۳. ایجاد و گسترش بازار برای کالاها و خدمات کشورِ دارای موضعِ مسلط. یادآور می‌‌شود که در دورۀ پهلوی، ایران مرکز پخش کالاهای غرب می‌‌شد. کشورهایی که ارز کافی نداشتند، به واسطۀ ایران، کالاهای صنعتی را از راه ایران وارد می‌کردند و ایران آن کالاها را با ارز حاصل از فروش نفت می‌‌خرید. بدین‌ خاطر بود که مونتاژها پر شمار می‌‌شدند. کشورهای خریدار از ایران، بابت بهایِ کالاها، فرآورده ‌های اغلب کشاورزی به ایران می‌‌فروختند؛

۴. شبکۀ بانکی که کارش تنظیم رابطۀ صدور نیروهای محرکه و ورود کالاها و خدمات، و جذب سرمایه و صدور آن به مرکز، یعنی کشورِ در موضعِ مسلط است؛

۵. شبکۀ راه‌‌های زمینی و دریایی و هوایی، و اینک شبکۀ اطلاعاتی؛

۶. شبکۀ شهرها و بیشتر بندرها: کشورِ در موضعِ مسلط، می‌‌باید شبکۀ جهانیِ بندرها و شهرها را ایجاد کند. امپراطوری انگلستان این شبکه را داشت، و امریکا نیز این شبکه را دارد. چین نیز در حال ایجاد آن است؛

۷. مناطقی از کشورِ در موضعِ زیرسلطه که در آنها، سرمایه‌‌های کشورِ در موضع مسلط، فعال می‌‌شوند، و در سطحِ ایران و کشورهای همجوارِ ایران، نقش پیدا می‌‌کنند.

۸. «نیروی انسانی»، شاملِ حضورِ متخصصانِ کشورِ در موضعِ مسلط، در کشورِ در موضعِ زیرسلطه، و نیز استخدام اتباع کشورِ در موضعِ زیرسلطه و آموزشِ آنها، می‌‌شود. در نتیجه،

۹. وابستگی ‌های مالی و علمی و فنی و نظامی و حتی غذایی کشورِ در موضع زیرسلطه، به کشورِ در موضع مسلط؛

۱۰. شبکه بندی سیاسی و نظامی: بلوک سازی ‌های سیاسی و نظامی که حضورِ کارشناسانِ نظامی کشورِ در موضع مسلط را در کشورِ در موضعِ زیرسلطه، ناگزیر می‌‌کند؛

۱۱. شبکه‌‌های اطلاعاتی و جاسوسی «مشترک». و

۱۲. قرار گرفتنِ کشورِ در موضعِ زیرسلطه، در ساختارِ جهانیِ کشورِ در موضعِ مسلط.

لینک تصویری: