اکنون دیگر بر همه ی مردمان فرهنگ دوست روشن است که از آغاز انقلاب اسلامی و تسلط حکومتی مذهبی بر سرزمین مان، در کنار همه ی انسان کشی ها، حق کشی ها، آزادی کشی ها، و مصیبت های ریز و درشتی که این حکومت بر سر مردمان ما آورده، میراث های چند هزاران ساله ما، و سرزمین سبز و زیبای ما را، نیز به ویرانی و یا نابودی کشانده اند: چپاول و یا ویرانی عمدی میراث فرهنگی و تاریخی از یک سو، و به بیگانگان بخشیدن بخش های وسیعی از میراث طبیعی و نابودی محیط زیست ایران از سویی دیگر از بلاهایی بوده که حکومت واپسگرای نامتمدن بر سر مردمان ایران اورده است.

سرگذشت نقش رستم پس از انقلاب

یکی از انبوه میراث های فرهنگیِ در خطر ما، اثر باستاني نقش رستم است. نقش رستم شامل آرامگاه داریوش اول، خشایارشاه، و همچنین نقش هایی چون نقش ایزدبانوی ایران، و همچنین کتیبه های با شکوهی از دوران ساسانیان است.

وضعیت نقش رستم تا قبل از انقلاب مثل دیگر بناهای تاریخی ایران در حد امکان سلامت و روبراه بود. یعنی وقتی شش هفت سال قبل از انقلاب، یونسکو نتیجه ی کنوانسیون ۱۹۷۲ را اعلام، و به وظایف دولت ها در قبال نگاهداری و نگاهبانی از میراث فرهنگی تاکید کرد، و در عین حال قرار شد که دولت ها هر ساله آثار فرهنگی با ارزش کشورشان را برای ثبت جهانی به یونسکو بفرستند، ایران از جمله کشورهایی بود که به سرعت در چارچوب قوانین ناظر بر میراث فرهنگی جهانی جای گرفت. اما پس از انقلاب از همان آغاز ستیز حکومت با میراث فرهنگی غیرمذهبی شروع شد و هر چه بیشتر پیش رفت این ستیز شدیدتر گشت، به طوری که صدمات عمدی وارد شده به میراث فرهنگی در چهل سال گذشته از سوی حکومت اسلامی دهها برابر بیش از کل دو هزار سال گذشته بوده است. یعنی جنگ، زلزله، توفان، باران و سیل های همه ی این سال ها نتوانسته بیش از صدماتی که جمهوری اسلامی ،فرضا به نقش رستم زده، صدمه ای به این اثر باستانی بزند.

اسنادی که ما از سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) در آرشیو خودمان در «بنیاد میراث پاسارگاد» داریم نشان می دهد هر بلایی که حکومتی نادان یا دشمنی اشغالگر بر سر میراث فرهنگی یک سرزمین بیاورد بر سر نقش رستم آمده است .

نگاهی کوتاه و گذرا بر مسیر آن چه که حکومت اسلامی و مسئولین میراث فرهنگی اش در سال های گذشته بر سر این اثر مهم فرهنگی آورده اند، نشاندهنده ی این واقعیت است که تنها «حفر چاه» نیست که نقش رستم زیبا و با شکوه را در خطر نابودی انداخته؛ بلکه این حکومت اسلامی حاکم بر سرزمین ماست که به طور روزمره برنامه هایی برای نابودی میراث فرهنگی و تاریخی غیر مذهبی ما تدارک می بیند.

