ایران وایر - احسان مهرابی
این روزها، نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی سرمستانه از رد صلاحیت نامزدهای انتخابات در حال رجزخوانی هستند. «سعید قاسمی»، از نیروهای تندروی طرفدار خامنه‌ای، به حامیان او اطمینان داده که هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد. او همچنین خطاب به اصلاح‌طلبان و حامیان محمود احمدی‌نژاد گفته که اگر جرات دارید به خیابان بیایند. «مهدی طائب»، رییس قرارگاه عمار و برادر رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران نیز به منتقدان اقدام شورای نگهبان از جمله «صادق لاریجانی» شدیدا حمله کرده است.
***
طائب گفته که رییس‌جمهور انقلاب هم یعنی کسی که هر وقت جایی رهبر از بالادست گفت؛ آن مسیر اشتباه است و از این مسیر برو، باید کاملا قبول کند و مسیر مورد نظر رهبر را برود، این می‌شود انقلابی.
«مرتضی آقاتهرانی» که در دوره‌ای از نزدیکان احمدی‌نژاد بود، نیز به معترضان هشدار داده که «نظام به شما چنین اجازه‌ای نمی‌دهد، کمی تحمل‌تان می‌کنند، بعد هم جمع‌تان می‌کنند.»
نزدیکان خامنه‌ای در کنار سرمستی از رد صلاحیت نامزدهای دیگر و یک‌دست‌شدگان حاکمیت نگران وضعیت آینده نیز هستند؛ چرا که پس از اعتراضات آبان‌ماه هر اتفاق و اعتراضی را ممکن می‌دانند؛ هر چند به لحاظ تحلیلی نشانه‌ای برای اعتراضات نمی‌یابند.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
سخنان سعید قاسمی هشداری به محمود احمدی‌نژاد بود که حامیانش را به خیابان نکشد. بعید است که احمدی‌نژاد اراده و تصمیمی برای این اقدام داشته باشد؛ اما شاید حامیان رهبری جمهوری اسلامی احتمال اعتراض از سوی حامیان او نسبت به حامیان اصلاح‌طلبان را محتمل‌تر می‌دانند.
در این میان اما فرماندهان و افراد نزدیک به سپاه پاسداران سکوت اختیار کرده‌اند. سپاه در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری بخشی از اختلافات درونی خود را آشکار کرد.
حمله «یدالله جوانی»، معاون سیاسی سپاه، به «سعید محمد» به نمایندگی از «عبدالله حاجی‌صادقی»، نماینده رهبر جمهوری اسلامی، جنبه آشکار این درگیری بود و پس از آن اعلام شد که حاجی صادقی در شورای نگهبان نیز حضور یافته و خواستار رد صلاحیت سعید محمد شده است. هر چند «رمضان شریف»، سخن‌گوی سپاه پاسداران، خبر حضور حاجی‌صادقی در شورای نگهبان را تکذیب کرد.
به جز درگیری و جنگ قدرت محمدعلی جعفری و حسین سلامی، فرماندهان سابق و فعلی، بخشی از سپاه پاسداران و نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی نگران بودند که سعید محمد تبدیل به احمدی‌نژادی دیگر شود. از این جهت شکاف‌هایی نیز در درون نیروهای این نهاد به وجود آمده است.
نامزدی «ابراهیم رئیسی» توانسته فعلا پایانی بر این اختلافات باشد و سپاه و دیگر نهادها خود را آماده ریاست‌جمهوری او می‌کنند.
تصمیم به یکپارچه شدن حاکمیت اما این بار موضوعی نیست که تنها محدود به سپاه پاسداران باشد و رهبر جمهوری اسلامی و نزدیکانش همه بر آن اتفاق نظر دارند.
نزدیکان «اکبر هاشمی رفسنجانی» نقل می کنند که «حیدر مصلحی»، وزیر اطلاعات دولت احمدی‌نژاد، در جلسه شورای نگهبان گفته بود که اگر هاشمی رفسنجانی را رد صلاحیت نکنید، باید منتظر تکرار اتفاقاتی نظیر سال ۸۸ باشید. اینک نیز رهبر جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده که تایید صلاحیت اصلاح طلبان و حتی «علی لاریجانی» تکرار چرخه‌ای است که از دولت اکبر هاشمی رفسنجانی شروع شده و پس از وقفه هشت ساله در دولت احمدی‌نژاد ادامه پیدا کرده است.
