سلمان رشدی، رماننویس معروف بریتانیایی-آمریکایی هندیتبار به رفتارهای دونالد ترامپ به اعتراضات اخیر در آمریکا واکنش نشان داده و در واشنگتن پست یادداشتی با این عنوان نوشته: "من ظهور و سقوط دیکتاتورهای زیادی را دیدهام، آمریکا حواست باشد".
سلمان رشدی که به علت کتاب آیات شیطانی خود در ایران بسیار شناخته شده است، در این یادداشت که روز چهارشنبه سوم ژوئن منتشر شده به مردم آمریکا هشدار داده که "گمان نکنند" ظهور دیکتاتوری در آمریکا "هرگز ممکن نیست".
او یادداشت خود را با مثالهایی از سرزمین مادری خود، هند و همسایه آن پاکستان آغاز کرده است.
"نخستوزیر وقت هند، ایندرا گاندی در سال ۱۹۷۵، به اتهام تخلف در انتخابات مقصر شناخته شد اما با اعلام وضعیت فوقالعاده عملا استبداد را حکمفرما کرد. او "وضعیت اضطراری" را تنها هنگامی لغو کرد که درخواست برگزاری انتخابات کرد، با این تصور که برنده خواهد شد، اما در انتخابات شکست سختی خورد. تکبر او علت سقوطش شد. بخشی از این داستان عبرتآمیز را در رمان "کودکان نیمهشب" آوردهام."
"در سال ۱۹۷۷، ژنرال محمد ضیاءالحق با کودتا ذوالفقار علی بوتو را در پاکستان برکنار و دو سال بعد (۱۹۷۹) او را اعدام کرد. این فصل تاریک (از تاریخ پاکستان) الهامبخش رمان "شرم" من شد. مشاهده وقایعی این چنین در زندگی به من تاحدودی امکان درک ذهن دیکتاتورها را داده... به غایت خودشیفته، از واقعیت گریزان، مجذوب سایکوپاتها و بیاعتماد به حقیقتگویان (رکگویان)، وسواس شدید به حفظ ظاهر در منظر عموم، نفرت از روزنامهنگاران و خلق و خویی همچون یک بولدوزر غیرقابل کنترل، اینها تنها چند ویژگی شخصیتی آنها (دیکتاتورها) است."
سلمان رشدی بلافاصله بعد از این مقدمه مستقیما به سراغ دونالد ترامپ رفته و عملکرد رئیسجمهوری آمریکا در چند ماه اخیر را نقد کرده است.
"به لحاظ خلق و خوی، دونالد ترامپ در زمره حاکمان ستمگر خرد و کوچک است. اما از دست روزگار او رییس جمهور کشوری شده که به طور تاریخی خودش را همیشه طرفدار آزادی دانسته - که به هیچ وجه هم همیشه درست نبوده. او تا اینجا، به لطف هم دستی حزب جمهوریخواه، کم و بیش بدون این که جوابگو باشد پیش رفته. اما حالا انتخابات نزدیک است و او نامحبوب شده و همچون کسی که گرزی چرخان به دست دارد به دنبال (نقطه فرود) استراتژی برنده شدن است. و اگر این استراتژی منجر به پایمال شدن آزادیهای آمریکایی شد که شد."
آقای رشدی در ادامه به سابقه مهاجرت خود به آمریکا اشاره کرده و این که با وجود اقامت ۲۰ ساله در آمریکا تنها حدود ۴ سال است که شهروند ایالات متحده شهد و علت آن هم ستایش و احترامی است که برای متمم اول قانون اساسی آمریکا قائل است.
"به ترامپ که علاقهاش به متمم دوم قانون اساسی (مالکیت اسلحه) را بارها اعیان کرده، باید جزییات متمم اول را یادآوردی کرد که در بخشی از آن میگوید: کنگره حق تصویب هیچ قانونی را ندارد که محدود کننده آزادی بیان، محدودگر رسانهها و منافی حق تجمع مسالمتآمیز یا دادخواست علیه دولت شود... حالا کسی که بیکفایتیاش اجازه داده اپیدمی (کرونا) گلوی ما را تا مرز خفگی بگیرد و کسی که لحن فتنهجویانه و مملو از نژادپرستی او نقش مهمی در جان گرفتن تعصبات نژادپرستانه و تحرک دوباره معتقدان به برتری سفیدپوستان شده، در باغ رز کاخ سفید میایستد و بدون ذرهای شرمساری از حمایت از تظاهرات مسالمتآمیز سخن میگوید. آن هم دقیقا در لحظاتی که کمی آن طرفتر، نیروهای امنیتی که بعضی از آنها سوار اسب بودند تظاهرات مسالمتآمیز را با گاز اشکآور و گلوله پلاستیکی مورد حمله قرار میدهند و لحظهای بعد او (دونالد ترامپ) با تروریست خواندن معترضان، اقدام آنها را جرمی علیه خداوند جلوه میدهد."