در باغ سبزی برای زیباکردن نقش رستم، یا پر کردن جیب مسئولین

در سال ۱۳۸۳ (۲۰۰۴) سازمان میراث فرهنگی اعلام می‌کند که طرحی سه مرحله‌ای برای محوطه سازی و گردشگر‌ی رستم در دست اجرا دارد. «حمیدرضا رضایی»، مدیر میراث فرهنگی و گردشگری وقت در مرودشت در همان ابتدا به خبرنگاران می‌گوید «این طرح ۶۰۰ میلیون تومان هزینه دارد که هم اکنون ۳۰۰ میلیون آن پرداخت شده است» او همزمان گفت «مرحله اول این طرح که راه اندازی یک چایخانه است آغاز به کار کرده و آماده پذیرایی از مسافران است» و توضیح داد که «در مرحله دوم قرار است با احداث استخر و باغ‌نماهای هخامنشی به تعریف این دوره تاریخی بپردازیم. همچنین احیاء حوضچه بزرگی به سبک هخامنشی نیز در این مرحله دیده شده است. و مرحله سوم به احیاء یک سینمای روباز به منظور نمایش فیلم‌های مستند از تخت‌جمشید، پاسارگاد و نقش رستم اختصاص پیدا می‌کند.» (1)

به زودی روشن شد که این طرح ۶۰۰ میلیون تومانی، در همین حد خیال‌های خوش و وصف العیش برای علاقمندان به میراث فرهنگی بود و بس. و نه تنها دیگر خبری از سازندگی و یاحتی مرمت نشد بلکه آغازی بود برای ویرانی و نابودی نقش رستم.

بی توجهی های عمدی با رها کردن نقش رستم به حال خود

چهار سال پس از تصمیم برای اجرای طرح های سازنده از دید کارشناسان میراث فرهنگی اعلام کردند که نقش رستم وضعیت خوبی ندارد. حتی خود نشریات دولتی صدایشان در آمد که: « این بنای تاریخی به علت عدم حفاظت علمی و فقدان تلاش های لازم برای نگهداری و احیای آن، توسط مدیران بنیاد پژوهشی پارسه و مسئولان سازمان میراث فرهنگی، در آستانه ی مرگی خاموش قرار دارد. مرگی که به نظر می رسد چندان هم برای سازمان میراث فرهنگی اهمیتی ندارد. چه در چهار سال گذشته و سالهای پیش از آن کمترین اقدام موثر و در خور توجهی برای حفاظت و نگهداری از این بنای مهم تاریخی صورت نگرفته است.» عکس هایی که در همان سال های در خبرگزاری مهر منتشر شد، نشاندهنده ی شروع نابودی تدریجی نقش رستم است(2)

ویرانی نقش رستم به بهانه عمران و آبادانی!

رها کردن نقش رستم به دست باد و باران برای نابودی اثری که قرن ها همه ی تندی های طبیعت را تحمل کرده کافی نبود، باید به بهانه ی عمران و آبادی روند ویرانی را سریع تر می کردند، همان ترفندی که در چهل و یک سال گذشته برای ویرانی و نابودی میراث فرهنگی باستانی و یا میراث تاریخی غیرمذهبی ما به کار رفته است.

این بار اجرای طرح انتقال گاز از جنوب به شمال کشور سبب شد که به جای آن همه بیایان و فضای خالی که در اطراف محوطه تاریخی ست، ماشین آلات اداره گاز را بکشانند به حریم درجه یک نقش رستم. و باز فریاد و خواهش و التماس کارشناسان و کوشندگان میراث فرهنگی بلند شد و هیچ کدام از مسئولین سازمان میراث فرهنگی حاضر به پاسخگویی نشدند. حتی چندین روز تلفن های سازمان میراث فرهنگی پاسخ نمی دادند.

در همان زمان آقای عباس نعمتی استاد باستان شناسی به خبرنگاران گفت: «مجموعه تاریخی نقش رستم مرودشت، به صورت دائم توسط پروژه‌های عمرانی، نظیر طرح گازرسانی اخیر، مورد تهدید قرار می‌گیرد، اما در کمال ناباوری هیچ یک از مسئولان نگران این میراث عظیم تاریخی نیستند». ایشان تاکید کردند: «نقش رستم و بناهای نظیر آن جدای از توان بالا در جذب گردشگر، منبع بسیاری از تحقیقات تاریخی بوده و از این حیث شناسنامه تاریخ ایران دوره باستان محسوب می‌شوند و صیانت از آنها باید در اولویت برنامه‌های سازمان میراث فرهنگی قرار گیرد».(3)

آخرین تیر خلاص برای اثری که بیش از ۲۰۰۰ سال زنده مانده است.

