احساسات واقعي اعراب درباره ايالات متحده، بنجامين دانكن، سايت الجزيره، ترجمه: علي شريفيان، شهروند

بنجامين دانكن ــ واشنگتن ــ سايت الجزيره
ترجمه: علي شريفيان (شهروند ــ مونتريال)
[email protected]
www.shahrvand.com

بسياري از اعراب به سمت منابع خبري تمايل پيدا ميكنند كه نظرات آنها را بازتاب ميدهند. تماشاي اين يا آن ايستگاه تلويزيوني هيچ تغييري در اين نظرات به وجود نميآورد

شمار اعرابي كه نظر مثبت و مساعدي درباره ايالات متحده دارند به شكل چشمگيري در مقايسه با نظرخواهي مشابهي كه در سال 2002 انجام شد، كاهش يافته است

سياست آمريكا در عراق و همينطور درباره اختلاف "اسرائيل و فلسطيني ها" عمدتا عامل بالا رفتن احساسات خصمانه و دشمني عليه ايالات متحده بوده است

اعراب و مسلمانان بسياري از ارزشهاي كيفي و كمي و بارزه هايي را كه مشخصه آمريكاست دوست دارند، اما آنها از سياستهاي ما متنفر هستند

مقدمه مترجم
ايالات متحده آمريكا در جهان امروز به ظاهر ابرقدرت يگانه است. مهاجراني كه خود زماني در مصافي انقلابي (انقلاب آمريكا 83ــ1775) كه چند سال طول كشيد، از زير سلطه استعمار امپراتوري بريتانياي كبير درآمدند در قرن پاياني هزاره دوم، بويژه در نيمه دوم اين قرن پا جاي پاي بريتانياي كبير، پير استعمار تاريخ گذاشتند. دولتهاي آمريكا با كودتا در كشورهاي مختلف از جمله ايران، شيلي و ونزوئلا حكومتهايي را كه منافع سرمايه داران بزرگ و نه مردم آمريكا را به بيشترين حد ممكن و به هر قيمتي تامين ميكردند، بر سر كار آوردند.
بعد از فروپاشي "اتحاد جماهير شوروي" در آخرين دهه هزاره دوم آمريكا يكسره و تمام و كمال يكه تاز جهان شد و شوربختانه و كوردلانه خود را حاكم بي چون و چراي جهان پنداشت. در چهار گوشه جهان هر جا كه دلش خواست و اراده اش طلبيد به بهانه هاي عوام فريبانه كه حتي مردم خودش را نيز گول زده و ميزند با لشكر جاسوسان و ماموران امنيتي خود، نيروهاي نظامي اش، كارگزاران و سياستمداران اغلب فاسد خود و به كمك كارگزاران مزدور و سياستمداران فاسدتر محلي حضور يافت.
اكنون نزديك به نيم قرن از زماني كه آمريكا بعد از شكست متحدين به رهبري آلمان نازي با پشتيباني از متفقين و در كنار آنها قرار گرفتن، محبوبيت جهاني يافت، ميگذرد. اكنون مدتهاست اين محبوبيت تقريبا به طور كامل رنگ باخته است.
ضربه هاي آخر به محبوبيت آمريكا زماني وارد شد كه جرج بوش به طالبان خودساخته در افغانستان حمله كرد و دولت دست نشانده خود را آنجا بر سر كار آورد و پس از آن سال گذشته در اقدامي كه حتي بسياري از صاحب نظران، دولتمردان و مردم آمريكا آن را يك جاه طلبي، ماجراجويي جنون آميز توصيف كرده و ميكنند، عليرغم مخالفت شوراي امنيت سازمان ملل متحد و افكار عمومي جهان به عراق حمله كرد و مردم آن كشور را به بهانه "آزادسازي" به خاك و خون كشيد و اكنون آن را در اشغال خود دارد. ايالات متحده آمريكا نه تنها عمدتا و در ميان اكثريت مردم جهان محبوبيت خود را از دست داده بلكه اكنون در چهار گوشه جهان به دلايل مختلف مورد تنفر بسيار واقع شده است. اعراب و مسلمانان بويژه دلايل بسياري براي تنفر خود دارند.
"انستيتو اعراب آمريكايي" (AAI) در ماه جون در زمينه احساسات واقعي اعراب نسبت به آمريكا دست به يك نظرخواهي قابل توجه زده است. اين نظرخواهي به وسيله موسسه نظرسنجي بين المللي Zogby انجام شده است. نظرخواهي ديگري هم به وسيله بخش "انورسادات" دانشگاه مريلند صورت گرفته است. تارنماي تلويزيون ماهواره اي "الجزيره" نتايج اين نظرخواهي ها و تحليلي از آن را روز 26 جون در تارنماي خود انتشار داده است نوشتاري كه ترجمه آن را در زير ميخوانيد.
مونتريال ــ اول آگوست 2004