یادداشت سلمان رشدی که با صراحت و لحن بسیار تندی رییس جمهور آمریکا را هدف قرار گرفته در پایان به مردم آمریکا هشدار داده که: "در رمان آخرم، (دن) کیشوت، دنیای امروز را مکانی خواندهام که هر چیزی در آن ممکن است روی دهد و اکنون روی سخنم با مردم آمریکاست که خودتان را با این حرف فریب ندهید که 'نه! امکان ندارد چنین چیزی اینجا اتفاق بیفتد".'
"این مرد که تا پیش از قرار گرفتن در منصب فعلیاش، تقریبا هرگز کسی او را در عبادتگاهی ندیده بود، حالا انجیل به دست میگیرد تا تقوایش را به رخ بکشد... اگر به او اجازه داده شود، از اقدامات گروه بسیار کوچکی از تبهکاران و نفوذیهای راست افراطی که برای بیاعتبار کردن معترضان به مرگ جورج فلوید و خشونت پلیس علیه جامعه سیاهپوستان وارد عمل شدهاند، برای هموار کردن راهش به سوی استبداد استفاده خواهد کرد. او همین حالا هم تهدید کرده که از ارتش علیه مردم آمریکا استفاده کند؛ تهدیدی که ممکن است شما انتظار شنیدنش در اتحاد جماهیر شوروی سابق انتظارش را داشتید اما نه در آمریکا."
سناتور تام کاتن: ارتش باید به خیابانها اعزام شود
روزنامه نیویورکتایمز روز سهشنبه، دوم ژوئن، یادداشتی از سناتور جمهوریخواه جوان، تام کاتن، منتشر کرده که در آن آقای کاتن با حمایت از اظهارات دونالد ترامپ، خواستار اعزام نیروهای ارتشی به خیابانها برای کنترل ناآرامیهای اخیر شده است.
سناتور کاتن که بارها به علت اظهارات تند خود خبرساز شده در ابتدای این یادداشت سعی کرده با منفککردن اعتراضات به مرگ جورج فلوید و غارت و شورشهای خشن در برخی شهرهای بزرگ آمریکا چون نیویورک و لسآنجلس، به این نکته برسد که چرا از نظر او اعزام ارتش برای مهار اوضاع ضروری است و بر خلاف انتقادها "تهدیدی بر دموکراسی" نیست.
"این غارتها، اگر مهار نشود، علاوه بر تخریب اموال شهروندان تابع قانون، به مرگ افراد بیگناه هم منجر خواهد شد. بسیاری از جوامع محروم و مستضعف که همین حالا هم از زخمهای مصایب قبلی در عذابند، باز هم بیشتر به عقب رانده خواهند شد. اقدامی که موثرتر از هر چیز دیگری به برقراری نظم و قانون در خیابانها کمک خواهد کرد، نشان دادن قدرت بلامنازع برای متفرق کردن قانونشکنان است و در نهایت بازداشت و منع متخلفان. در بسیاری از مناطق نیروهای پلیس محلی شدیدا نیاز به کمک و پشتیبانی دارند، این برای برقراری قانون و نظم ضروری است اما برخی سیاستمداران متوهم در بعضی شهرها به دریافت کمک از گارد ملی نه گفتهاند."
سناتور کاتن در ادامه این یادداشت با اشاره به ادامه اعتراضات در نقاط مختلف آمریکا توصیه کرده که در شرایط فعلی باید رییس جمهوری از اختیارات قانونی خود که در مصوبه سال ۱۸۰۷ (۲۱۳ سال پیش) به آن پرداخته شده است استفاده کند.