در کنار همه این ساخت و سازها و راه اندازی انواع کارخانه های مواد شیمیایی، سیلوها و دیگر اماکن در نزدیکی و یا حتی در حریم تاریخی ـ جهانی نقش رستم نقشه دیگری هم از سوی مسئولین دولتی در حال اجرا بود و آن هم کشیدن ریل قطار بود، از کنار محوطه ی باستانی نقش رستم. که این یکی بیشترین اعتراض ها را چه از سوی کارشناسان و کوشندگان میراث فرهنگی و چه حتی از سوی یونسکو به دنبال داشت. اما همچنان یا با بی اعتنایی حکومت اسلامی روبرو بودند و یا با دروغ گویی و انکار و سرگرم کردن مردمان به مسایلی دیگر (4)

حتی وقتی معاون سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد که مساله ساختن ریل در کنار نقش رستم منتفی شده و «همه می توانند هر اندازه که بخواهند زمین کشاورزی بخرند اما اجازه عبور خطوط راه آهن از این زمین ها را ندارند»، یک مقام مسئول به خبرنگاران گفت که:«مسئولان وزارت راه در حال خريد زمين هاي اطراف نقش رستم براي اجراي پروژه راه آهن اصفهان شيراز هستند»(5)

نقش رستم یا نقش میراث فرهنگی غیرمذهبی ایران

و اکنون چند سال است که قطار تهران شیراز هر روزه چندین بار نقش رستم و بخش هایی از آثار محوطه ی تخت جمشید را می لرزاند، و تیغ سانسور و تهدید حکومت اسلامی که سال هاست بر سر رسانه ها و خبرنگاران دلسوز افتاده، اجازه نمی دهد که خبر ویرانی ها و یا حتی کشف های آثار فرهنگی غیرمذهبی ایران بیش از این دل ها را بلرزاند.

مساله ی حفر چاه هم چند روزی بیشتر در خبرها نخواهد ماند و بعد صداها در این مورد نیز خاموش خواهد شد؛ چرا که ماجرا فقط نقش رستم نیست؛ ماجرا نقشه ای کاملا حساب شده برای پاک کردن نقش فرهنگ و تاریخ و هویت ایران و ایرانی ست که تا وقتی سایه تاریک و مصیبت بار حکومت اسلامی بر سرزمین مان افتاده، این نقشه با قدرت و جدیت کار خواهد کرد.

------------------------

1ـ رویای طرح سازندگی نقش رستم

https://www.savepasargad.com/News/naghsh%20e%20rostam-10.06.htm

2ـ نگرانی کارشناسان از مرگ تدریحی نقش رستم

http://www.savepasargad.com/April%20-%202010/naghsh-rostam-dar%20haal-naboudi.htm

3ـ طرح های عمران و آبادانی و ویرانی میراث فرهنگی

http://www.savepasargad.com/2014/June%202014/naghsh-rostam.htm

4ـ اعتراض سازمان یونسکو به عبور قطار از کنار نقش رستم

5ـ دروغگویی های مسئولین میراث فرهنگی در مورد عبور قطار از کنار نقش رستم.

https://www.savepasargad.com/August/forosh%20zamin%20haa%20ye%20naghsh%20rostam.htm

و چند خبر دیگر در مورد ماجرای گذر قطار از کنار نقش رستم که بسیاری شان اکنون دیگر جز در آرشیو «بنیاد میراث پاسارگاد»، در جایی پیدا نمی شود

دروغ های قبل از ساختن ریل قطار

https://www.savepasargad.com/News/naghsh%20rostam.htm

دروغی دیگر: دو گزینه برای نجات نقش رستم

https://www.savepasargad.com/nejat%20naghsh%20e%20rostam.htm

دروغی دیگر: محمد حسن طالبيان: هرگز اجازه نمی دهيم قطار از کنار نقش رستم بگذرد

http://www.savepasargad.com/naghsh%20rostam%20va%20ghatar.htm

تاکید کارشناسان بر اثرات ویرانگرانه عبور قطار از کنار نقش رستم

http://www.savepasargad.com/september/naghsh%20rostam%20va%20mabad%20zartosht.htm