ایران وایر - نیلوفر رستمی ـ منابع مطلعی به ایران وایر خبر از بازداشت حداقل سه نفر از عوامل سینما و تئانر در تظاهرات یکشنبه ۲۲ دی ماه در میدان آزادی داده‌اند. به نقل از این منابع، این افراد که از عوامل مطرح سینما و تئاتر هستند از سوی ماموران امنیتی و انتظامی در تظاهرات بازداشت شده و به مکان‌های نامشخصی منتقل شده‌اند. اطلاع بیشتری از این بازداشت‌ها در دست نیست.
اما عده دیگری بدون حضور در تظاهرات بازداشت شده‌اند. رخشان بنی‌اعتماد، کارگردان مشهور سینما و همسرش جهانگیر کوثری تهیه کنند و مجری شناخته شده سینما به همراه آزاده موسوی مستندساز از جمله سینماگرانی هستند که برای چند ساعت بازداشت و بازجویی شدند.
به گفته منابع مطلع ایران وایر بسیاری از اهالی تئاتر و سینما در روزهای اخیر پیام‌های تهدید آمیز دریافت کرده‌اند که باید به فعالیت‌هایشان در فضای مجازی علیه جشنواره فجر و در همراهی با اعتراضات پایان دهند و گرنه بازداشت می‌شوند: «مثلا با یک کارگردان تماس گرفته شده و گفته‌اند نه خودت و نه عواملت حق ندارید مطلبی در همراهی با اعتراضات و انصراف از جشنواره بنویسید وگرنه بازداشت می‌شوید.»
گفته می‌شود ماموران نهادهای امنیتی فهرستی از هنرمندان معترض در دست دارند و با آنها با روش‌های مختلف تماس میگیرند و آنها را تهدید به بازداشت میکنند: «برای همین عده‌ای از هنرمندان نگران انصراف علنی از حضور در جشنواره هستند.»
مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
رخشان بنی اعتماد کارگردانی که نامش به عنوان یکی از دستگیرشدگان مطرح شده، به دلیل دعوت هنرمندان برای حضور در میدان آزادی به احترام خانواده‌های داغدار و جانباختگان هواپیما اوکراینی مورد توهین در صداوسیمای ایران قرار گرفت.
در همین سه روز گذشته جمعیت زیادی از هنرمندان از حضور در بخش‌های مختلف جشنواره فجر در اعتراض به عدم صداقت مسوولان در امر اطلاع‌رسانی، واکنش مقامات کشور و به احترام مردم داغدار انصراف داده‌اند. طبق اطلاعات منتشر شده، حداقل ۶۰ گروه تئاتری اعلام کردند در جشنواره امسال اجرا نخواهند داشت. همچنین بسیاری از هنرمندان در حوزه سینما، موسیقی، تجسمی، عکاسی و.. از هر حضور در جشنواره فجر چه در مقام اجراکننده، داور و مخاطب انصراف داده‌اند.
در واقع جشنواره فجر امسال کمتر از ۱۰ روز از شروع آن از سوی بسیاری از هنرمندان تحریم شده است. جشنواره‌های بین‌المللی هنری فجر که هر ساله در ماه بهمن به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی برگزار می‌شود بزرگترین رویداد هنری سال جامعه ایران به حساب می‌آید.
یک کارگردان تئاتر که نخواست به دلیل امنیتی نامش فاش شود درباره گستردگی انصراف‌ها به ایران‌وایر گفت: «بالاخره این زودپز منفجر شد. این قدر سقوط هواپیما در اثر اصابت موشک و بعدتر سکوت مسوولان مردم را جریحه دار کرده که این حجم از انصراف‌ها یک عکس العمل طبیعی و تنها کاری است که هنرمندان می‌توانستند انجام دهند. آن قدر این موج عظیم بود که به طور مثال تمام داوران و همه شرکت‌کنندگان جشنواره تجسمی فجر با هم از حضور انصراف دادند.»
این عضو جامعه تئاتری در ادامه گفت کسی این اتفاق را رهبری نکرده است: «انصراف از حضور در جشنواره‌ها از ناحیه‌ای رهبری نمی‌شود، یک اتفاق خودجوش است، تعداد و گستردگی انصراف‌ها نشان دهنده اهمیت رنج و درد مردم است.»
انصراف‌ها اما از سوی هنرمندان تئاتر قابل مقایسه با سینما نیست. در بخش سینما فقط یک کارگردان به نام مسعود کیمیایی اعلام کرد فیلمش در جشنواره اکران نمی‌شود که البته آن هم با مخالفت تهیه‌کننده فیلم مواجه شد. این هنرمند در این باره به ایران‌وایر گفت: «اکران فیلم مانند تئاتر نیست و به گیشه و ماجرای پول وصل است. بهرحال باید بودجه ساخت فیلم‌ها برگردد. بیرون کشیدن فیلم‌ها از جشنواره ریسک و تاوان زیادی را از سوی کارگردان و تهیه‌کننده می‌طلبد که طبیعتا بسیاری از آنها قادر به تحمل چنین تاوانی نیستند.»
توهین به رخشان بنی‌اعتماد و مسعود کیمیایی
تاکنون به دو کارگردان پیشکسوت سینمای ایران «رخشان بنی‌اعتماد» و «مسعود کیمیایی» به دلیل اظهارنظرهای‌شان رسما توهین شده است.
رخشان بنی‌اعتماد، کارگردان سینما در متنی از جامعه هنری ایران خواسته بود تا غروب روز ۲۲ دی ماه به احترام از دست‌رفتگان هواپیما بوئینگ ۷۳۷ در میادین آزادی شهرهای ایران جمع شوند. با این حال او در توییت دیگری این برنامه را لغو کرد و نوشت که این دعوت با «هشدار جدی نهادهای امنیتی» مواجه شده و خواست تا برای «پیش‌گیری از هر بهانه‌جویی و برای حفظ امنیت و حفظ جان مردم داغدار» این دعوت لغو شود.
اما محمد صادق کوشکی، کارشناس سیاست بین‌الملل در برنامه جهان آرا شبکه افق صداوسیما در جملات عجیبی به رخشان بنی‌اعتماد توهین کرد و گفت او قدر کارهای سپاهیان را نمی‌داند: «اگر آن بچه های سپاه در مرز نبودند، خانمی که تو می آیی فراخوان می زنی می دانی که دست امثال عبدالمالک گریی به تو و دخترت و کس و کارت می رسید شاید هم خوشت می آمد، دوست داشتی.... ولی مردم ایران دوست ندارند این اتفاق بیفتد..»
پس از آن انجمن مستندسازان سینمای ایران با انتشار بیانیه‌ای خطاب به علی عسگری، رییس سازمان صداوسیما حرفهای کوشکی را «توهین آشکار و بی‌شرمانه» به «شان یک بانوی ایرانی و خانواده»اش نامید.
در این بیانیه پرسیده شده: «آیا نمی‌شود پایان و نهایتی برای این بی‌احترامی‌ها به شان و حقوق مردم در صدا و سیما متصور بود؟»
انجمن مستندسازان سینمای ایران با اظهار اینکه آنها عادت به این برنامه‌های جانب‌دارانه صداوسیما دارند، نوشته:«ما هر چند به رویه‌ی جاری و ساری در برنامه‌سازی‌های جانب‌دارانه در شبکه‌ی مذکور عادت کرده و به آن وقعی نمی‌نهیم اما این اهانت آشکار به شان یکی از اعضای خود را برنمی‌تابیم و درخواست برخورد جدی با متخلفین و عذرخواهی رسمی جنابعالی از جامعه‌ی هنری و مردم ایران را داریم.»
مسعود کیمیایی کارگردان باسابقه دیگر ایرانی که قرار بود با فیلم «خون شد» در جشنواره امسال حضور یابد در روز ۲۱ دی ماه طی پیام ویدیویی گفت مایل به شرکت فیلمش در جشنواره امسال نیست.
پس از اینکه مسعود کیمیایی گفت دیگر دلش نمی‌خواهد فیلمش در جشنواره فجر نشان داده شود، وحید یامین‌پور، کارمند و مجری صداوسیما با توهین به کیمیایی او را «یک آدم منقضی شده» نامید که در همصدایی با دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا از جشنواره انصراف داده است.
