اعترافات یک مدل خطرناک

الهام عرب

نعیمه دوستدار ـ رادیو زمانه ـ فیلمی از یک جلسه بازپرسی در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده است. عباس جعفری دولت‌آبادی از یک زن بازپرسی می‌کند. آن زن یک «مدل» است.

الهام عرب، زن مدلی که سال گذشته در برنامه ماه عسل تلویزیون ایران به عنوان مهمان حضور داشت و همان زمان هم حضورش در برنامه جنجالی شده بود، متهم این جلسه بازپرسی است. او در جریان دستگیری ده‌ها آتلیه و آرایشگاه و مزون در ایران، دستگیر شده و فیلم اعترافاتش منتشر شده است.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

فعالیت در عرصه مدلینگ در رسانه‌های داخلی ایران به عنوان فعالیت در یک «شبکه مافیایی» معرفی شده است. عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران، یک شنبه ۲۶ اردیبهشت گفته که دادسراهای ایران آمادگی دارند که در مبارزه با آنچه «ابتذال در فضای مجازی» خوانده می‌شود، «حمایت‌های قضایی جدی را به عمل آورند.»

دادستان تهران گفت که سرپرست دادسرای جرایم رایانه‌ای در دو سال گذشته برای «آرایشگاه‌ها و مزون‌های مرتبط با مدلینگ» دو پرونده با نام‌های «عنکبوت یک و دو» باز کرده و حدود ۵۰ آرایشگاه، ۵۰ مزون و ۵۰ آتلیه عکاسی زیر شاخه اطلاعاتی و قضایی درآمده است.

او اضافه کرده که در این رابطه دستگیری‌های انجام شده و صفحه‌هایی در فیس بوک و تلگرام بسته شده‌اند.

دولت آبادی گفته: «می‌توانیم ادعا کنیم که حداقل با ضرباتی که صفحات مختلف خورده‌اند آنها به همین راحتی نمی توانند فعالیت کنند چرا که اشراف نظارت در صفحات اینستاگرام و فیسبوک وجود دارد.»

اعترافات یک عضو مافیا!

الهام عرب، در فیلم اعترافاتش می‌گوید که به خواست خود در این جلسه بازپرسی حاضر شده است: «من به خاطر عشق به خانواده ایرانی و وطنم دوست داشتم اینجا صحبت کنم تا شاید حرف‌هایم برای دخترانی که علاقه به این کارها دارند مفید واقع شود.»

او می‌گوید: «تمام انسان ها به طور ذاتی عاشق زیبایی و دیده شدن هستند، اما مهم این است که قیمت این دیده شدن چقدر است و آیا ارزشش را دارد یا خیر؟ خیلی از بازیگران ما دیده می شوند اما ارزش هایشان حفظ می‌شود ولی یک مدل حجابش را از دست می‌دهد و در میان خانواده ایرانی جایگاهی نخواهد داشت.»

مدلینگ

اما این فعالیت‌های مافیایی که زمینه‌ساز گشوده شدن دو پرونده در دادسرای جرایم رایانه‌ای ایران شده چه بوده؟

الهام عرب در اعرافاتش توضیح می‌دهد: «ورود به این شبکه ممکن است با اراده شخص باشد اما خروج از آن، در دست خود فرد نیست. علت اصلی ورود، دیده شدن و درآمد مالی است. درآمدها متفاوت است و بطور میانگین ماهی ده میلیون تومان درآمد داشتم.»

الهام گفته که «اولین بار به وسیله خانمی آرایشگری وارد این کار شده و بعد با آرایشگران و عکاسان دیگر این کار را تکرار کرده: «حالا هزاران عکس از من به عنوان مدل در فضای مجازی وجود دارد در حالی که از انتشار آنها پشیمانم و راهی برای بازگرداندن آنها وجود ندارد.»
او در اعترافاش می‌گوید که برای کار مدلینگ به خارج هم سفر کرده و با اینکه این سفرها برابش درآمدی زیادی نداشته اما به شهرتش کمک کرده است.

او تصویری از یک قربانی سودجویی به نمایش می‌گذارد: «عکاس‌ها و آرایشگرها برای تبلیغات، از مدل استفاده می‌کنند و تصویر آن را روی صفحات خود می‌گذارند، یک مدل ۵۰۰ هزار تومان برای یک عکس از آرایشگر می‌گیرد، آن آرایشگر یا عکاس صدها میلیون تومان درآمد از طریق آن عکس کسب می‌کند، هرچه این عکس‌ها در اینستاگرام بیشتر لایک بخورد، ارزش مادی آن و شخص مدل هم بیشتر می شود.»