"این قانون که تقریبا هم سن و سال بنیانگذاری جمهوری ماست، بر خلاف آنچه یک عده منتقد هیجانزده و منکر قانون و تاریخ به طرز مضحکی گفتهاند، ربطی به "حکومت نظامی" یا پایان دادن به دموکراسی ندارد. در حقیقت، دولت فدرال در قانون اساسی موظف شده که ایالات را در برابر خشونتهای داخلی محافظت کند. در سرتاسر تاریخ ما، روسای جمهوری از این اختیار خود چندین بار استفاده کردهاند تا شهروندان قانونمدار را از قانونشکنی نجات دهند."
یادداشت سناتور تام کاتن که واکنشهای فراوانی به همراه داشته و حتی به اعتراض جمعی از خبرنگاران نیویورک تایمز به سردبیر بخش یادداشتهای این نشریه هم انجامید، در ادامه به ذکر مثالهایی از استفاده ارتش توسط روسای جمهوری آمریکا در امور داخلی پرداخته و آنها را شاهدی برای لزوم استفاده از "قانون شورش ۱۸۰۸" توسط آقای ترامپ دانسته است.
"در دهههای ۵۰ و ۶۰، دوایت آیزنهاور، جان اف. کندی و لیندن جانسون همگی از این قانون برای اجرای مصوبه توقف جداسازی نژادی در مدارس آمریکا و همچنین محافظت از اموال مردم استفاده کردند. این در مدرسه لیتل راک در سال ۱۹۵۷ در ایالتی که من از آنجا هستم (آرکانزاس) هم روی داد. در آن زمان اروال فابیوس، فرماندار دموکرات و نژادپرست آرکانزاس گارد ملی را برای ممانعت از اجرای قانون لغو جداسازی نژادی در مدارس به کار گرفته بود اما پرزیدنت آیزنهاور با فراخواند لشکر ۱۰۱ هوابرد به آرکانزاس، مانع از این کار شد و گفت پرهیز از چنین اقدامی برابر "رضایت دادن به هرج و مرج" است... در همین دهههای اخیر هم جورج دبلیو. بوش لشکر هفتم تفنگداران دریایی را به کالیفرنیا اعزام کرد تا به پلیس لسآنجلس در مهار شورشهای نژادی ۱۹۹۲ کمک کنند. رئیس جمهور بوش در آن زمان گفت که دیدن رفتار ماموران پلیس با رادنی کینگ حال او را بد کرده اما او میدانست که شورشها هم تنها به چند برابر کردن قربانیان از همه نژادها و اقشار جامعه دامن خواهد زد."
سناتور کاتن حتی به یک نظرسنجی اخیر اشاره کرده و گفته که نشان داده ۵۸ درصد از رایدهندگان از جمله نیمی از دموکراتها و ۳۷ درصد از سیاهپوستان گفتهاند موافق حضور ارتش برای مقابله با "اعتراضات و تجمعهای متاثر از مرگ جورج فلوید" هستند.
او در پایان یادداشت خود نتیجهگیری کرده که: "مردم آمریکا چشمشان را به روی بیعدالتیها در جامعه ما نبستهاند، اما آنها میدانند که ابتداییترین وظیفه دولت حفظ ایمنی و برقراری نظم و قانون است. در زمان عادی، نیروهای انتظامی محلی قادر به این کار خواهند بود اما در مواقع نادری مثل اکنون، کمک و پشتیبانی لازم دارند حتی اگر بسیاری از سیاستمداران ما ترجیح دهند در حالی که کشور در حال سوختن است دست روی دست بگذارند."
یادداشت کریم عبدالجبار در لسآنجلس تایمز
کریم عبدالجبار، اسطوره بسکتبال آمریکا و جهان که چند سالی است به نویسندگی و فعالیت در زمینه حقوق مدنی روی آورده در یادداشتی که برای نشریه لسآنجلس تایمز نوشته تلاش کرده به عنوان یک چهره مشهور جامعه سیاهان آمریکا به علل خشم و خشونت در اعتراضات اخیر بپردازد و بخشی از آن را از نگاه یک سیاهپوست به مخاطب سفیدپوست گوشزد کند.