در ضربه ديگري به تلاشهاي دولت بوش در رويارويي با احساسات ضدآمريكايي در خاورميانه، يك نظرخواهي تازه افزايش تلخ احساسات مخالف عليه سياست خارجي ايالات متحده را در منطقه نشان ميدهد

نظرخواهي درباره احساسات اعراب درباره آمريكا، به وسيله "انستيتوي اعراب آمريكايي" (AAI) ترتيب داده شده و به وسيله Zogby International در ماه جون انجام گرفته است. در اين نظرسنجي از 3300 عرب، شهروندان مراكش، عربستان سعودي، اردن، لبنان، امارات متحده عربي و مصر نظرخواهي شده است.
در تمام اين كشورها به استثناي امارات متحده عربي، شمار اعرابي كه نظر مثبت و مساعدي درباره ايالات متحده دارند به شكل چشمگيري در مقايسه با نظرخواهي مشابهي كه در سال 2002 انجام شد، كاهش يافته است. تنها در مصر 98 درصد آنها كه در اين نظرسنجي شركت كرده اند نظرگاهي منفي از ايالات متحده ارائه كرده اند. در مصر عقايد منفي نسبت به ايالات متحده در مقايسه با نظرخواهي قبلي 28 درصد افزايش نشان ميدهد. درصد نظرات مساعد و مثبت در لبنان بالاتر بود. 20 درصد پاسخ دهندگان اظهار داشته اند كه نظرشان درباره ايالات متحده مثبت است و 70 درصد نظري مخالف نظر اين گروه ابراز داشته اند.
جيمز ذوگبي دبير "انستيتوي اعراب آمريكايي" ميگويد كه سياست آمريكا در عراق و همينطور درباره اختلاف "اسرائيل و فلسطيني ها" عمدتا عامل بالا رفتن احساسات خصمانه و دشمني عليه ايالات متحده بوده است. اكثريت پرشمار و وسيعي از اعراب كه در اين شش كشور از آنها نظرخواهي شده، گفته اند كه نظري منفي درباره سياست آمريكا در اين دو مورد دارند.
ذوگبي ميگويد خشم و عصبانيت، نوميدي و استيصال و حتي از خود بيگانه دانستن كامل (آمريكاييها)، افكار عمومي دنياي عرب را شكل داده است.

جنگ نفرت انگيز
ذوگبي اظهار ميدارد وقتي از اعراب پرسيده شده كه چرا آنها ايالات متحده را دوست نميدارند، پاسخ داده اند به دليل شيوه اي كه دولت آمريكا "با اعراب رفتار ميكند و آنگونه كه شما اعراب را ميكشيد."
ذوگبي اين باور را مطرح ميكند كه اين اعتقاد رو به افزايش در دنياي عرب كه در جنگ بوش عليه تروريسم ايالات متحده اعراب و مسلمانان را هدف قرار داده، سومين فاكتوري است كه عقايد اعراب را نسبت به ايالات متحده شكل ميدهد. برخلاف انزجار و تنفر اعراب از سياستهاي خارجي ايالات متحده، نظرخواهي ها نشان ميدهد كه بسياري از اعراب همچنان ارزش ها، دست آوردها و توليدات آمريكايي را تحسين ميكنند و اين با نظريه "آنها به خاطر ارزش هايمان از ما متنفرند" تضاد دارد.
ذوگبي ميگويد: "اعراب و مسلمانان بسياري از ارزشهاي كيفي و كمي و بارزه هايي را كه مشخصه آمريكاست دوست دارند، اما آنها از سياستهاي ما متنفر هستند."

پيروزيها و دست آوردهاي فن آوري آمريكا
در اردن، كشوري كه 78 درصد اعراب در برآورد نهايي تنفر خود را از ايالات متحده ابراز داشته اند، 83 درصد گفته اند كه علوم و فن آوري آمريكايي ها را دوست دارند و تقريبا 60 درصد نظري مثبت و مساعد درباره دموكراسي و آموزش در آمريكا دارند.
چنين نظرياتي درباره ارزشهاي آمريكايي، بخشا تحت تاثير منابع مورد استفاده براي گرفتن اطلاعات و آگاهي ها بوده است. براساس آنچه نظرخواهي به دست آورده منبع عمده آگاهي هاي اعراب درباره ايالات متحده رسانه هاي عربي هستند.
اعرابي كه به آمريكا سفر كرده اند يا با تماشاي تلويزيونهاي آمريكايي درباره ايالات متحده اطلاعات كسب كرده اند، نظرات مثبت تري درباره ارزشهاي آمريكايي ابراز كرده اند. اما ذوگبي ميگويد اين عوامل (رسانه ها ــ سفرها) به هر رو هيچ تاثيري بر عقايد و نظريات اعراب درباره سياست ايالات متحده نگذاشته است. يافته هاي به دست آمده از نظرخواهي "انستيتوي اعراب آمريكايي" همزمان و همراه با نظرخواهي ديگري كه به وسيله بخش مطالعاتي ــ پژوهشي" صلح و توسعه انورسادات دانشگاه مريلند انجام شده، انتشار يافته است. در آن نظرخواهي درباره عقايد و نظرات اعراب درباره رسانه ها و همينطور مسائل گوناگون سياسي و اجتماعي تحقيق به عمل آمده است.

