اکبر گنجی - اکبر گنجی
اگر از ابتدای بحران کرونا به سخنان روحانی و ترامپ بنگرید، مشابهت عجیبی میان آن ها خواهید یافت. هر دو از ابتدا آن را نادیده یا کوچک قلمداد می کردند.
روحانی در هفته شروع «کرونا» در ایران گفت از «شنبه» همه چیز به حالت عادی بازخواهد گشت و ترامپ در ۲۲ ژانویه گفت: «همه چیز تحت کنترل کامل ما است.» و در ۲۸ فوریه گفت «این[کرونا] دروغ جدید آنها [دموکرات ها] است.»
روحانی گفت نخواستیم «مدل قرنطینه چینی» را در کشور اجرا کنیم و ترامپ در ۹ مارس نوشت به طور میانگین سالانه در آمریکا ۲۷ تا ۷۰ هزار نفر در اثر انفولانزا می میرند، فقط ۵۴۵ مبتلا و ۲۲ فوتی کرونا داریم، کمی فکر کنید. در همان روز نوشت که رسانه های فیک نیوز و دموکراتها خطر کرونا را بزرگ می کنند.
کرونا خود را به هر دو تحمیل کرد و مجبور به عقب نشینی شدند. ترامپی که به دروغ ویروس کرونا را ساخته دموکراتها قلمداد می کرد، در ۱۷ مارس گفت «خیلی پیش از اینکه کسی چنین فکری بکند، من می دانستم که این یک پندمیک [شیوع همگانی] است.» تلفات انسانی بالا حسن روحانی را هم عقب راند.
اما این دو دست بردار نبوده و نیستند. ترامپ بارها اصرار کرد تا روز "عید پاک" ۱۲ آوریل/ ۲۴ فروردین- کل آمریکایی ها به سر کارهای خود باز گردند، حسن روحانی نیز هر هفته برای گشودن کارها ظرف چند روز اقدام می کرد.
مقایسه ایران و آمریکا از نظر تلفات انسانی قابل توجه است. آمریکا: ۳۳۵ هزار مبتلا و ۹۶۰۰ جان باخته. ایران ۵۸۲۲۶ مبتلا و ۳۶۰۳ جان باخته. جمعیت آمریکا تقریبا ۴ برابر ایران است. بدین ترتیب، اگر ملاک هر ۱۰۰ نفر جمعیت را در نظر بگیریم، شمار مبتلایان آمریکا از ایران بیشتر است. در هر دو کشور نیز شمار مبتلایان واقعی بیشتر از شمار آمارهای رسمی است، برای این که به هر میزانی که تست انجام شود، آمار مبتلایان بالا خواهد رفت. اما شمار فوتی های آمریکا از ایران کمتر است. اگر شمار فوتی های آمریکا اینک ۱۴۴۰۰ نفر بود، تازه با ایران برابر می شد. مطابق پیش بینی های رسمی دولت آمریکا، در هفته های آینده آمریکا در فوتی ها نیز از این جلو خواهد زد. ترامپ گفته است که ۱۰۰ تا ۲۴۰ هزار فوتی خواهیم داشت و «اگر مجموع قربانیان ویروس کرونا در آمریکا کمتر از ۱۰۰ هزار نفر شود همه ما بسیار خوب عمل کرده‌ایم.»
حسن روحانی دستور داده تا ۲۳ فروردین همه چیز باید به حالت عادی باز گردد. شنبه و یکشنبه (۱۶ و ۱۷ فروردین) ترافیک افزایش چشمگیری پیدا کرد. این تازه ۲۳ فروردین نیست.
جهان پور سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا امروز در پاسخ روحانی گفت: وضعیت در هیچ استانی سفید نیست و عدم رعایت محدودیت‌ها بعد از ۲۳ فروردین «معضل ایجاد می‌کند.»
حسن اینالو، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان البرز، روز گذشته گفت، اگر به وضعیت دوران بهمن ماه باز گردیم، «حدود ۶۰ میلیون نفر در کشور به کرونا مبتلا و از این ۶۰ میلیون نفر ۱۰ میلیون نفر بستری خواهند شد و از بین این ۱۰ میلیون نفر یک میلیون نفر فوت می‌کنند که این یک فاجعه بزرگ برای کشور خواهد بود.»
برای دونالد ترامپ همه چیز به دلار و پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری ختم می شود. نیم میلیون آمریکایی هم در کرونا کشته شوند، ترامپ خواهد گفت که من بسیار عالی عمل کردم. ترامپیست ها هم خواهند گفت که نیم میلیون جان باخته، ساخته دموکراتهاست. به خصوص فرماندار دموکرات ایالت نیویورک که تا ظهر ۵ آوریل ایالتش ۱۲۲۰۳۱ مبتلا و ۴۱۵۹ فوتی کرونا داشته است.
