[1] - «شاهنشاه فرمودند...زمان مصدق از بدترین دوران زندگی و سلطنت من است. این پدر سوخته پای جان من هم ایستاده بود. هر روز صبح خود را رفته می دیدم و ناچار فحشهای جرائد را هم برای چاشنی کار باید بخوانم. پدرسوخته کریم پورشیرازی [که دستگیر و در زندان کشته شد] از اهانت به ناموس من هم خود داری نمی کرد»(خاطرات علم، جلد سوم، ص ۱۶۹. ۲۵ شهریور ۱۳۵۲).

[2] - «باز کمی بحث مصدق پیش آمد. فرمودند، چنین آدم مضر به حال کشور فکر نمی کنم ظرف هزاران سال در کشوری پیدا بشود که در عین حال مردم را این اندازه خر بکند. فرمودند، به او می گفتند پلهای راههای شمال خراب شده، بشکن می زد. می گفت چه بهتر، مگر مردم از هزاران سال پیش تاکنون در آن جا راه داشته اند؟ بعد برای همین مردم جلوی دوربین تلویزیون اشک می ریخت و این مردم احمق هم باور می کردند. عرض کردم مردم باور نکنند چه بکنند؟ فرمودند، با خود من چه کرد. شرح سفر ما را به شیراز که مردم این همه استقبال کردند، اجازه نداد در رادیو بگویند و روز بعد از مراجعت به دیدن من آمده بود و پای مرا می خواست ببوسد. عرض کردم خاطرم هست.»(خاطرات علم، جلد پنجم، ص ۲۹۵. ۲۴ مهر ۱۳۵۴).

[3] - «فرمودند باید یادداشت کنی که بعدها مردم بخوانند...فرمودند...در زمان جنگ چه بر ما گذشته است. در یک جا باید فکر ما متوجه حفظ کشور باشد، در یک جا باید با فقر و مسکنت و ذلت و گرسنگی مردم بجنگیم، در یک جا باید با پدر سوختگی افعیهای از بند رسته و یک مجلس پدر سوخته بجنگیم. کار به جایی رسیده بود که در زمان مصدق مثلاً باید خوشحال باشیم که کریم پور شیرازی در روزنامه اش امروز به ما کمتر فحش داده. جبهه ملی، حزب توده، روزنامه های ملی، تمام و تمام، پدر سوخته، نوکر خارجی و عوام فریب . و بعد مدت چند ثانیه سکوت عمیقی کردند که من احساس کردم نباید در این لحظه حرفی بزنم. فرمودند، در زمان مصدق مادرم بدون اجازه من برای این که شاید بتواند کاری بکند، در یک مکانی با آیت الله[ابوالقاسم] کاشانی ملاقات کرده بود. وقتی که مردکه به اتاق وارد شده بود، قهراً مادرم نشسته بود. به او پرخاش کرده بود که خانم بلند شو، بلند شو، تو باید پیش پای من بلند شوی.»(خاطرات علم، جلد ششم، صص ۶۹- ۶۸. ۸ اردیبهشت ۱۳۵۵).

[4] - «امروز به من فرمودند، کسی چه می داند؟ اگر موفقیتهای من نبود (و فرمودند که نمی خواهم خود ستایی کنم، فقط به تو می گویم)، نه تنها از خانواده پهلوی و تمام زحمات و مشقات پدر من اسمی نمی بود، ایران هم نمی بود. زیرا اگر من در غائله پیشه وری و فتنه مصدق از بین رفته بودم، حزب توده بر ایران مسلط می شد و کشور دموکراتیک ایران به زعامت شوروی به وجود می آمد. انگلیسیها و آمریکاییها هم قسمتی از جنوب ایران را اشغال می کردند. بعد جنگ شمال و جنوب در می گرفت و ممکن بود قسمتهای نف خیز در دست غرب باقی بماند، ولی به هر صورت دیگر ایرانی وجود نمی داشت.»(خاطرات علم، جلد ششم، صص ۲۵۱- ۲۵۰. ۲۶ شهریور ۱۳۵۵).

[5] - «سر ناهار، قصه ای از مصدق پدرسوخته برای وکلا و سناتورها و نظامیها که افتخار حضور داشتند تعریف کردند، که خیلی عبرت انگیز است. فرمودند، در زمان اشغال ایران و بلافاصله بعد از آن، مکرر به مصدق تکلیف کردم که چون معروف به وطن پرستی و پاکی هستی، بیا نخست وزیر من بشو، شاید با هم بتوانیم کاری برای کشور بکنیم. تنها شرط و فقط تنها شرط او، این بود که شما باید موافقت انگلیسها را جلب کنید و من در این زمینه نمی توانستم جواب سئوال به این وقاحت را به آسانی بدهم او هم زیر بار نرفت. اما همین شخص، یک دفعه داوطلب نخست وزیری شد، آن هم با آن حرص و ولع که به هیچ چیز ابقاء نکند، حتی به خود من و رژیم من، و دکترین او هم جنگ با امپریالیسم انگلیس بود و ملی کردن شرکت نفت انگلیس و ایران. و یاللعجب از خوش باوری ملت ایران.»(خاطرات علم، جلد دوم، صص ۴۰- ۳۹. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۴۹).

[6] - «فرمودند گارد گه خورده. مگر من مصدق السلطنه هستم که از زیر پتو بخواهم حکومت کنم.»( خاطرات علم، جلد سوم، ص ۲۵۸. ۵ آبان ۱۳۵۲).

[7] - «هویدا نخست وزیر شخصاً در هفته گذشته دبیرکل حزب ایران نوین شد...[این] یک زمینه سازی است که به اعتقاد من، و خدا کند هرگز این عقیده صحیح نباشد، زبانم لال و قلمم شکسته باشد، خطر جدی برای رژیم است نه تا وقتی که شاهنشاه زنده است ولی بعد از آن نمی دانم چه بشود. البته فقط یک مسئله باقی می ماند که خوشبختانه این مسائل حزبی و خیلی مسائل دیگر به طور کلی پایه و مایه ندارد...مگر آن که دست خارجی از آن[به] موقع حمایت و بهره برداری بکند و نگرانی من فقط از این نکته است، و گرنه قویترین آنها که دار و دسته مصدق بودند همان قدر که دست آمریکاییها از پشت سر آنها برداشته شد، مثل فواحش شهرنو که پیر می شوند به کلی مفقودالاثر شدند، همچنین حزب توده و غیره و غیره»(خاطرات علم، جلد چهارم، صص ۳۱۹- ۳۱۸.۱۲ بهمن ۱۳۵۳).

[8] - «امروز مصادف با ۳۰ تیر کذائی است که دکتر مصدق که وسیله قوام السلطنه برای سه چهار روز برکنار شده بود با کمال قدرت قوام را ساقط کرد و مجدداً بر سر کار آمد. البته از پفیوزی ما! من در این زمینه بعدها اگر عمری بود چیزی خواهم نوشت که این اطرافیان آن وقت شاهنشاه مثل مرحوم [حسین] علاء وزیر دربار و مرحوم سپهبد[مرتضی] یزدان پناه و مرحوم حشمت الدوله دیبا چه پفیوزی به خرج دادند و دوباره کارها را دو دستی تقدیم مصدق کردیم و مقدمات اخراج شاهنشاه توسط مصدق از کشور پیش آمد. مردم خیال می کنند تمام بازی خارجی است، یا خارجی بود. ولی من تصور می کنم اگر انسان اندکی شهامت و دل داشته باشد، خارجی گُه می خورد که بتواند فضولی بکند. تمام بدبختیها که داشته ایم بر اثر پفیوزی و بزدلی خودمان بوده است. خارجی می خواست مرا هم روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ از نخست وزیری بیندازد به شاهنشاه عرض کردم توپ و تفنگ و قدرت در دست من است. از چهار تا اراذل و اوباش که پول سپهبد بختیار را گرفته است و او که پول آمریکاییها را داده است، بترسم؟ اول و آخر آنها را پاره می کنم! و کردم. نه تنها اول و آخر آنها را پاره کردم، آخوندها را و نفوذ آنها را برای همیشه از میان برداشتم»(خاطرات علم، جلد سوم، صص ۱۱۹- ۱۱۸. ۲۹ تیر ۱۳۵۲).

[9] - «به عرض رساندم، خاطر مبارک هست وقتی[محمد] مصدق آن اندازه ما را در زحمت گذاشته بود، روز چهارم آبان برف می آمد، در رکاب مبارک با چه حالی سعدآباد برگشتیم. آن جا هم آتش نبود. من عرض می کردم کودتا بفرمایید، همان کاری که ۹ ماه بعد شد. فرمودید، هنوز زود است. تمام در خاطر داشتند»(خاطرات علم، جلد هفتم، ص ۱۵۴. ۱۱ آبان ۱۳۴۶).

[10] - «در بازی مصدق با آن که [شاه] کشور را ترک کرد، به صورت تبعید، باز هم با کودتای[سپهبد فضل الله] زاهدی و مردم برگشت»(خاطرات علم، جلد هفتم، صص ۳۳۶- ۳۳۵. ۲۹ تیر ۱۳۴۷).

[11] - «صبح بر مزار شهدای ۲۸ مرداد و سپهبد زاهدی گل گذاشتم...اما عجب این بود که بر سر مقبره زاهدی بانی کودتای ۲۸ مرداد و ساقط کننده مصدق مگس پر نمی زد»(خاطرات علم، جلد سوم، ص ۱۳۱. ۲۸ مرداد ۱۳۵۲).

[12] - «[کرمیت] روزولت کسی است که در زمان کودتای [سرلشکر] زاهدی علیه مصدق بنا به فرمان شاهنشاه، مأمور سیا در ایران شده بود و خیلی به این مسئله کمک کرد.»(خاطرات علم، جلد پنجم، صص ۴۴۰- ۴۳۹. ۲۳ بهمن ۱۳۵۴).

[13] - «دیدم شاهنشاه خیلی کسل هستند، مقداری از قصه های زمان مصدق که در آن وقت واقعا غصه بود برایشان تعریف کردم. که به من در تبعید مصدق چه می گذشت و چه فکرها کردم. منجمله مدیر یک روزنامه مصدقی را در مشهد که فکر می کنم نام خوشه یا سنبله داشت و به زن من فحاشی کرده بود، وسیله مرحوم محمد رفیع خان خزاعی تربتی که از اقوام من بود، در مشهد دزدیدم و محمد رفیع خان او را برای من به بیرجند فرستاد...در بین راه میخ طویله ای به مقعد او فرو کرده بودند که واقعا خیلی باعث ناراحتی من هم از لحاظ انسانی و هم از لحاظ این که مبادا بمیرد شد. بالاخره آن قدر او را نگاهداشتیم و معالجه کردم تا مصدق افتاد. شاهنشاه خیلی خندیدند و قدری از وضع کسالت در آمدند»(خاطرات علم، جلد دوم، ص ۲۲۹. ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۱).

[14] - «نامه عَلَم به شاه. پیشوای من...چند سال قبل در زمان دکتر مصدق که من محرمانه چریکهایی در بیرجند[علیه مصدق] تهیه کرده بودم، هر وقت برای سرکشی آنها با جیپ می رفتم، چکمه می پوشیدم. تا بالاخره خانم عَلَم اعتراض کرد که تو با جیپ می روی، چرا چکمه می پوشی؟ گفتم احساس می کنم با چکمه سخت گیرتر و رذل تر می شوم....غلام خانه زاد»(خاطرات علم، جلد سوم، ص ۳۶۳. ۹ دی ۱۳۵۲).

[15] - گزارش حسین علاء به شاه، ۲ شهریور ۱۳۳۲، تاریخ معاصر ایران، جلد ۱، شماره ۲، تابستان ۱۳۷۶، صص ۱۳۶- ۱۳۴.