«یافتن خطوط اصلی هدایتگر اجرای پروژه اغواگرانه شهروندان ایرانی»، مرحله دوم پروژه عملیات «عنکبوت٢» بوده که بنا بر اطلاعیه منتشر شده از سوی مرکز جرایم سازمان یافته «با اقدامات پیچیده کارشناسان مرکزی منجر به شناسایی «اعضای اصلی اتاق فکر هوشمند تغییر سبک زندگی و پوشش ایرانیان» شده است؛ آن هم در حالی که به گفته الهام عرب، «اغلب عکاس‌های مدلینگ، آتلیه یا دفتر ندارند و فقط از طریق شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام تبلیغات و فعالیت می‌کنند و مشتری و مدل جذب می‌کنند.»
١٧٠ نفر از مدیران و اداره‌کنندگان صفحات اینترنتی، شامل ۵٨ مدل، ۵١ مدیر مزون و طراح لباس، ۵٩ عکاس و آرایشگر و دو موسسه فعال در عرصه مد شناسایی شده‌اند و از این تعداد برای ٢٩ تن از مدیران اصلی و مرتبطان آنها پرونده قضایی تشکیل که منجر به بازداشت هشت نفر، احضار بقیه افراد و اماکن مرتبط با جرایم ایشان نیز با حکم قضایی پلمپ شده است.

مرکز جرایم سازمان‌یافته در اطلاعیه خود همچنین به «برخورد با مدیران چند صفحه فعال در زمینه تبلیغات اینترنتی در شبکه‌های ارتباطی خارجی» و «حضور و رفت و آمد قابل توجه برخی عناصر در کشورهای همسایه و غربی» اشاره کرده و از انجام عملیات برون‌مرزی چندمرحله‌ای برای اشراف و برخورد قاطع با این شبکه‌ها خبر داده است که قرار است مستندات تصویری آن در آینده منتشر شود.

همچنین این مرکز می‌گوید که در اقدامات خود موفق به شناسایی «سرپل‌های خارجی و مدیریت جریان داخلی این پروژه» شده و به «مجموعه تفصیلی از ارتباطات بین‌المللی فعالان داخلی مدلینگ با موسسات فعال و سازمان‌های مردم نهاد با پوشش فرهنگی در سطح بین‌المللی» دست یافته است.

چرا دادستان تهران از مدلینگ و اینستاگرام ناراحت است؟

اینستاگرام و تلگرام و فیس‌بوک، محیدان جنگند. حکومت اسلامی نگران آن‌چیزی است که به اشتراک گذاشته می‌شود. عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران گفته که بر صفحه‌های فیس بوکی و اینستاگرامی مرتبط با «مدلینگ» نظارت اطلاعاتی و قضایی وجود دارد و تعدادی از آرایشگاه‌ها، مزون‌ها و آتلیه‌های عکاسی «تحت شاخه اطلاعاتی و قضایی» درآمده‌اند.

حکومت اسلامی با مدل‌ها از نوع جاندار و بی‌جان هم سر سازگاری ندارد. ماموران نیروی انتظامی و گشت‌های ارشاد حتی از مانکن‌های بی‌جان پشت ویترین‌ها هم نمی‌گذرند. ماکن‌های بی‌جان باید «پستان بریده» و بدون برجستگی باشند. تحمل مدل زنده بر روی صحنه اصلا ممکن نیست و ارزش‌های جامعه را مخدوش می‌کند.

بر مبنای آنچه در ایدئولوژی جمهوری اسلامی تبلیغ می‌شود، خانواده، محور اصلی تبلیغات اسلامی برای عموم جامعه به خصوص زنان است و بنا بر گفته‌‌های رهبر جمهوری اسلامی، «سبک زندگی اسلامی» باید تبلیغ و پیاده شود.

با اینکه مدل‌های حرفه‌ای ایرانی در محافل خصوصی در بالای شهر تهران مراسم «کت واک» می‌گذارند، اما مدلینگ در ادبیات رسمی و در اذهان گروه‌های سنتی جامعه مترادف بی‌بندوباری و یک شغل غیراخلاقی است.

مدلینگ در ایران اما گرچه تلاش‌هایی برای اسلامی شدن هم کرده و گروه‌هایی با جذب افراد به عنوان «به‌پوش» یا «مدل اسلامی» کوشیده‌اند به رواج پوشش اسلامی در جامعه کمک کنند، اما در شکل حرفه‌ای خود به معنای «ترویج ابتذال و عادی‌سازی بی‌بند و باری» است که به «تولید و تبلیغ پوشش‌های خلاف عرف جامعه ایرانی می‌انجامد و با سبک زندگی مورد نظر حاکمیت مناسبتی ندارد.

سوژه اصلی این برخوردها و دلیل صلی این نگرانی‌ها اما زن یا در ارتباط با زنان هستند؛ کسانی که طراح موسسات طراحی مد و پوشش‌اند یا در آرایشگاه‌های زنانه و مزون‌ها و فروشگاه‌های لباس کار می‌کنند یا شوی لباس دارند و عکاسی می‌کنند یا اینکه خیلی ساده، «مدل» هستند.

«مدل» در این ساختار، مروج بی‌اخلاقی و شهوترانی و تهدیدکننده خانواده است. مدلی که محبور به اعتراف شده در صحبت‌هایش بر این موضوع صحه می‌گذارد: «ممکن است در ایران مردان زیادی جذب یک مدل شوند، اما آیا آن دختر گزینه مورد نظر برای ازدواج هم خواهد بود؟»