ملتهاي تلويزيوني
نظرخواهي كه ماه مي 2004 در اردن، لبنان، عربستان سعودي و امارات متحده عرب انجام شده تاثيرات روزافزون و رو به افزايش پديده تلويزيونهاي ماهواره اي و تاثير آنها را بر افكار عمومي به اثبات رسانده است.
در پنج كشوري كه در آنها نظرخواهي انجام شده مردم براي اطلاع از اخبار بين المللي بيش از هر تلويزيون ديگري تلويزيون "الجزيره" را نگاه ميكنند. بعد از "الجزيره" تلويزيون "العربيا" قرار دارد.
پروفسور شيبلي تلهاي رئيس بخش "صلح و توسعه انورسادات" ميگويد با اينكه يافته هاي به دست آمده نشان ميدهد كه تلويزيونهاي ماهواره اي بر انسجام هويت عرب اثرگذار بوده اما اين تلويزيونها مسبب شكل گرفتن افكار عمومي اعراب درباره سياست ايالات متحده نبوده اند.
تلهاي ميگويد اين روشن است كه در مورد افكار عمومي رسانه ها تاثير جانبي و حاشيه اي داشته است. رسانه ها منعكس كننده افكار عمومي هستند.

قوت دادن ارزشها
پروفسور تلهاي ميگويد بسياري از اعراب به سمت منابع خبري تمايل پيدا ميكنند كه نظرات آنها را بازتاب ميدهند. تماشاي اين يا آن ايستگاه تلويزيوني هيچ تغييري در اين نظرات به وجود نميآورد. "در خود آمريكا اگر موضوعي وجود داشته باشد كه براي شما اهميت عمقي داشته باشد در آن صورت رسانه ها بر شما تاثير كمتري ميگذارند."
وي ميافزايد اين اشتباه بزرگي است كه تصور كنيم "الجزيره" يا هر ايستگاه تلويزيوني عربي "آنتي آمريكائيسم" را ترويج بدهد. پروفسور تلهاي ميگويد در حالي كه بسياري از اعراب اخبار را در تلويزيونهاي آمريكايي مانند ان بي سي و "الحورا" و ايستگاه هاي عربي مورد پشتيباني آمريكا دنبال ميكنند اما آنها اين تلويزيون ها را به اندازه اي كه تلويزيونهاي برتر "پان عربي" را تماشا ميكنند، نگاه نميكنند.

يافته هاي بيشتر
نظرخواهي كه به وسيله دانشگاه مريلند انجام شده، جزييات بيشتري از يافته هاي نظرسنجي "انستيتوي اعراب آمريكايي" به دست ميدهد. اين نظرخواهي نشان ميدهد كه اكثريت پاسخ دهندگان به انگيزه هاي ايالات متحده در عراق اعتماد ندارند. انگيزه هاي جنگي كه به عقيده نظردهندگان بيشتر سبب ساز خشونت عليه ايالات متحده و كمتر باعث برقراري دموكراسي در منطقه شده است. اين نظرخواهي ها همچنين از اوج گيري يك نوع حس "هويت اسلامي" در دنياي عرب خبر ميدهد. براساس يافته هاي اين نظرخواهي ها وقتي درباره هويت اصلي از شركت دهندگان پرسيده شده، پاسخ دهندگان در اردن، مراكش، عربستان سعودي و امارات متحده عرب در مقابل "شهروندان عرب" بودن، خود را "مسلمان" خوانده اند. لبنان در اين مورد استثناست. 77 درصد لبناني ها از نظر هويت خود را شهروند لبنان خوانده اند.
تلهاي اين ادراك و نظر رايج در ميان اعراب را كه سياست خارجي ايالات متحده "عليه مسلمانان"است، مورد تاييد قرار ميدهد.
دو رهبر جهان كه در اين نظرخواهي ها بيشتر از همه رهبران ديگر از سوي شركت كنندگان مورد ستايش قرار گرفته اند، ژاك شيراك رئيس جمهوري فرانسه و جمال عبدالناصر رئيس جمهوري درگذشته مصر بوده اند. در اردن 21 درصد پاسخ دهندگان گفته اند آنها صدام حسين رئيس جمهوري پيشين عراق را از هر رهبر ديگري در خارج از آن كشور بيشتر ستايش ميكنند. اين در حالي است كه 18 درصد پاسخ دهندگان اهل امارات متحده عرب گفته اند بن لادن كسي است كه براي او در ميان رهبران جهان بيشترين احترام را قائل هستند. پروفسور تلهاي ميگويد پاسخ هايي از اين دست بيانگر نوعي اقدام تدافعي عليه ايالات متحده است.