کیهان لندن - احمد رأفت - روز چهارشنبه، ۲۹ آوریل ۲۰۲۰، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا بار دیگر از احزاب سیاسی در عراق خواست که به دنبال تشکیل دولتی غیرفرقه‌ای باشند که بتواند منافع ملی شهروندان این کشور را تامین کند.
مصطفی الکاظمی رئیس سابق سازمان امنیت این کشور، تازه‌ترین فردی است که فرمان تشکیل دولت را از دستان برهم صالح رئیس جمهور عراق دریافت کرده است. قبل از او و پس از استعفای دولت عادل عبدالمهدی در اوایل دسامبر سال گذشته، تلاش‌های دو نفر دیگر، محمد توفیق علاوی و عدنان الزُرُفی، برای تشکیل دولت ناموفق مانده بود. محمد توفیق علاوی به دلیل نزدیکی بیش از حد به جمهوری اسلامی نتوانسته بود حمایت احزاب کُرد، سنی و شیعیان لائیک را به دست آورد. کاندیداتوری عدنان الزرفی نیز با مخالفت گروه‌های شیعی وابسته به جمهوری اسلامی مواجه شد. مهم‌ترین مخالف نخست وزیری عدنان الزرفی، مقتدی صدر بود. عدنان الزرافی پیش از این در مبارزه نیروهای آمریکایی با شبه‌نظامیان مقتدی صدر نقش مهمی ایفا کرده بود.
مصطفی الکاظمی که دارای روابط نسبتا گسترده‌ای با آمریکاست و همزمان تلاش دارد مناسبات خوبی با جمهوری اسلامی نیز داشته باشد، گویا توانسته است علاوه بر حمایت عمده گروه‌های شیعی، پشتیبانی احزاب کُرد و سنی را نیر به دست آورد.
انتقاضه قنبر فعال سیاسی و تحلیلگر آمریکایی- عراقی ساکن واشنگتن به کیهان لندن می‌گوید: «بسیار مشکل است که در شرایط کنونی و با توجه به نفوذ جمهوری اسلامی بتوان دولتی را در عراق تشکیل داد که تهران از آن حمایت نکند.» این تحلیلگر عراقی در ادامه می‌افزاید: «البته مشکل اصلی تشکیل دولت و یا نام نخست وزیر نیست، مشکل قابلیت‌های دولت آینده است. دولتی خواهد توانست در جهت حل مشکلات کنونی کشور قدم بردارد که بتواند گروه‌های شبه‌نظامی را خلع سلاح کند و سیاستی مستقل از جمهوری اسلامی را پیش ببرد. فکر نکنم الکاظمی با وجود ارتباطات گسترده خود با آمریکا، بتواند در این زمینه موفق باشد.»
البته برخی از گروه‌های شبه‌نظامی شیعی چون کتائب حزب‌الله، مصطفی الکاظمی را متهم به همکاری با ارتش آمریکا در حمله موشکی به ماشین حامل قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس می‌کنند و مخالف تشکیل دولتی به ریاست رئیس سابق سازمان امنیت عراق هستند.
در روزهای گذشته چهار تشکل شبه‌نظامی با انتشار بیانیه‌ای از ائتلاف «نیروهای مردمی» یا حشدالشعبی خارج شدند و اعلام کردند به نیروهای مسلح عراق خواهند پیوست. این چهار تشکل (انصار المرجعیه، گروه‌های رزمی امام علی، العباس و علی الاکبر) البته از جمله تشکل‌های عمده این ائتلاف نبودند. انتفاضه قنبر در این ارتباط می‌گوید «خروج این تشکل‌ها از حشدالشعبی را نباید فاصله گرفتن آنها از نیروی قدس و جمهوری اسلامی به حساب آورد. این جدایی یک اقدام نمایشی است، اگرچه به نوعی محافل شیعی و مراجعی را که از سیاست‌های جمهوری اسلامی تبعیت کامل نمی‌کنند را تقویت خواهد کرد. تا زمانی که عراق از قیمومیت جمهوری اسلامی رها نشود، مشکل گروه‌های مسلح تحت حمایت نیروی قدس بازوی خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حل نخواهد شد.»