وحید یامین‌پور که برای نمایندگی مجلس نیز کاندید شده است در متنی که در فضای مجازی منتشر کرده درباره مسعود کیمیایی نوشته است: «وی نوشته: «یک آدم منقضی شده در همصدایی با ترامپ گفته برای اعتراض فیلمم را از جشنواره می‌کشم بیرون.
تعدادی از داوران هم استعفا داده‌اند.ضمن ابراز تاسف برای وزارت ارشاد پیشنهاد میدهم هرکسی به این شیوه به جشنواره اهانت کرد برای همیشه از شرکت در آن محروم شود.»
با این حال ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره فیلم فجر در مقابل توهین این مجری تلویزیون گفت که هیچ‌کس اجازه توهین به کارگردان بزرگ را ندارد: «توهین به یک کارگردان بزرگ و پیشکسوت سینما به هر دلیلی درست نیست.آقای کیمیایی عزیز هیچ همراهی با رییس جمهور بی‌شرف آمریکا نداشته تالم و ابراز همدردی با خانواده‌های بازماندگان هواپیمای مسافری از سوی هنرمندان طبیعی است. جشنواره فیلم فجر با حضور سینماگران معنا پیدا می‌کند.»
انصراف‌ها از جشنواره‌های فجر یکی پس از دیگری
پیمان معادی، بازیگر مطرح سینما نیز از حضور در جشنواره فیلم فجر انصراف داد: «همه سیاه پوشیم و عزادار. دل‌هایمان شکسته. من با کدام دل شاد بروم جشنواره که جشن بگیرم؟! نمی‌توانم. من بازیگرم و تار و پودم را مردم سرزمینم بهم بافته‌اند، سرزمینی که داغ زیباترین فرزندانش را به سوگ نشسته است.. جشنواره باشد برای روزهایی روشن که بتوانیم همه با هم زندگی را و عشق را، براستی جشن بگیریم.»
شهرام مکری، فیلم‌ساز نیز در متنی در اینستاگرام خود در تاریخ ۲۳ دی ماه اعلام کرد اگرچه پیش از این از حضور آخرین ساخته‌اش در جشنواره انصراف داده با این حال امروز اعلام می‌کند که از حضورش به عنوان تماشاگر جشنواره نیز انصراف خواهد داد.
شهرام مکری، کارگردان فیلم «جنایت بی‌دقت» در تاریخ چهارم آذر ماه اعلام کرده بود که در جشنواره فیلم فجر امسال شرکت نخواهد کرد که تهیه‌کننده فیلم نیز پذیرفته بود. مکری در اینستاگرام خود نوشته: «امروز برای احترام به خانواده‌ها و جامعه داغدار ایران، همسو با سایر همکارانم از ته مانده حضورم در جشنواره فیلم فجر به عنوان تماشاگر هم اعلام انصراف می‌کنم.»
هومن سیدی، بازیگر مطرح سینما از داوری جشنواره فیلم فجر انصراف داد. این خبر را «پارسینما» اعلام کرده که آقای سیدی از داوری بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره کناره گرفته است.
میترا ابراهیمی، کارگردان مستند «کامی» نیز در پیامی اعلام کرد در جشنواره فیلم مستند فجر امسال شرکت نخواهد کرد.
از سوی دیگر بیش از ۶۰ نمایش از اجرا در جشنواره تئاتر فجر که همه سال از تاریخ ۱۰ تا ۲۰ بهمن ماه برگزار می‌شود انصراف داده‌اند. همگی این نمایش‌ها از مدت‌ها پیش تمرینات خود را برای حضور در جشنواره آغاز کرده بودند. کارگردان‌های مانند آتیلا پسیانی، صابر ابر، حسن معجونی، افسانه ماهیان و نغمه ثمینی، نمایشنامه‌نویس در پیام‌های جداگانه انصراف خود را اعلام کردند.
از جمله نمایش‌های که از اجرا در جشنواره فجر با انتشار متن‌های انصراف داده‌اند نمایش‌های «در اتاق باد می‌وزد» به کارگردانی سجاد تابش، «همان چهار دقیقه» به کارگردانی صابر ابر، «آواز قو» به کارگردانی پریزاد سیف، «مکبث» به کارگردانی آرش دادگر، «آن دیگری» به کارگردانی سمانه زندی‌نژاد، «من» به کارگردانی سیاوش پاکراه، «بیوه سیاه بیوه سفید» به کارگردانی حسن جودکی، «مشق شب» به کارگردانی امیر نجفی، «قصر موروثی خاندان فرانکشتاین» به کارگردانی آتیلا پسیانی، «شک» به کارگردانی مهدی کوشکی، «پروانه الجزیرای» به کارگردانی سعید حسن‌لو، «روایت فرزانه از جمعه ۱۴ آبان» به کارگردانی محمدحسین زیکساری، «بچه» به کارگردانی افسانه ماهیان، «آقای اشمیت کیه؟» به کارگردانی سهراب سلیمی، «آشپزخانه» به کارگردانی حسن معجونی، «من یه زنم صدام رو میشنوین؟» به کارگردانی کاملیا غزلی، «ملکوت» به کارگردانی رامتین رشوند، «سقوط در کوه مورگان» به کارگردانی منیژه محامدی، «سه تفنگ دار و یکی» به کارگردانی مهدی شاه حسینی، «پونز» به کارگردانی صحرا فتحی، «فراکتال» به کارگردانی مهدی سقا، «ولپن» به کارگردانی مهدی کوشکی، «بیگانه در خانه» به کارگردانی محمد مساوات، «سمفونی کوچک سکوت» به کارگردانی سینا راستگو، «جان و جو» به کارگردانی محمدرضا چرختاب، «مسکو فلکه باغشاه» به کارگردانی عطا کشاورز جود، «شصت دقیقه منهای یک به کارگردان سعید عسگریا، «دزدان شماره ۴۳ »به کارگردانی شاهین صادقیان، «فرانکنشتاین» به کارگردانی ایمان افشاریان، «سوگلی» به کارگردانی نگار چگنی، «پاتوق» به کارگردانی مهدی پاشایی «ماسک» به کارگردانی بهزاد اقطاعی، «مدرسه پینوکیو» به کارگردانی آرش سنجابی «وضعیت شماره دو» به کارگردانی رامین اکبری، «نیم فاصله» به کارگردانی رضا رشادت، «جنایات قلب» به کارگردانی دلارا نوشین، «کَر» به کارگردانی فریدون ولایی
آرش دادگر، کارگردان نمایش «مکبث» در متن انصراف خود نوشته است: «کجا می‌توانیم جایی را سرزمین مادری بنامیم که گورستان ماست؟»
همچنین یکصد هنرمند مشهدی از حضور در جشنواره تئاتر فجر انصراف خود را اعلام کردند.
سایت خبری، تحلیلی «سینمافا» نیز اعلام کرده است اخبار جشنواره فجر را پوشش نخواهد داد: «ما هم مانند شما، از اینکه مورد ظلم واقع شویم و دم بر نیاوریم، عذاب می‌کشیم. ما هم مانند شما از تماشای این که هزینه‌ی مطالبات رنجوران، خون و درد باشد، چروکیده می‌شویم و اینک که دریای خروشان خون در دل و دید‌ه‌ی مردم‌مان جاریست، دامانمان را از جشن سینمایی هرساله بیرون می‌کشیم و تا نتابیدنِ دوباره‌ی آفتاب و مهر بر سر سرزمینمان، عزادار خون‌های ریخته شده خواهیم بود. روشن بگوئیم: این بار، ما در «جشنواره فیلم فجر» شرکت نخواهیم کرد.» سایت سینمافا ۱۱ سال از فعالیت حرفهای اش می‌گذرد.
همچنین کامبیز درمبخش، علی درخشی، کیارش زندی و جمال رحمتی از کارتونیست‌های مطرح و داوران بخش کارتون جشنواره فجر نیز طی متنی از حضور خود در جشنواره و داوری انصراف دادند: «کاری از ما برنمی‌آید و تلخی قلم‌هایمان از تلخی کام‌هایمان نمی‌کاهد پس ما کناره گیری می‌کنیم.»
گروه‌های داوری جشنواره در بخش‌های مختلف مانند عکاسی، هنرهای تجسمی و گرافیک اعلام انصراف داده‌اند که هیچ کاری را بررسی نخواهند کرد.
لغو کنسرت‌ها و انصراف گروه‌های موسیقی از حضور در جشنواره
کیوان ساکت، نوازنده تار و سه تار و هنا کامکار، خواننده و نوازنده، علی قمصری، آهنگساز و نوازنده در اینستاگرام خود نوشتند: «به نشانه همدلی با مردم داغدار و ستمدیده سرزمینم امسال در هیچ جشنواره هنری فجر حضور پیدا نخواهم کرد نه به عنوان هنرمند نه در مقام داور یا کارشناس مدعو و نه در نقش مخاطب و بیننده‌ی هیچ یک از آثار.»
همچنین برخی از هنرمندان مانند شهرام ناظری، علیرضا عصار و علیرضا قربانی که در این روزها کنسرت موسیقی دارد، برنامه‌شان را لغو کرده‌اند.
شهرام ناظری که قرار بود در تاریخ‌های ۲۵،۲۶، ۲۷ و سی دی ماه در اصفهان، شهرکرد و تهران اجرای موسیقی داشته باشد نیز در پیامی کنسرت‌های خود را لغو کرد. او در کانال تلگرامی خود نوشت: «حادثه دردناک هواپیما کام همه را تلخ و قلب مرا هم جریحه‌دار کرده است، به همین جهت به منظور همدردى و همبستگی با مردم نازنین کشورم کلیه برنامه‌هایم را لغو کردم.»
علیرضا عصار، خواننده باسابقه موسیقی پاپ که قرار بود در روزهای ۲۴ و ۲۵ دی ماه در تالار وزارت کشور اجرا داشته باشد با انتشار ویدیویی از لغو اجراهایش خبر داد: «این کمترین کاری است که برای اعلام همدرپی با مردم نازنینم که همگی عزادار هستیم برمی‌آید.» به گفته او گروهش «سه ماه» در حال تمرین برای این اجراها بودند.
علیرضا قربانی، خواننده نیز در پیامی اعلام کرد: «با آلام روحی بسیار، مصمم به تعهد حرفهای و اجتماعی خود، برای لغو کنسرت‌ها اقدام کردیم.»
استعفا چهار کارمند صداوسیما طی دو روز
یک گوینده رادیو به نام محمدرضا علی اکبری و یک بازیگر رادیو و تلویزیون به نام شهرام لاسمی روز ۲۲ دی ماه اعلام کردند که از همکاری با رادیو استعفا داده‌اند.
شهرام لاسمی که با بازی در نقش «قلقلی» در برنامه‌های کودک معروف شده بود، در متنی در اینستاگرام خود اعلام کرد پس از ۳۳ سال کار در صدواسیما در روز ۲۲ دی ماه برای همیشه از این رسانه خداحافظی کرده است. همچنین علی اکبری، گوینده رادیو در متنی در اینستاگرام خود با اعلام استعفای خود نوشت: ««دوستان، همکاران، شنوندگان رادیو اینجا تهران است ولی صدا، صدای شما مردم ایران نیست.»
در تاریخ ۲۱ دی ماه نیز دو مجری زن تلویزیون به نام‌های صبا راد و زهرا خاتمی‌راد از کار خود در صداوسیما رسما استعفا دادند. خانم صبا راد پس از ۲۱ سال سابقه مجری بودن در تلویزیون و در برنامه معروف «به خانه برمی‌گردیم» را داشت.
حمید رسایی، نماینده سابق دو دوره مجلس و مدیر مسوول هفته‌نام «۹ دی» در توییتر خود در واکنش به استعفای کارمندان صداوسیما نوشت آنها «عناصر سست اعتقاد» بوده‌اند و خطاب به مدیران صداوسیما گفته «خاک بر سرتان اگر مجددا به این افراد آنتن بدهید.»
رسایی در این نوشته مدعی شده که آنها از سوی صداوسیما پاکسازی شده‌اند : «الحمدلله #پاکسازی_صدا_و_سیما توسط عناصر سست اعتقاد آغاز شده تا الان چندمجری وهنرپیشه ازپایان همکاری‌شان خبر داده‌اند. رشیدپور هم دوپهلو حرف زده. ما ازاین روند حمایت وبقیه عناصرشان را به این اقدام تشویق وخطاب به مدیران سیما میگوییم که خاک بر سرتان اگر مجددا به این افراد آنتن بدهید.»
