شهرام ميريان - یک نهاد نیکوکارانه در آلمان که در پیکاری جهانی علیه سوء استفاده جنسی از کودکان فعالیت دارد، از فرح پهلوی، ملکه سابق ایران دعوت کرد تا به برلین سفری داشته باشد.
در پایان این سفر سه روزه، رادیو فردا توانست در گفت وگو با وی، دیدگاه های فرح پهلوی را در باره مسائل و مشکلاتی که جامعه ایران با آن رو برو است جویا شود. ملکه سابق ایران در این زمینه با دفاع از جنبش زنان در ایران معتقد است که بيشتر از همه بر روی زنان ايران بی عدالتی و فشار وجود دارد.
وی همچنین به موضوع چاپ خاطرات متعدد از خود در ایران اشاره می کند و همه آنها را ساختگی می داند.
رادیو فردا: هدف از سفر اين بار شما به آلمان چه بوده و ديدار از برلين به دعوت چه کسانی يا چه نهادی، شکل گرفته است؟
فرح پهلوی: درود بر شما و درود بر هم ميهنانم در داخل و خارج از ايران. آمدن من به برلين به دعوت سازمانی است به نام «معصوميت در خطر». اين سازمان در مورد تمام فجايع مربوط به کودکان اعم از فحشا، پدوفيلی و فروش کودکان مبارزه می کند و از طريق اينترنت درنقاط مختلف دنيا، برای پيشگيری و درمان اين کودکان تلاش می کند.
اين برنامه به صورت ضيافت دربرلين برگزار شد؟
بله، به صورت ضيافتی که عده زيادی در آن شرکت کردند و به نفع اين سازمان اعانه جمع آوری شد.
با نگاهی به فعاليت های اجتماعی شما از هفت سال پيش تا کنون، مشاهده شده که بیشتر به آلمان سفر کرده اید تا جاهای دیگر. آيا سفر به آلمان دلايل خاصی دارد؟
خير دليل خاصی ندارد و من در فعاليت های ديگری در فرانسه و آمريکا هم شرکت کرده ام. چندين بار به آلمان آمدم، يک بار برای اين که سازمان يونسکو برای کودکان بی سرپرست اعانه جمع می کرد و از من هم دعوت شده بود، يک بار ديگر نيز جهت دريافت جايزه ای که برای فعاليت هايی که در گذشته در ايران کرده بودم به من اهدا شد و بار ديگر برای معرفی کتابم که به زبان آلمانی چاپ شده بود.
آمدن به شهر برلين، برای من يک دليل خوشحال کننده نيز دارد و آن هم نبودن ديوار برلين است. من برای بازديد از موزه تاریخی برلین رفتم که نشان می داد ساکنين آلمان شرقی، به چه وسيله ای سعی می کردند از کشور خود فرار کنند و تعدادی از آنها نيز در اين راه از بين رفتند.
نبودن ديوار برلين، برای من حالت سمبليک دارد. اميد دارم همان طور که ديوار برلين پس از ۵۰ سال و پرده آهنين ۷۵ ساله سيستم شوروی فرو ريختند، يک روزی هم در مملکت ما به کمک ايرانيان ميهن دوست اين پرده ظلم، ستم، فساد و افراط گرايی فرو بريزد.
در نشست خبری روز جمعه در برلين، شما از حرکت های برابری طلبانه زنان در داخل ايران قدردانی کرديد. نگاهتان به اين گونه حرکت ها و ساير حرکت های اجتماعی در ايران چگونه است؟
من از هر فرصتی استفاده می کنم تا از هم ميهنانم و مشکلات موجود در ايران صحبت کنم و هميشه گفته ام که احترام زيادی برای زنان ايران قائلم. در مورد زنانی صحبت می کنم که با وجود تمام فشارهايی که بر روی آنان هست، فعاليت می کنند و می دانيم بيشتر از همه بر روی زنان ايران بی عدالتی و فشار وجود دارد.
من در اين زمينه تنها نيستم، بلکه ايرانيان زيادی در خارج از کشور هستند که توسط روزنامه ها و سايت ها از اين حرکت ها پشتيبانی می کنند، نه تنها از زنان بلکه از دانشجويان، جوانان، کارگران، روزنامه نگاران و گرو ه های مختلف در ايران.
بيشتر فعاليت های اجتماعی شما، بر محور حرکت های انسان دوستانه و نيکوکارانه دور می زند. اين فعاليت ها در پيوند با کارهای خيريه درايران، تا به حال چگونه بوده است؟
همان طور که می دانيد ايرانيانی که مجبور به ترک وطن شده اند گرفتاری های زيادی در خارج دارند، که به صورت تک تک و يا توسط سازمان های مختلف، تا آنجا که از دست من بر می آيد در اين زمينه کمک می کنم. به عنوان مثال یک بنيادی هست برای کودکان ايرانی که در داخل کشور برايشان امکان معالجه نيست. اينها به آمريکا می آيند و معالجه می کنند. اين بنياد با کمک ايرانيان خارج از کشور زحمات زيادی برای اين مسئله می کشد.
يا «بنياد نوروز» که بيشتر مربوط به مشکلات کردهای ايرانی است که در مرز اردن و عراق هستند و اجازه ورود به اردن را ندارند تا از آنجا به نقاط ديگر بروند و دچار گرفتاری های زيادی هستند. من سعی کردم تا حد زيادی کمک کنم، اين ها اجازه بگيرند به کشورهای ديگر سفر کنند. در ايران سازمان های غير انتفاعی و خصوصی نيز هستند که کمک می کنند.
مملکت ما امروز، دارای سرمايه بزرگی است که اگر درست اداره می شد و به کمک ايرانيان می رفت، ديگر نيازی به کمک خارج از کشور نبود.
شما در آغاز اين گفت و گو، به کتاب خاطرات خود اشاره کرديد. بازتاب اين کتاب که به زبان های گوناگون ترجمه و منتشر شده تا کنون چگونه بوده است و آيا انتشار اين خاطرات ادامه خواهد داشت؟
خوشبختانه کتاب خاطراتم به ۱۶ زبان مختلف ترجمه شده و فروش خوبی داشته است و اکنون به صورت کتاب کوچکتر جيبی چاپ می شود. اين که می گوييد آيا خاطرات ديگری هم هست، من اميدوارم وقت و فرصت کافی در اين مورد داشته باشم. زيرا کتاب های زيادی توسط اشخاص مختلف، در مورد ايران نوشته شده که بعضی مطالب آن درست نيست و دروغ است و من می خواهم درمورد آنها جايی يادداشت کنم. البته نه در مورد هر خاطره بی ربطی، بلکه افرادی که ارزش اين را دارند که به آنها جواب داده شود.
در اين جا بايد به هموطنانم يادآوری کنم که ظاهراً کتاب های زيادی به اسم من، مادرم، ملکه مادر و برادران شاه، در جمهوری اسلامی چاپ می شود که همه ساختگی است. بعد از اين که کتاب من در خارج به فارسی چاپ شد، در جمهوری اسلامی دو جلد کتاب به نام «دختر يتيم» به نوشته فرح پهلوی، چاپ کردند که ساختگی است.
حتی کتاب «دخترم فرح» که به اسم مادرم چاپ شده نيز جعلی است و مادرم هرگز خاطراتی ننوشت. تازه در اين کتاب نوشتند ترجمه انگليسی، که مادرم هيچ گاه انگليسی صحبت نمی کرد.
اسم خانمی هم که به عنوان مترجم نوشته اند اصلاً چنين مترجمی و چنين ناشری در انگليس وجود ندارد. من خواستم اين مسئله را هم وطنانم بدانند.
از سخنان شما این طور بر می آید که ناگفته هايی وجود دارد که در نظر داريد در چارچوب کتاب های ديگری بازگو کنيد.
اگر فرصت شود، می خواهم در مورد کارهايی که درايران می کردم بنويسم. تا در تاريخ بماند و بدانند که در آن زمان چه کارهايی برای گروه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و کودکان انجام می شد. همان طور که گفتم اين نوشته، نظر خودم و جواب به کتاب هايی است که مطالب نادرست نوشتند. اميدوارم فرصت انجام اين کار را داشته باشم.