بسته ۲.۲ تریلیون دلاری کنگره آمریکا نیز بیشتر کمک به کمپانی های ثروتمند- مانند خودِ ترامپ- است. در بخش کمک به بیمارستان ها نیز گفته شده که پول تست کرونا از افراد فقیر و فاقد بیمه اخذ نمی شود، اما هزینه درمان فقرا و فاقدان بیمه را باید خود مبتلایان کرونا بپردازند. سناتور برنی سندرز در ۳ آوریل در مصاحبه با بیل مار گفت: «خیلی دیوانگی است که به مردم بگوییم، آنچنان که لایحه اخیر برای کمک به مردم می گوید، که انجام تست مجانی است، ولی اگر مجبور باشی که بستری شوی، هزینه آن را خودت باید بپردازی.»(دقیقه ۱.۵۰) آمریکا به عنوان قدرتمندترین اقتصاد جهان و صاحب دلار، قادر به اختصاص چنین بسته هایی است و افزایش بدهی دولت فدرال از ۲۳ تریلیون و ۸۴۰ میلیارد دلاری کنونی به هر عددی، مشکل چندانی ایجاد نخواهد کرد.
اما جیب های دولت روحانی در اثر "تحریم های ناقضِ حقوقِ بشرِ آمریکا که کمر مردم ایران را شکسته " و "تعطیلی کارها به علت کرونا و رکود اقتصادی" خالی است. ترامپ با عهدشکنی و نقض مصوبه شورای امنیت سازمان ملل در خصوص برجام، از توافق هسته ای خارج شد و شدیدترین تحریم های طول تاریخ را علیه مردم ایران وضع کرد. بدین ترتیب، رشد اقتصادی با میانگین سالانه ۵ درصدی، در سال های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به حدود سالانه منفی ۹ درصد کاهش پیدا کرد. تورم تک رقمی ۹ درصدی نیز به حدود ۵۰ درصد افزایش یافت. ترامپ بارها با افتخار اعلام کرده که با تحریم ها اقتصاد ایران را نابود کرده است. اگر تحریم ها موثر نبودند، او دست به این اقدام نمی زد. قطع کردن منابع درآمدی مردم فقرزده و کرونا زده ایران نه تنها هیچ افتخاری ندارد، بلکه نقض حقوق بشر است.
کرونا کشور را تعطیل کرد و دولت برای سیر کردن شکم مردم اسیر فقر و فلاکت، باید درآمد ایجاد کند. به همین دلیل حسن روحانی نیز مانند ترامپ به دنبال باز کردن سریع کارها است.
اما چین، ایتالیا، اسپانیا، و ....برای کنترل کرونا، قرنطینه جدی اعمال کرده اند. همه کشورهای اروپایی مجازات هایی برای نقض قرنطینه وضع کرده اند.
«حسن ترامپ» چاره ای جز استقراض از بانک مرکزی و برداشت از صندوق توسعه ملی برای گذار از بحران کرونا ندارد. او باید مانند چین، ایتالیا و اسپانیا قرنطینه جدی در کشور اعمال کند تا رشد سرطانی ویروس کرونا به کنترل در آید و امنیت جانی ایرانیان تأمین شود.
آیت الله خامنه ای که در کوچکترین کارها نیز دخالت کرده و می کند، در این مورد سکوت کرده است. او نمی تواند شانه از زیر بار مسئولیت خالی کند. در آمریکا همه ترامپ را مسئول بحران کرونا به شمار می آورند و او باید پاسخگوی سهل انگاری، پنهانکاری و تصمیمات نادرست( از جمله نابودی "اوباماکر" ، حذف بسیاری از بودجه های بهداشتی زیربنایی و اختصاص بودجه های سالانه بیش از ۷۰۰ میلیارد دلاری برای نظامیگری) باشد. در ایران نیز خامنه ای و روحانی و رهبری نظام پاسخگوی بحران کرونا هستند. آن ها باید پاسخگوی سهل انگاری، پنهانکاری و تصمیمات نادرست باشند. وقتی دموکراسی و آزادی نباشد، نقد قدرت مطلقه نیز هزینه بسیار خواهد داشت.
آدرس صفحه فیس بوک اکبر گنجی: https://www.facebook.com/AkbarGanji/
آدرس کانال تلگرام اکبر گنجی: https://t.me/ganji_akbar/9978
