تاريخچه تحريم های المپيک، ايرنا

تهران-خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا): برگزاری بازی های المپيک مدرن در تمام بيست و هشت دوره گذشته، شاهد برپايی اعتراضات مختلف از سوی ورزشکاران و افراد عادی با انگيزه های ورزشی و غيرورزشی بوده است درحاليکه اصلی ترين آرمان جنبش المپيک صلح است.
درتاريخ المپيک تحريم های مختلفی نيز اتفاق افتاده که اثبات رويکرد کاملا سياسی دولت ها و ملل نسبت به يک رويداد کاملا ورزشی و صلح طلبانه است.
به گزارش ايرنا به نقل از مجله ايپس، اولين تحريم بزرگ المپيک در مورد بازی های سال ۱۹۵۶ در ملبورن اتفاق افتاد که ناشی از شرايط متشنج سياسی به خاطر تهاجم نيروهای نظامی شوروی سابق به مجارستان و مخالفت چين با حضور مستقل تايوان در المپيک بود.
تحريم بازی های سال ۱۹۷۶ مونترآل از اين هم جدی تر بود. همان سال بازی های المپيک زمستانی در اينسبراخ برگزار شد درحاليکه شهر دنور ميزبان اصلی بازی ها بود که به خاطر مخالفت مردم با ميزبانی در يک رفراندوم، محل برگزاری تغيير يافت. در زمستان ۱۹۸۰، شوروی به افغانستان حمله کرد و هنوز المپيک زمستانی در ليک پلاسيد در جريان بود که زمزمه تحريم المپيک تابستانی مسکو آغاز شد. کميته بين المللی المپيک پول کمی داشت و گيج شده بود که هوشياری برخی از اعضا مانع از تحريم کامل بازی ها شد.

دول غربی تصميم به تحريم گرفتند اما جهان ورزش خوب می دانست که چه واکنشی نشان دهد:‌ دخالت سياسی در ورزش مورد پذيرش واقع نشد و بسياری از کميته های ملی المپيک زير بار اعتراضات سياسی نرفتند. در نتيجه اين اتفاقات، بازی های المپيک چنان در کانون توجه جهانيان قرار گرفت که تا آن زمان بی سابقه بود. افکار عمومی به سود ورزش رای داد و تحريم موجب شد هوای تازه ای بر چهره المپيک بوزد. در غياب آمريکا و ديگر کشورهای بزرگ غربی، ساير کشورها شانس حضور و کسب مدال در المپيک را بدست آوردند که خود به توسعه و ترويج ورزش و محبوبيت اين بازی ها در سراسر جهان افزود.
علاوه بر اين، "خوان آنتونيو سامارانش"‌ در خلال همين المپيک به رياست IOC (کميته بين المللی المپيک) انتخاب شد. وی با همه به مذاکره نشست و سفرهای متعددش به اقصی نقاط جهان موجب افزايش توجه رسانه های جمعی به فراز و فرودها و حواشی اين رويداد گرديد. اين راز موفقيت المپيک بود که اصلا مطلوب سياستمداران نبود و پيش بينی چنين اتفاقی را نمی کردند. تحريم هايی مثل المپيک مسکو مزايای ديگری هم داشت؛ مثلا در غياب زنان ورزشکار اروپايی "نوال المتوکل» توانست به عنوان اولين ورزشکار آفريقايی و نخستين زن مسلمان، درماده ۴۰۰ متر با مانع به مدال طلا دست يابد؛ اتفاق تاريخی که نه تنها زندگی خودش بلکه مسير زندگی هزاران زن در کشورش را تغيير داد.
دو تحريم بزرگ تاريخ المپيک به جای اينکه نفس المپيک را بگيرند، روح تازه ای در آن دميدند. آمار و ارقام حاکی از سودآوری فوق العاده اين بازی هاست. اما روی تاريک سکه هم خود را نشان داد. موفقيت فوق العاده بازی ها و اهميتی که کسب مدال در المپيک برای يک ورزشکار داشت، توسعه فناوری داروهای نيروزا را شتابی روزافزون بخشيد. دوپينگ خود را بيش از پيش نشان داد و مرزهای کنترل را از هم گسيخت.
تاريخچه تحريم ها:‌
* المپيک ۱۹۵۶ ملبورن
- برای اعتراض به اشغال مجارستان توسط شوروی، کشورهای اسپانيا، هلند و سوييس از شرکت در اين بازی ها انصراف دادند.
- مصر، عراض و لبنان در اعتراض به بحران کانال سوئز المپيک را تحريم کردند.
- مردم چين نسبت به حضور مستقل تايوان در المپيک با نام "فورموزا" اعتراض داشتند.
- جمعا ۶۷ کشور در ملبورن حضور يافتند.
* المپيک ۱۹۷۶ مونترآل
- بيش از ۲۰ کشور آفريقايی المپيک مونترآل را به خاطر حضور نيوزلند تحريم کردند. کميته بنی المللی المپيک به خاطر نيوزلند تحت فشار قرار داشت چون ترکيبی از يک تيم کاملا سياه پوست را برای رقابت به آفريقای جنوبی فرستاده بود. آفريقای جنوبی از ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۸ حق حضور در المپيک را به خاطر تبعيض نژادی نداشت اما در ۱۹۷۶ کميته بين المللی المپيک به دفاع از خود پرداخته و اعلام کرد راگبی جزئ ورزش های المپيکی نبوده است.
- تايوان به دليل امتناع کانادا از به رسميت شناختن استقلال اين کشور، المپيک را تحريم کرد.
- تنها ۹۲ کشور در مونترال حضور يافتند.
* المپيک ۱۹۸۰ مسکو
- اين دوره شاهد بزرگترين تحريم تاريخ المپيک بود. بيش از ۶۰ کشور از جمله کانادا به رهبری آمريکا از حضور در المپيک امتناع کردند که علت اصلی حمله شوروی به افغانستان بود. در نتيجه تنها ۸۱ کشور ورزشکاران خود را به المپيک اعزام کردند.
* المپيک ۱۹۸۴ لس آنجلس
- اتحاد جماهير شوروی سابق و ۱۴ کشور بلوک شرق اروپا در پاسخ به تحريم بازی های سال ۱۹۸۰ و به تلافی، المپيک لس آنجلس را تحريم کردند درحاليکه نگرانی از عدم تضمين امنيت و سلامت ورزشکاران خود را بهانه کرده بوند.
- ايران و ليبی به خاطر تنش با آمريکا در اين دوره حضور نيافتند و ايران تنها کشوری بود که هر دو المپيک ۱۹۸۰ و ۸۴ را تحريم کرد.
-۱۴۰ کشور در اين دوره حضور يافتند.
* المپيک ۱۹۸۸ سئول
- مخالفت کره جنوبی با ميزبانی مشترک کره شمالی در برگزاری اين بازی ها موجب شد همسايه شمالی انصراف دهد. کوبا و اتيوپی نيز المپيک سئول را تحريم کردند.
- ۱۵۹ کشور ورزشکاران خود را به المپيک اعزام کردند.