لایحه حفاظت از خاک در ایران تصویب شد

پس از گذشت چند سال از تهیه و تدوین لایحه‌ای برای حفاظت خاک در ایران، سرانجام هیئت دولت روز یکشنبه ۳۰ فروردین این لایحه را تصویب کرد. هدف اصلی از تصویب این لایحه، حفاظت خاک برابر آلودگی‌ها و عوامل مختلف فرساینده و نابودکننده است.

به‌ گزارش رادیو زمانه به نقل از سازمان حفاظت محیط زیست، در این لایحه آلودگی و تخریب و مصادیق آن و همچنین آلوده‌کننده و تخریب‌کننده خاک و نحوه برخورد قانونی با آن‌ها تعیین و موضوع آموزش حفاظت خاک و فرهنگ‌سازی در این‌باره و نقش سازمان‌های متولی نیز مورد نظر قرار گرفته است.

سازمان حفاظت محیط زیست ایران که از تهیه‌کنندگان این لایحه بوده است آن را در سال ۱۳۹۱ پس از دو سال بحث و بررسی به مجلس ارائه داد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست (پام) سعید متصدی، معاون این سازمان، اعلام کرده است که لایحه فعلی توسط هیئت دولت و در دو بخش اصلی فرسایش و آلودگی تصویب شده است.

در چند سال اخیر، جنبه‌های تغییر کیفی و آلوده شدن منابع خاک در ایران بسیار افزایش یافته است. آلودگی خاک ناشی از توسعه ناپایدار فعالیت‌های صنعتی، شهری، معدنی و کشاورزی است. استفاده وسیع از کودها و آفت‌کش‌های شیمیایی از یک سو و رهاسازی گسترده پساب و فاضلاب‌های شهری که خود به‌شدت به انواع مواد شیمیایی مضر آلوده هستند و همچنین فعالیت‌های بسیار گسترده صنعتی و کشاورزی زمینه‌های تهدید منابع خاک را گسترده‌تر نموده است.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

تا پیش از تصویب لایحه اخیر در هیئت دولت، هیچ قانون، آیین‌نامه و ضابطه‌ای جهت حفاظت خاک و جلوگیری از آلودگی خاک در ایران وجود نداشت.

به‌گفته معاون سازمان حفاظت محیط زیست ایران، از آن‌جا که استفاده نادرست از کود و سم، آن‌ها را به‌عنوان مهم‌ترین منابع آلاینده و تخریب‌کننده خاک درآورده که امنیت غذایی را نیز به خطر می‌اندازند لذا موادی جهت مدیریت بهینه کود و سم با رعایت معیارهای محیط زیستی و حدود مجاز کاربرد آن‌ها تدوین و تصویب خواهد شد.

بر اساس این لایحه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است با همکاری بانک مرکزی، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی، نحوه محاسبه ارزش اقتصادی منابع خاک و هزینه‌ها و خسارت‌های ناشی از آلودگی و تخریب خاک در اکوسیستم‌های مختلف را تهیه و به تصویب هیئت وزیران برساند.

مطابق برآوردهای ابتدایی سازمان حفاظت محیط زیست،هزینه رفع آلودگی هر مترمکعب خاک به روش‌های مختلف، بین ۵۰ تا ۵۰۰۰ دلار است. اما از آن‌جا که رفع آلودگی خاک فرآیندی بسیار درازمدت است، باید زمان مورد نیاز و همچنین از دست رفتن فواید اقتصادی در طی مدت رفع آلودگی نیز به‌عنوان هزینه‌های مربوطه در نظر گرفته شوند.

لایحه هیئت دولت همچنین صدا و سیما را موظف به پخش رایگان برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی در زمینه چگونگی حفاظت و مقابله با آلودگی و فرسایش خاک می‌کند.

مطابق آمارها، میزان فرسایش خاک در ایران بالاتر از میزان متوسط در بسیاری از کشورهای جهان است.

طبق آمار انجمن علوم خاک ایران، میزان فرسایش خاک در کشور سه برابر متوسط قاره آسیاست و رتبه نخست فرسایش خاک را در میان کشورهای در حال توسعه و حتی در جهان دارد. فعالیت‌های انسانی نیز سهم مهمی در فرسایش و تخریب خاک دارد. از بین بردن پوشش گیاهی و همین‌طور کشت نامناسب به‌ویژه کشت در زمین‌های شیب‌دار جزو عوامل مهم تخریب و فرسایش خاک هستند.