اسماعیل هنیه دو پیام به عربستان سعودی فرستاد، در پیام اول که برای ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی ارسال شده است، هنیه ضمن ستایش از حمایت و موضع ثابت ریاض در قبال مسائل جهان عرب، همبستگی و دفاع از حقوق و منافع اعراب، افزوده است "ما به نقش برجسته و تاریخی شما در راستای زدودن اختلافات و ناسازگاری‌ها و تقویت انسجام و همگرایی ارج می‌گذاریم. شکی نیست که این دستاورد می‌تواند زمینه اقدامات مشترک عربی را برای توسعه و همکاری‌های بیشتر در تمام زمینه‌ها فراهم ‌کند."

مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی

در پیام دوم که به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی فرستاده شد، اسماعیل هنیه تأکید کرده است که ولیعهد عربستان سعودی "تلاش‌های بسیاری را برای موفقیت اجلاس العُلا انجام داده که قابل ستایش است و بنابراین، ما مشتاقانه منتظر کار مشترک با شما هستیم." وی همچنان خواستار ادامه حمایت از آرمان فلسطین مطابق با مواضع ثابت عربستان سعودی در قبال مسئله فلسطین شده و افزوده است که ریاض همواره نقش چشمگیری در مقابله با چالش‌ها و خطراتی داشته که منظور آنها هدف قراردادن عمق مسئله فلسطین بوده است.

این دومین پیامی است که اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس به ولیعهد عربستان سعودی فرستاده است. نخستین نامه در سال ۲۰۱۷ و زمانی ارسال شد که شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد عربستان سعودی انتخاب شد و هنیه در آن نامه ضمن عرض تبریکی، خواستار حمایت بیشتر عربستان سعودی از ساکنان نوار غزه و آرمان فلسطین شده بود.

در همین حال، سهیل الهندی، عضو دفتر سیاسی حماس با اشاره به این پیام، گفت"امید است این پیام افق‌های جدیدی را بین عربستان سعودی و جنبش حماس باز کند و البته این اقدام در چارچوب تلاش‌های حماس به منظور جلب حمایت رهبران کشورهای عربی اتخاذ شده است که نقش تأثیرگذاری در مسئله فلسطین دارند."

همچنان، رئیس دفتر سیاسی حماس تأکید کرد که عربستان سعودی به عنوان نقطه اتکای وحدت و هماهنگی برای کشورهای منطقه به شمار می‌رود و نقش چشمگیر آن در حمایت از ملت و آرمان فلسطین برای همه آشکار است. وی افزود که جنبش حماس روابط خوبی با عربستان سعودی دارد و ما سعی در تقویت و گسترش هرچه بیشتر این روابط داریم.

الهندی اظهار داشت که حماس علاقه‌مند نزدیکی و تقویت روابط با عربستان سعودی است تا موفق به تشکیل جریان بزرگ عربی برای حمایت از آرمان فلسطین شود و رهبری حماس نزدیکی با عربستان سعودی را فرصت بسیاری خوبی برای تحقق رویای تشکیل دولت فلسطین می‌داند، به ویژه این که ریاض قادر است نقش موثری در معادلات سیاسی ایفا کند.

در واقع، پیام حماس به عربستان سعودی، به عنوان بخشی از روند اجرایی شدن تعهدی محسوب می‌شود که جنبش حماس در سال ۲۰۱۷ از آن پرده‌برداری کرد و حماس بر اساس این تعهد سعی دارد روابط خود را با اغلب کشورهای عربی و غربی گسترش دهد و افزون بر تأکید برای مبارزه علیه خشونت، کلیه‌ای تلاش‌های خود را بر محور منافع آرمان فلسطین متمرکز کند.

طبق اطلاعات دریافتی از جنبش حماس، اسماعیل هنیه قصد دارد برای دیدار با شاهزاده محمد بن سلمان عازم عربستان سعودی شود و طرف‌هایی متعدد عربی در تلاش برای فراهم کردن زمینه این دیدار هستند که برای فلسطین اهمیت بسیاری دارد.

سهیل الهندی با اشاره به اهمیت این سفر می‌گوید"اسماعیل هنیه و هیئت حماس‌ آماده هستند در هر فرصتی که برای دیدار با مقامات عربستان سعودی فراهم شود، عازم آن کشور شوند، زیرا چنین دیداری می‌تواند روابط حماس با اعراب را تقویت کند و ما سعی داریم روابط خود را با تمام کشورهایی که نقش محوری دارند گسترش دهیم."

ناجی ظاظا، پژوهشگر امور سیاسی، می‌گوید در دیپلماسی، ارسال پیام معمولاً به معنای درخواست برقراری روابط دوستانه است، بنابراین، پذیرش این پیام از سوی عربستان سعودی می‌تواند تحول مهمی به نفع فلسطین به شمار رود و تأثیر مثبتی بر زندگی شهروندان فلسطینی در نوار غزه و کرانه باختری داشته باشد.

قابل ذکر است که آخرین سفر رهبری حماس به عربستان سعودی در ژوئیه سال ۲۰۱۵ صورت گرفت و در آن زمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی خالد مشعل، رئیس پیشین دفتر سیاسی جنبش حماس را به حضور پذیرفت. پیش از آن و در ماه اوت ۲۰۱۲، خالد مشعل از عربستان سعودی دیدار کرد. همچنان خالد مشعل در مارس ۲۰۱۰ با سعود الفیصل، وزیر فقید امور خارجه عربستان سعودی ملاقات کرد، اما اسماعیل هنیه تنها یک بار سفر رسمی به عربستان سعودی داشت و آن هم در فوریه ۲۰۰۷ و هنگامی انجام شد که عربستان سعودی میزبان نخستین توافق آشتی میان حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین بود.

ناظران بدین باورند که حماس در چارچوب تلاش‌های که برای نزدیکی و گسترش روابط با ریاض دارد، ممکن است در صدد پایان دادن به اختلاف و ناسازگاری با جنبش فتح شود و زمینه ایجاد وحدت میان غزه و کرانه باختری را فراهم کند. اما ناجی ظاظا معتقد است که صحبت در مورد تصمیم عربستان سعودی برای حمایت از حماس هنوز زود است، به ویژه این‌که ریاض تا به حال پیام اسماعیل هینه را پاسخ نداده است. این در حالی است که جناح‌های فلسطینی مفاد توافق مکه در سال ۲۰۰۷ که مورد حمایت عربستان سعودی بود را رعایت نکردند بدین ترتیب ممکن است ریاض به همین دلیل رغبتی برای پذیرش حمایت از توافق‌نامه‌هایی دیگری را نداشته باشد. وی خاطرنشان کرد از آن‌جا که عربستان سعودی عمده‌ترین حامی آرمان فلسطین و مهمترین مدافع سیاسی و معنوی مسئله فلسطین محسوب می‌شود، بنابراین، پیام حماس به ریاض یک اقدام معقول و یک ابتکار مناسب برای بهبودی روابط میان دوجانب است و این امر در عین حال، می‌تواند به عنوان امتداد بازتاب از سرگیری روابط میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به‌شمار رود.

© IndependentArabia