روسیه و چین دعوای اروپا و آمریکا بر سر برجام را از زاویه دیگری نگاه می کنند. آنها این را فرصتی دوگانه برای خود تلقی می کنند. بدین معنی که هم از خدشه دار شدن هژمونی بین المللی آمریکا خوشحال هستند و هم اختلاف اروپا با آمریکا می تواند قدرت بازی آنها را در مسائل بین المللی افزایش دهد اما محتاطانه نگران این موضوع هستند که اگر اروپا در این روند با شکست مواجه شود، وابستگی بیشتری به ویژه در موضوع امنیت با آمریکا پیدا خواهد کرد. اسرائیل در این پروژه فعلا در بهترین شرایط خود به سر می برد یعنی هم برجام را که کاملا با آن مخالف بوده در حال احتضار می بیند و هم توانسته است ایران را به عنوان تهدید جدی به کشورهای عربی اسلامی منطقه بقبولاند و از این رهگذر موضوع فلسطین را از مرکز توجه خارج و آنها را روی خطر ایران متمرکز کند. شاید بتوان آشکار شدن اتحاد برخی کشورهای مسلمان با اسرائیل حول محور تهدید ایران را یک دستاورد رویایی برای اسرائیل دانست.

عصبانیت ظریف در سخنرانی مونیخ را می توان نماد ناامیدی جمهوری اسلامی از ایجاد اختلاف بین اروپا و آمریکا دانست تا جایی که آقای ظریف در این کنفرانس بیشتر به اروپا تاخته تا به آمریکا! نتیجه این نا امیدی و به ویژه آشکار شدن ناکارآمدی ساز و کار اروپایی برای حفظ مواهب اقتصادی برجام، بلافاصله در فضای سیاسی و اقتصادی در داخل کشور خود را نشان داده است. در بعد اقتصادی شاهد افزایش نرخ ارز و کالا بودیم و در بعد سیاسی می توان به تغییر لحن مقامات کشور اشاره کرد که به شکل معناداری جنگی شده و برای همین آقای روحانی طی دو روز گذشته در سخنرانی های خود در سفر استانی چندین بار ایران را در موقعیت جنگی البته از نوع اقتصادی آن توصیف کرده که همین خود بر التهاب شرایط اقتصادی خواهد افزود.

با توصیف فوق شاید بیراه نباشد که کنفرانس امنیتی مونیخ را نقطه عطف تعیین سرنوشت برجام بدانیم و حوادث پیرامون آن را به بعد و قبل از این کنفرانس تقسیم بندی کنیم.

به عنوان یک راه حل همچنان معتقدم برای برون رفت از مشکل و برای جلوگیری از تشدید التهابات روز افزون، تنها راه، خارج شدن کشور از ژست عدم مذاکره با آمریکا است. الزامات چنین مذاکره ای را می توان بصورت مستقل بررسی کرد. همچنان که قبلا در یادداشت های دیگر اشاره کردم، باز هم تاکید می کنم مذاکره و توافق با ترامپ بسیار آسان تر از مذاکره با دولت اوباما است./مطالعات امریکا