"وقتی که معترضان خشمگین سیاهپوست را که در برابر مقر پلیس میبینید چه چیزی ابتدا به ذهنتان خطور میکند؟ اگر سفیدپوست هستید، احتمالا اول از همه به خودتان میگویید: 'اینها که اصلا فاصله اجتماعی را رعایت نکردهاند! ' بعد که میبینید چند نفر که صورتشان سیاه است مشغول غارت فروشگاه تارگت هستند احتمالا به خودتان میگویید: 'این کارها که هدف اعتراضات شما خدشهدار میکند ' و بعد هم که دیدید مقر پلیس در آتش میسوزد در حالی که انگشتتان را به نشانه نهی کردن تکان میدهید خواهید گفت: 'این دیگه نتیجه معکوس خواهد داد! '".
کریم عبدالجبار در ادامه به مخاطب سفیدپوست خود میگوید: "تو حرف غلطی نزدی - اما حق هم با تو نیست. جامعه سیاهپوستان به نژادپرستی سازمان یافته در نظام آموزشی، نظام قضایی و بازار کار عادت دارد. و حتی وقتی ما همه کارهای معمول برای ارتقای آگاهی سیاسی و عمومی را انجام میدهیم - مثل نوشتن مقاله در نشریه آتلانتیک یا توضیح رنجمان در سیانان و یا حمایت از کاندیدایی که قول تغییر به ما داده - باز هم اتفاق خاصی نمیافتد".
"حالا هم که کووید۱۹ همه را متاثر کرده، باز ما را به مراتب بیشتر از سفیدها از پای در میآورد و ما اولین کسانی هستیم که کارمان را از دست میدهیم و ناامیدانه باید شاهد این باشیم که چه طور جمهوریخواهان به دنبال تصویب قوانینی هستند که مانع رای دادن ما بشود. حالا هم که فقط گوشهای از این نژادپرستی سازمانیافته عریان شده، گویی فصل شکار سیاهان فرارسیده است. اگر شک دارید به توییت اخیر پرزیدنت ترامپ توجه کنید که معترضان را "اراذل" خوانده و آنها را هدفی موجه برای شلیک کردن دانسته است."
اشاره کریم عبدالجبار به قوانین مناقشه برانگیزی است که در دو سال گذشته در چند ایالت از جمله کارولینا مصوب شده و بسیاری آن را با هدف محدود کردن شانس حضور سیاهپوستان در انتخابات ارزیابی کردهاند.
"بله، تظاهرات و تجمعها همیشه بهانه خوبی است برای این که معدودی از آن سوء استفاده کنند، دقیقا مانند زمانی که هواداران یک باشگاه ورزشی در شادمانی بعد از قهرمانی چند خودرو را آتش میزنند یا به چند فروشگاه آسیب میرسانند. من هرگز دوست ندارم که غارت مغازهها را نظارت کنم یا سوختن ساختمانها را ببینم. اما آمریکاییهای آفریقاییتبار خیلی وقت است که در ساختمانهای سوخته زندگی میکند. آنها خیلی وقت است که از دود آتشی که حلقه آن هر روز تنگتر میشود در حال خفه شدنند. نژادپرستی در آمریکا مانند گرد و غبار در هواست. هر بار که نفس میکشید آن را میبلعید هر چند قادر به دیدنش نیستید. تا وقتی که نور به داخل اتاق تابانده میشود و تازه آن وقت که میبینید همه جا هست. تا زمانی که بروی آن نور تابانده شود شانس این هست که ببینیمش و آن را بروبیم. اما باید هوشیار باشیم. چون همیشه در هوا هست."
کریم عبدالجبار روز پنجشنبه، پنجم ژوئن در گفتگو با پادکست رادیویی "ان پوینت" ( On Point) به مگنا چاکارباردی توضیح داده که منظورش از این جملات چه بوده و چرا معتقد است که وقتی اعتراض مسالمتآمیز گوش شنوا پیدا نمیکند، طبیعی است که اعتراضات به سوی افراط و خشونت سوق پیدا کند چرا که معترض سرخوردهتر و خشمگینتر شده است.
"شما به اعتراض مسالمتآمیز آن فوتبالیست، کالین کاپرنیک که با زانو زدن قصد توجه جامعه به خشونت پلیس علیه سیاهان را داشت توجه کنید. خیلیها او را سرزنش کردند (از جمله دونالد ترامپ که غیرمستقیم به مادر او هم فحش داد)، بعد از تیم فوتبال و لیگ کنار گذاشته شد و علنا مجازات شد."
قتل حمید حاجیزاده و فرزند ۹ سالهاش