العربیه - «نیروی قدس» واحد عملیات برون‌مرزی سپاه پاسداران ایران است، که مدیریت توسعه‌طلبی نظامی جمهوری اسلامی در خاورمیانه و هدایت عملیات نفوذ فرهنگی آن در نهادهای غربی را بر عهده دارد.

«موسسه واشینگتن» طی مقاله‌ای به قلم «علی آلفونه»، توضیح می‌دهد که به‌دلیل جایگاه ویژه سپاه قدس، رهبر جمهوری اسلامی و فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ایران عموما کسانی را به فرماندهی و مقامات ارشد این نیرو منصوب می‌کنند که با دیگر مراکز قدرت رژیم ارتباطی ندارند، پشتیبان خارجی ندارند، و در زمینه امنیت داخلی تجربه دارند.

به نوشته «موسسه واشینگتن»، پس از جنگ ایران و عراق، نیروی قدس سپاه پاسداران به منظور تمرکز و انحصار عملیات فراسرزمینی در یک واحد منفرد تأسیس شد. اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهوری وقت، در تاسیس سپاه قدس نقش عمده داشت. سه فرمانده اول سپاه قدس در اصل ماموران اطلاعاتی سپاه پاسداران بودند که با رفسنجانی ارتباط نزدیک داشتند.

فریدون وردی‌نژاد (معروف به مهدی‌نژاد) و احمد شاه‌چراغی (معروف به احمد وحیدی) هر دو در اواسط دهه شصت با رفسنجانی درگیر ماجرای «ایران-کنترا» بودند که طی آن دولت رونالد ریگان از طریق اسرائیل برای ایران اسلحه فرستاد تا در جنگ علیه صدام به کار ببرد. این دو بر تحویل تسلیحات و قطعات یدکی از اسرائیل به ایران نظارت داشتند و مستقیما به رفسنجانی گزارش می دادند. رفسنجانی پس از دریافت محموله‌ها اجازه آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان را صادر کرد.

قاسم سلیمانی، فرمانده مقتول سپاه قدس، نیز از دوستان نزدیک رفسنجانی بود، که هر دو اهل استان کرمان بودند. چنانکه رفسنجانی در خاطراتش می‌نویسد، سلیمانی در سال 1378 به‌دلیل اختلاف نظر با محسن رضایی، که در آن زمان فرمانده کل سپاه پاسداران بود، تصمیم داشت از سپاه استعفا بدهد. رفسنجانی وی را ترغیب کرد که چند ماه دیگر بماند تا اینکه خامنه‌ای، یحیی رحیم صفوی را جایگزین رضایی کند. خامنه‌ای سپس سلیمانی را به عنوان فرمانده سپاه قدس سپاه منصوب کرد.