بی بی سی - آیتالله خامنهای در سخنانی در روز سهشنبه، ٢٦ شهریور (١٧ سپتامبر)، ضمن رد هرگونه مذاکرهای با آمریکا خواستار مقاومت در برابر سیاست "فشار حداکثری" آمریکا شد.
وی در بخشی از سخنان خود، "مواضع متفاوت" مقامات آمریکایی در خصوص مذاکره با ایران را مورد انتقاد قرار داد و گفت: "گاهی میگویند مذاکره بدون پیششرط، گاهی نیز میگویند مذاکره با ١٢ شرط، که اینگونه سخنان یا ناشی از سیاست آشفته آنهاست یا ترفندی برای سر درگم کردن طرف مقابل، اما جمهوری اسلامی سر درگم نمیشود زیرا راه ما روشن است و میدانیم چه میکنیم."
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، از مذاکره بدون پیش شرط با مقامات ایرانی استقبال کرده اما اخیرا گفته است که منظور او از مذاکره بدون شرط به درستی منعکس نشده است. سال گذشته، وزیر امور خارجه آمریکا گفت که در مذاکره با ایران باید دوازده موضوع مطرح شود و مورد قبول ایران قرار گیرد تا، به گفته او، ایران به یک "کشور عادی در جهان" تبدیل شود.
آیتالله خامنهای با اظهار اینکه هدف آمریکاییان از مذاکره "راه حل عادلانه نیست بلکه تحمیل خواستههای گستاخانه است" گفت که "این حرف را که هدف آمریکا از مذاکره تحمیل است قبلا بنده میگفتم اما آنها اینقدر گستاخ شدهاند که امروز این واقعیت را خودشان هم به زبان میآورند."
آیتالله خامنهای قبل از آغاز مذاکرات هستهای منجر به "برجام" هم، در سخنانی گفته بود "مسئله هستهای هم اگر یک روزی - حتی به فرض محال - بر طبق نظر آمریکا حل بشود، باز یک مسئلهی دیگری دنبال آن میآید؛ الان ملاحظه کنید سخنگویان دولت آمریکا بحث حقوق بشر، بحث موشکی، بحث سلاح و مانند اینها را به میان آوردند."
وی در سخنان روز سهشنبه خود آمریکا را به خاطر دنبال کردن سیاست "فشار حداکثری" و در عین حال اعلام آمادگی برای مذاکره محکوم کرد و گفت که "سیاست دولت آمریکا، فشار حداکثری به ایران در قبال تحریمهای گوناگون، تهدید و یاوه گوییهای مختلف است زیرا که دولت کنونی آمریکا معتقد است با رودربایستی و تعارف نمیتوان جمهوری اسلامی را به زانو در آورد و وادار به تواضع و قبول کرد."
به گفته رهبر ایران، "رژیم ایالات متحده به دنبال آن است که هم برای رقبای داخلی خود و هم برای اروپاییها این را به عنوان یک سیاست قطعی جا بیندازد که تنها راه مواجهه با ایران، فشار حداکثری است." وی با اعلام اینکه آمریکا و متحدانش به "ناکام ماندن سیاست فشار حداکثری اذعان دارند" افزود: "هدف آنها از مذاکره این است که به همه ثابت کنند که فشار حداکثری جواب داد و مسئولان جمهوری اسلامی بر خلاف آنکه میگفتند مذاکره نمیکنیم، مجبور شدند پای میز مذاکره بیایند." آیتالله خامنهای همواره هرگونه مذاکره با آمریکا را رد کرده و پس از مذاکرات منجر به برجام نیز تاکید کرد که در هیچ مورد دیگری اجازه مذاکره با آن کشور را نخواهد داد.
آیتالله خامنهای قبول مذاکره با آمریکا را کاملا مردود دانست و گفت: "اگر دشمن توانست اثبات کند که فشار حداکثری علاج کار ایران و موثر بر روی ایران است، ایران و ملت عزیز ما دیگر روی آسایش را نخواهد دید چون پشت سر همه سیاستهای مستکبرانه آمریکا این سیاست قرار خواهد گرفت و از این به بعد، هرچیزی را که قلدرانه از جمهوری اسلامی مطالبه کنند، اگر به آنها چشم گفتیم، مساله تمام است و اما اگر نه گفتیم، باز فشار حداکثری آغاز خواهد شد."
وی تلاش کشورهای اروپایی برای تشویق مقامات ایران به مذاکره با آمریکا را نیز رد کرد گفت: "البته من راجع به اروپاییها در وقت دیگری صحبت خواهم کرد اما علت اصرار آنها به اینکه اگر با رئیس جمهور آمریکا یک جلسه بگذارید همه مشکلات حل خواهد شد این است که اثبات کنند فشار حداکثری بر ایران یک سیاست موفق است و باید همین سیاست را به کار برد."
آیتالله خامنهای با اظهار اینکه "ما باید ثابت کنیم که سیاست فشار حداکثری در مقابل ملت ایران پشیزی ارزش ندارد" افزود: "مذاکره با آمریکا یعنی تحمیل خواستههای آنان بر جمهوری اسلامی و نمایش موفقیت سیاست فشار حداکثری، و برای همین است که مسئولان کشور از رئیس جمهور و وزیر خارجه تا دیگران همه یکصدا اعلام کردند که با آمریکا مذاکره نخواهیم کرد، نه دوجانبه و نه چند جانبه."
وی گفت که "اگر آمریکا حرف خود را پس گرفت و توبه کرد و به معاهده هستهای که آن را نقض کرده بازگشت، آن وقت در جمع کشورهای عضو معاهده که با ایران صحبت میکنند، آمریکا هم میتواند شرکت کند اما در غیر اینصورت هیچ مذاکرهای در هیچ سطحی بین مسئولان جمهوری اسلامی و آمریکاییها اتفاق نخواهد افتاد نه در نیویورک و نه غیر آن."
ماه گذشته در جریان نشست سران گروه ٧، رئیس جمهوری فرانسه پس از سفر غیرمنتظره وزیر خارجه ایران به فرانسه و ملاقات با مقامات فرانسوی، از ابراز آمادگی حسن روحانی برای ملاقات با دونالد ترامپ خبر داد. بعدا مقامات ایران چنین ملاقاتی را مردود دانستند. و وزیر خارجه ایران نیز گفت که ملاقات دوجانبه مقامات ایرانی و آمریکایی کاملا مردود است اما اگر آمریکا بار دیگر به برجام بازگردد، دو طرف میتوانند در چارچوب این توافق با یکدیگر گفتگو کنند.
برخی از منابع از احتمال دیدار رئیسان جمهوری آمریکا و ایران در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل سخن گفته و مقامات آمریکایی نیز برای هرگونه ملاقاتی جهت طرح و مذاکره پیرامون خواستهای دو طرف اعلام آمادگی کرده بودند اما در روزهای اخیر، مقامات ایرانی در سطوح مختلف و به دفعات چنین ملاقاتی را مردود دانستهاند.