«کمیته دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه» روز شنبه اطلاعیه ای صادر کرد و در آن اعلام کرد که انتخابات مجلس هشتم با استانداردها و ضوابط انتخابات آزاد، سالم و عادلانه برگزار نشده است.
شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و سخنگوی این کمیته، درگفتوگویی با رادیو فردا می گوید که این کمیته، «انتخابات مجلس هشتم را آزاد، سالم و عادلانه نمیداند».
تعریف شما از انتخابات آزاد و عادلانه چیست؟
شیرین عبادی: منظور ما انتخاباتی است که خود دولت ایران هم قبول کرده است. وقتی دولت ایران عضو اتحادیه بینالمجالس شد، به بیانیه چگونگی برگزاری انتخابات پارلمانی هم پیوست و قبول کرد که انتخابات پارلمانی باید طبق ضوابطی که اتحادیه بینالمجالس اعلام کرده در ایران برگزار شود.
بنابر این، منظور ما تعهدات بینالمللی دولت ایران است. بر همین اساس، ما با دید کارشناسانه به انتخابات نگاه کردیم و متوجه شدیم که متأسفانه انتخابات مجلس هشتم با تعهدات بینالمللی دولت ایران در زمینه برگزاری انتخابات سالم، آزاد و عادلانه انطباق ندارد؛ و چون انطباق ندارد باید در مشروعیت و مقبولیت چنین انتخاباتی شک کرد.
خانم عبادی! چرا باید شک کرد؟ چه مدارک و شواهدی به دست شما رسیده که انتخابات مجلس هشتم را غیرآزاد، غیررقابتی و غیر عادلانه میدانید؟
موارد متعددی هست که گزارش شده و بعد از بررسی کارشناسانه اعضای کمیته، ما متوجه شدیم که با تعهدات بینالمللی دولت ایران همخوانی ندارد.
اهم آنها این است که امکان نظارت کامل برای شمارش آرا و چگونگی اخذ رأی در مورد داوطلبان ورود به پارلمان فراهم نبوده و در مورد شیوه شمارش آرا و جابهجایی صندوقها هم شکایاتی رسیده که از سوی مجریان به آنها پاسخ درستی داده نشده است.
امکان تبلیغ برابر برای کلیه داوطلبان هم فراهم نبوده است، زیرا رسانه ملی در ایران، یعنی صدا و سیما، در اختیار دولت است و همه مردم به اینها نگاه و گوش میکنند و باید به صورت مساوی در اختیار کلیه داوطلبان گذاشته شود. اینها اضافه بر مسایلی است که در بیانیههای پیشین به آنها اشاره کرده بودیم و شامل چگونگی رد صلاحیت برخی از داوطلبها بود
خانم عبادی! از این مسایل که شما به آنها اشاره میکنید هم که بگذریم، پس از اعتراض آقایان خاتمی و کروبی به نتایج انتخابات تهران، شورای نگهبان اعلام کرد که باز شماری برخی از صندوقهای تهران شدنی است اما بازشماری تمامی آنها امکانپذیر نیست. نظر شما در این باره چیست؟
بدیهی است که امکان بازشماری کلیه صندوقها نیست اما بازشماری برخی از آنها با حضور معترضان که امکانپذیر است.
افرادی که معترض هستند، مانند آقای خاتمی و آقای کروبی، به صورت رندوم چک بعضی از صندوقها را بیرون بیاورند و آنها را بازشماری کنند. همین میزان هم کفایت میکند برای این که سلامت شیوه اخذ آرا را ثابت کند.