"بازیگران این قدرت را دارند که صدای کسانی شوند که فریادشان به گوش کسی نمیرسد."
سخنرانی واکین فینیکس در هنگام دریافت جایزه اسکار در نقش "جوکر"
او وقتی که بعنوان بهترین بازیگرِ مرد در گلدن گلوپ انتخاب گردید، گفت:
"ما همه میدانیم که بهترین نقشِ اولِ مرد وجود ندارد و این عنوان، فقط به این دلیل ساخته شده است که تبلیغات با آن انجام بگیرد."
زمانیکه این فیلم کاندیدای ده اسکار شد، به دوستی گفتم:
"امکان ندارد که این فیلم، اسکارِ بهترین فیلم و کارگردانی را نصیب خود کند."
دوست پرسید: "چرا؟ "
گفتم: "دلایل مختلفی دارد ولی دلیل اصلی آن در این دو واژه نهفته است، آزادی و عدالت!"
کارگردانی که خشونت در هنر را، بر علیه خشونت استفاده کرد و در مدت کوتاهی که از اکران فیلم نگذشته بود، جلیقه زردهای فرانسه از ماسکهای " جوکر" در تظاهرات خود استفاده کردند.
اگر این فیلم جوایز اسکار را درو میکرد و به واقع نیز استحقاق آنرا داشت، آنگاه میلیاردها نفر در سراسر جهان، این فیلم را میدیدند.
در این نوشتهی کوتاه قصد ندارم، این فیلم ارزشمند را واکاوی کنم و فقط روی این نکته مکث میکنم که کارگردان، به شیوهی بازیگری "بیو مکانیک" کاملا آشنا و به آن تسلط دارد و در تمامی سکانس هائی که جوکر میخندید، چشمانش و تمامی بدنش میگریست.
از دیدگاه من باید از "هنر و هنرمندِ متعهد" تعریفی جدید ارائه شود و این تعریف باید در حوزهی جغرافیائی هر کشوری باز تعریف شود.
آیا تعریف هنرمندِ متعهد در آلمان را میتوان با تعریف هنرمندِ متعهد در وطنم را که حکومتش در چهار روز، بیش از ۱۵۰۰ نفر انسان بیگناه و با دستان خالی را به رگبار میبندد و به قتل میرساند، یکی دانست؟
و راستی به هنرمندانی که در طی این چهل سال جنایت بی رحمانه، همانند سوزنبانِ ماهرِ قطاری که خشم مقدس را با خود حمل میکرد و آنها عامدانه ریل این قطارِ خشم را به ریل قطاری با بذله گوئیهای متعفن، تبدیل و از هدف اصلی خود خارج ساختند، چه باید گفت؟ و در مقابل آنها چه موضعی باید داشت؟ باید کردار آنها را به فراموشی سپرد؟ اگر چنین است، پس آن هنرمندانی که در طی همهی این دهههای جنون و جنایت، تمامی هستی خود را از دست دادند و به این رژیم " نه" گفتند و در بدترین وضعیت اقتصادی و روانی به سر بردند، بی عدالتی آشکار صورت نگرفته است؟ و آیا تحمیق انسانها، جنایتی آشکار نیست؟
اگر چنین نیست، انسان در جامعهای زندگی میکند که در آن ترازوی بی عدالتی، سال هاست که زنگ زده و از کار افتاده است وای فغان که عدالت مرده است!
آری! "جوکر" از تمامی فرشهای قرمز عبور کرد و در آنجا که باید سخن بگوید، سخن گفت:
" آزادی و عدالت"
رضا جعفری