اینک خامنه‌ای استراتژی خود در سیاست خارجی را در سیاست داخلی نیز تکرار کرده است. او در سیاست خارجی معتقد بوده که اگر بنا بر ایستادگی است، باید در همان سنگر اول بایستیم. اینک او به این نتیجه رسیده که به جای درگیری مداوم با دولت‌های غیرمطلوب از همان ابتدا تکلیف را روشن کند.
کاهش مشارکت و فشار خارجی شاید اصلی‌ترین موانع بر سر این پروژه باشد. نزدیکان خامنه‌ای اما گویا در این‌باره هم نگرانی ندارند، از جهتی احساس می‌کنند که فعلا با گروه‌های نیابتی خود ابزار چانه‌زنی با غرب را دارند و برای غرب نیز فعلا پرونده اتمی و منطقه اهمیت دارد؛ نه موضوعات داخلی ایران.
از جهتی آنان ریشه مشکلات و نارضایتی مردم را مشکلات اقتصادی می‌دانند نه موضوعات اقتصادی.با این تحلیل آنان سرمستانه پروژه یکدست کردن حاکمیت را دنبال می‌کنند و مانعی برای آن نمی‌بینند.
در این میان موضوع جانشینی خامنه‌ای و یا تصمیمات احتمالی برای تغییر قانون اساسی پروژه‌های دیگری است که یکدست شدن حاکمیت را ضروری کرده است.
«علی مطهری» در فروردین ۱۳۹۹ گفته بود که «همین الان برخی معتقدند ما در حال انتقال از جمهوری اسلامی به حکومت اسلامی هستیم و این رد صلاحیت‌های گسترده به همین دلیل صورت گرفته است. عده‌ای در درون حاکمیت به طور جدی به دنبال حکومت اسلامی هستند؛ چرا که رای مردم را تزیینی می‌دانند.»
او گفته بود که یکدست شدن حاکمیت «حتی ممکن است به نفع کشور هم باشد»؛ چرا که هر دولت یا مجلس اصلاح‌طلبان با فشار نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.
از این رو برخی از چهره‌های سیاسی رد صلاحیت نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ را شروع یک پروژه بزرگ‌تر می‌دانند که ممکن است شامل موضوع تغییر قانون اساسی یا تغییرات ساختاری دیگر در حکومت باشد.
مشکلات اصلی خامنه‌ای و نزدیکانش، اما پس از یکدست شدن حاکمیت آغاز خواهد شد؛ چون آنان فرصت زیادی برای راضی کردن مردم ندارند.
«جواد آرین منش»، نماینده اصول‌گرای اسبق مجلس، پیش از رد صلاحیت‌ها درباره پیامدهای یکدست شدن اداره کشور در صورت روی کار آمدن یک دولت اصول‌گرا گفته بود؛ شکل‌گیری یک دولت اصول‌گرا منجر به یکدست شدن حاکمیت می‌شود که از یک‌سو می‌تواند از هدررفت منازعات سیاسی بکاهد؛ اما اگر در نتیجه این یک‌دستی آثار مثبتی برای مردم حاصل نشود و مشکلات مردم همچنان پابرجا بماند؛ ما شاهد افزایش نارضایتی‌ها و شکاف میان مردم و حاکمیت خواهیم بود و به دنبال آن شکاف درون اصول‌گرایی را ایجاد خواهد کرد که چشم‌اندازی نگران‌کننده خواهد بود.
برخی از دیگر اصول‌گرایان نیز ممکن است که این دیدگاه را داشته باشند و دولت ابراهیم رییسی را قادر به حل سریع مشکلات و کاهش موقتی نارضایتی‌ها ندانند. پول پخش کردن و سیاست‌های احمدی‌نژاد نیز عملا یک بار امتحان شده و این‌بار مانند سابق نتیجه نخواهد داد.
با این حال خامنه‌ای و نزدیکانش این‌گونه نمی‌اندیشند و تصور می‌کنند که این‌بار وضعیت با دولت احمدی‌نژاد متفاوت خواهد بود و یک‌دستی حاکمیت به سرعت به درگیری منجر نخواهد شد.
در این میان شاید گروهی از آنان از جمله مجتبی خامنه‌ای فرزند رهبر جمهوری اسلامی نیز از قربانی شدن رییسی نگرانی نداشته باشند و چشم‌انداز دیگری را مد نظر داشته باشند که نشانه‌هایش بعدا آشکار خواهد شد.
