود حضور داشتند چند بالگردی که در بالای آن پرواز می کردند ناگهان از اطراف به ساختمان ها نزديک شدند و از فاصله چند متری رگبار گلوله به ويلا سرازير شد. گزارش مستندی از اين لحظات در دست نيست ولی می توان موقعيت يک ويلای بزرگ و مجهز در شهری توريستی ـ تفريحی را تصور کرد که چگونه گلوله ها شيشه های پنجره ها را خرد کرده و مبلمان و دکور را سوراخ سوراخ می کند. رگبار از محوطه و خودروها هم عبور کرد و محافظان ويلا پس از چند لحظه سردرگمی به آتش بالگردها پاسخ دادند. در جريان تبادل آتش بالگردها عقب نشينی کرده و پس از مدتی در آسمان ناپديد شدند. تصوير چهره کارلوس در نشريات ايران به چاپ رسيد؛ مردی با صورت گرد، موهای کوتاه و عينک تيره بسيار بزرگ که تمام ويژگی های يک تروريست «تحت تعقيب» را داشت. همان روز خلخالی از طرف فدائيان اسلام مسووليت به رگبار بسته شدن ويلای شاه را بر عهده گرفت و اعلام کرد به دنبال به ثمر رسيدن ترور شاه دستورهای تازه يی به اعضای فدائيان اسلام در مکزيک داده است. او همچنين درباره ترور شاه و مقايسه آن با تروتسکی گفت؛ «همه ملل مستضعف جهان خواستار آن هستند و در راه به ثمر رساندن آن از هيچ کوششی مضيقه نخواهند کرد .

پس از آن نيز خلخالی در مصاحبه با رويترز گفت؛ «شاه درون اتومبيلی بود که در جريان حمله درون محوطه قرار داشت. او جراحاتی برداشته ولی بلافاصله مورد درمان قرار گرفته است .