دیدنیها >> تصویری: "زن جنیست" و "عریانی"، سودای نمایش و فروش آثار هنری در خارج از ایران

وبلاگ ناظران - رادیو فرانسه، فیلم، کتاب، موسیقی و... تمامی این هنرها، عرصه هایی است که به نوعی با سانسور در ایران مواجه است.

در هر حوزه هم هنرمندان راهی برای دور زدن این سانسورها و یا کنار آمدن با آن یافته اند. برخی فیلم زیرزمینی میسازنند، کتاب را در اینترنت منتشر میکنند، موسیقی زیرزمینی ایران برای خودش غولی شده. اما اگر هنرمند از بد روزگار نقاش و مجسمه ساز باشد و باز از بدتر روزگار ذهنش و هنرش برود به جاهایی که نباید! مشکل درست میشود.

اینکه بخواهد زنی عریان بکشد و یا بخواهد از المان های جنسی و یا حتی گاهی سیاسی در آن استفاده کند، باید نمایشگاه و دیده شدن و فروخته شدن آثارش را فراموش کند. هر چند اکنون بسیاری از هنرمندان یک زندگی رسمی و یک زندگی زیرزمینی دارند و آثار ممنوعه خود را در گالری های زیرزمینی به نمایش میگذارند. اما سودای دیگری در این سالها در بین بسیاری از هنرمندان ایرانی زنده شده است، سودای نمایش و فروش آثار در خارج از ایران، به خصوص طی سالهای اخیر و موفقیت های میلیاردی هنرمندان ایرانی در برخی از حراجی ها و نمایشگاه های هنری آنسوی آبها زیاد شده است. حالا جوان ترها و زیرزمینی های عرصه نقاشی و مجسمه سازی هم میخواهند شانس خود را در این زمینه امتحان کنند. ناظر ما که سالها در گالریهای هنری پاریس کار میکرده است در این زمینه میگوید بسیاری از هنرمندان جوان و کم نام و نشان ایرانی برای مطرح کردن نامشان و معروف شدن فرمول خاصی نیز دارند.

ماجرا پول است
خانم کاملیا حاج قاسم، نقاش است و سالها در برخی از گالریهای هنری در پاریس مشغول به کار بوده است

در واقع ما فقط یک سری هنرمند معروف داریم مانند افشین پیرهاشمی که با گالرهای خارج از ایران قرار دارند و حق نمایش و فروش تمامی کارهای آنها با این گالری هاست.

هنرمندهای گم نام توانایی این کار را خیلی ندارند چون گالری ها اساسا سراغ هنرمندهایی میروند که نامی داشته باشند و مطمین باشند که آثار اینها فروش خواهند رفت. در نتیجه این هنرمندها سعی میکنند اول برای خودشان اسم و رسمی پیدا کنند.

خریداران آثاری هم که در ایران به نمایش نمیتوان گذاشت مانند کارهای عریان بیشتر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هستند، مانند اماراتی ها و قیمت ها هم اساسا وابسته به اسم و رسم هنرمند است و قیمت ها هم چیزی حدود 3 تا 5 هزار دلار.

اثری از آقای افشین پیرهاشمی

اساسا باید بگویم این تیپ کارها مانند کارهای عریان یا کارهایی که به نوعی به تناقض های اجتماعی میپردازند در کشورهای عربی مانند امارات خوب فروش میروند، کارهایی مثل زنانی که عریانند اما چادر سر کرده اند و یا کارهای عکاسی که به تازگی زیاد شده مثلا اتاق خواب زنان ایرانی زنان ایرانی در خانه های خود و ... خب این فروش ها به معروف شدن و اسم در کردن هنرمندها و ورود آنها به گالریهای اروپایی کمک میکند، به همین خاطر هم هست که این تیپ کارها و کپی کردن کارهای اینچنینی چه در نقاشی و چه در عکاسی اینقدر زیاد شده است. دم دستی ترین سوژه در این تیپ کارها زنان و وارد کردن مضامین جنسی به کارها است که این روزها اینقدر در فضای هنری ایران زیاد شده است.

با وارد کردن زن، جنیست و عریانی، اول در ایران و بعد در کشورهای عربی معروف میشوند و بعد هم به گالریهای اروپایی میرسند.
گالری ها به خصوص گالریهای اروپایی بسیار کم ریسک میکنند تا آثار افراد کم نام و نشان را نمایش دهند، به طور مثال چندی پیش یک گالری در پاریس آثار یک خانم ایرانی به اسم مریم را به نمایش گذاشت اما هیچ کدام از کارها به فروش نرفت، چون کسی حاضر نیست هزار یورو بدهد برای اثری که امضایی ناشناس دارد. من خودم به شخصه یک بار برای هنرمندان کم نام ایرانی در پاریس نمایش آثار گذاشتم اما موفق نبود.

گالری های اروپایی قبل از قرارداد با هنرمند حسابی شناسنامه کاری او را بررسی میکنند. کجاها قبلا نمایشگاه داشته؟ کدام جشنواره بوده؟ احتمالا آثارش چه قدر فروش داشته؟ ...

شباهت بسیاری از کارها همانطور که ناظر ما عنوان کرده است، قابل توجه است
البته شاید همین گالریها باشند که هنرمندها تازه کار ایرانی را به این مسیر کشانده اند، متاسفانه هنر در بسیاری از گالری ها تبدیل به مافیا شده، دید هنری خیلی دیگر ندارند و به بازار توجه میکنند: کدام آثار را چه تیپ افرادی میخرند؟ ماجرا پول است.

اثاری دیگر از آقای افشین پیرهاشمی: