سکوت بغداد

هدف قراردادن دو پایگاه نزدیک مرزهای ایران، برای جمهوری اسلامی نگران کننده است اما از آن مهمتر برای تهران سکوت دولت عراق است. برهم صالح رئیس جمهوری عراق، پنجم تیرماه ۱۳۹۸، در مصاحبه با CNN گفت کشورش تحت هیچ شرایطی اجازه استفاده از پایگاه‌های عراق را برای حمله نظامی به ایران نخواهد داد و اجازه نمی‎دهد عراق جبهه‌ای برای اقدام خصمانه علیه هیچیک از همسایگان تبدیل شود.

در ایران اکنون میان سیاستمداران و نظامیان این «ابهام جدی» مطرح است که آیا رهبران عراق از حملات اسرائیل مطلع بوده و ایران را در جریان نگذاشته‌اند و یا بدون اطلاع آنان این حملات صورت گرفته است که در این صورت چرا دولت بغداد واکنشی به آن نشان نداده است؟

اکنون برخی از جریان‎های نزدیک به جریان اصلی قدرت، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وزارت خارجه جمهوری اسلامی را تحت فشار قرارداده‌اند که نسبت به سکوت دولت عراق اعتراض کنند و یا از دولتمردان این کشور که ادعای دوستی با جمهوری اسلامی دارند در مورد این اقدامات سنگین جواب بخواهند. در مقابل اما گروهی دیگر معتقدند باید سیاست سکوت در پیش گرفت و از اتخاذ هرگونه موضع رسمی که بر حضور نیروهای سپاه در عراق مُهر تایید می‎زند پرهیز کرد.

توانایی جنگنده‎های اسرائیل برای ماموریت‌های دوردست و امکانات ناکافی پدافندی برای مقابله با آنها به نگرانی جدی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است.

اصرار به غیرقابل نفوذ بودن پدافند ارتش و سپاه

سه‌شنبه هشتم امرداد، علیرضا صباحی‌فرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش در مصاحبه با فارس می‌گوید «آیت‌الله خامنه‌ای کوتاهی در پدافند هوایی را گناه می‌دانند و هر تعللی بر اساس حکم حکومتی و شرعی که مظم له صادر کرده‌اند، قابل توجیه نیست.»

او یک روز پیش از این مصاحبه نیز ادعا کرد، « قادریم انواع مختلف هواپیما و پهپادهای به اصطلاح رادارگریز دشمن را کشف کنیم.» او می‌خواست نمایش دهد که پدافند هوایی در ایران توانایی واکنش نسبت به حملات احتمالی اسرائیل را دارد. صباحی‎فرد همچنین ادعا کرد «امروز در حوزه سامانه‎های راداری به خودکفایی کامل دست یافته و با قدرت انواع هواپیماهای پیشرفته آمریکایی را کشف و به آنها اخطار می‌دهیم» که البته شمار زیادی از کارشناسان این ادعاها را بلوف می‎دانند.

آثار این نگرانی وقتی بیشتر پدیدار می‎شود که جانشین فرمانده پدافند ارتش نیز، نهم مرداد، در یک سخنرانی می‎گویند کارکنان این نیرو بیش از پیش هوشیار باشند تا مانند گذشته بتوانیم اقتدار نیروهای مسلح را به رخ دشمنان کشیده و مثل همیشه خار چشم دشمنان باشیم. هشتم امرداد، احمد خاتمی امام جمعه تهران عازم تبریز می‎شود و در جمع نیروهای پدافند هوایی شمال غرب (سایت سوباشی) سخنرانی می‎کند و به آنها دلگرمی می‎دهد. فرمانده منطقه پدافند هوایی شمال غرب ارتش نیز ادعا می‎کند «با تلاش شبانه‌روزی خود هیچ روزنه نفوذی برای دشمنان باقی نگذاشته است.» اصرار کارگزاران نظام بر تاکید روی قدرت پدافند جمهوری اسلامی تردیدها در مورد قابلیت‎های آن را بیشتر می‎کند. دردسر جدی برای رژیم آنجاست که اگر پدافند ارتش و سپاه نتوانند در مقابل جنگنده‎های اسرائیلی واکنش نشان دهند مقابله با آنها با توجه به فرسودگی جنگنده‎های نیروی هوایی ارتش تقریباً غیرممکن است. پیشرفته‌ترین جنگنده ایران F14 (تامکت) است که حدود نیم قرن از عمر آنها می‎گذرد.

در اسفند سال ۱۳۹۶ گزارش‌هایی از پرواز جنگنده‎های اسرائیلی بر فراز ایران منتشر شد که منبع آن روزنامه الجریده کویت بود اما رژیم ایران آن را رد می‎کرد. شماری از کارشناسان نظامی داخل کشور نیز ادعا می‌کردند بُرد این هواپیما برای انجام چنین ماموریتی کافی نیست. اما حالا با حمله به دو پایگاه حشدالشعبی مشخص شده که این جنگنده‎ها چنین قابلیتی را دارند. ضمن اینکه در هفته‎های اخیر منابع غیررسمی گزارش‎ داده بودند خلبانان اسرائیل در حال تمرین برای انجام ماموریت‎ با مسافت‎های طولانی هستند.

دو عملیات اخیر در عراق هیچ معنایی جز نزدیک شدن هواپیماهای اسرائیلی به سایت‎ها و مراکز اتمی ایران ندارد.