البته اسماعیل قاآنی جانشین قاسم سلیمانی نتوانسته و به گفته‌ی انتفاضه قنبر «هرگز نخواهد توانست نقش تعیین‌کننده‌ای را در عراق ایفا کند زیرا تا کنون هیچ تماسی با نیروهای عراقی نداشته است و نیروهای عراقی نیز او را در جریان سفری که به بغداد داشت زیاد تحویل نگرفتند.»
این تحلیلگر عراقی معتقد است که «جمهوری اسلامی اداره عراق و هماهنگی شبه‌نظامیان شیعی را به محمد الکوثرانی (از فرماندهان حزب‌الله لبنان) سپرده است». انتفاضه قنبر می‌افزاید «الکوثرانی متولد نجف است و عربی را با لهجه عراقی صحبت می‌کند. وی سال‌هاست که با گروه‌های شیعی عراقی در تماس است و از قابلیت نظامی بالایی برخوردار است و از نزدیکان قاسم سلیمانی نیز بوده. به زبان دیگر، او می‌تواند بهترین جانشین فرمانده سابق نیروی قدس در عراق باشد و نقش مهمی را نیز در هماهنگی شبه‌نظامیان منطقه ایفا کند».
این در حالیست که در اوایل آوریل ۲۰۲۰ آمریکا جایزه‌ای ده میلیون دلاری برای دریافت اطلاعاتی در ارتباط با این رهبر حزب‌الله تعیین کرده است. انتفاضه قنبر در این زمینه به کیهان لندن می‌گوید: «این تصمیم بلافاصله پس از تائید اطلاعاتی در ارتباط با نقش جدید محمد الکوثرانی به عنوان جانشین قاسم سلیمانی در عراق اتخاذ شده است». تحلیلگر عراقی این جایزه را اقدامی بسیار مهم می‌داند: «با وجود تمام مراقبت‌هایی که رهبران شبه‌نظامی عراقی پس از کشته شدن قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس اتخاذ کرده‌اند، این جایزه مشوق بسیار موثری برای به دام انداختن این تروریست با سابقه و بسیار خطرناک است. اگر آمریکایی‌ها بتوانند محمد الکوثرانی را حذف کنند، برای جمهوری اسلامی در عراق ضربه مهلکی خواهد بود.»
در روزهای گذشته، پس از مدتی سکوت که عمدتا به دلیل شیوع ویروس کُرونا در کشورهای مختلف از جمله در عراق بوده است، معترضین عراقی دوباره به خیابان بازگشته‌اند. در شهرستان الرفاعی در جنوب، ۷ نفر در پیامد درگیری با شبه‌نظامیان و نیروهای امنیتی زخمی شدند. در میدان التحریر بغداد، درگیری‌ها به کشته شدن یک معترض انجامید و ده‌ها نفر نیز مجروح شدند.
تحلیلگر عراقی بازگشت معترضین عراقی را «هشداری به مصطفی الکاظمی» می‌داند. انتفاضه قنبر معتقد است که «الکاظمی برای موفقیت تنها به حمایت احزاب احتیاج ندارد بلکه باید نظر موافق مردم را نیز جلب کند وگرنه اگر هم رای موافق پارلمان را به دست آورد، با گسترش اعتراض‌ها و اعتصاب‌ها مواجه خواهد شد و نخواهد توانست دوام بیاورد.» این تحلیلگر در پایان گفتگو با کیهان لندن تأکید می‌کند «کاهش بهای نفت که تنها درآمد عراق است و تصمیم دولت به کاهش حقوق کارمندانش، و عواقب اقتصادی ناشی از گسترش ویروس کُرونا مردم را بار دیگر به صورت گسترده به خیابان‌ها خواهد کشاند زیرا اکثریت عراقی‌ها بر این نظرند که جمهوری اسلامی با نفوذی که بر بسیاری از گروه‌های سیاسی دارد بخشی از درآمد حاصل از صادرات نفتی خود را خرج ماجراجویی‌هایش در منطقه از جمله عراق می‌کند. هم‌اکنون نیز بانک‌های عراقی را تبدیل به ماشین‌های پولشویی خود کرده است.»
