رادیو بینالمللی فرانسه - انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز PS752 با استقبال از انتشار گزارش تیم تحقیقات کانادا درباره انهدام هواپیمای اوکراینی اعلام کرد: این گزارش عدم توجهِ رژیم جمهوری اسلامی را نسبت به جان انسانها، قصور در بیان واقعیتها، ناتوانی در اجرای عدالت و سرکوب خانوادههای جانباختگان را آشکار میکند.
انجمن خانواده جانباختگان هواپیمای اوکراینی تاکید کرد که به تعهد کانادا در پیگیری حقایق و عدالت، از جمله امکان ارجاع پرونده به دیوان بینالمللی دادگستری و فراخوان بینالمللی برای پیگرد جمهوری اسلامی نسبت به رفتاری که به قتل عامدانه عزیزان ما منجر شده است، دلگرم است.
در بیانیه انجمن آمده است: رژیم جمهوری اسلامی موظف بود به طور شفاف علل سرنگون کردن پرواز را در گزارشی مشروح در همکاری با کشورهای متضرر آشکار کند. جمهوری اسلامی تاکنون از این امر سر باز زده است. تصمیم کانادا در انجام تحقیقات و بررسی قدم مهمی است اما کافی نیست و نمیتواند در بررسی وقایعی که در هجدهم دی ماه رخ داده است به جمعبندی نهایی برسد.
مطالب بیشتر در سایت رادیو بینالمللی فرانسه
این بیانیه ادامه میدهد: گزارش به روشنی بیان میکند که کارشناسان به شاهدین و اسناد دسترسی نداشتهاند. دولت کانادا میبایست تلاش کند عوامل این جنایت محاکمه شوند و عدالت برای جانباختگان و خانوادههای آنها به اجرا درآید. حتا بدون دسترسی به بسیاری از اطلاعات مهم، این گزارش سرباز زدن جمهوری اسلامی از انجام تحقیقات و عدم تمکین آنها به قوانین بینالمللی را نشان میدهد.
انجمن خانواده قربانیان هواپیمای اوکراینی نتیجهگیریهای نخستوزیر کانادا جاستین ترودو را که در گزارش آمده «اشارهای به پنهانکاری، عدم پاسخگویی، عدم همکاری و فقدان شفافیت در رفتار جمهوری اسلامی» توصیف کرده و ادامه داده است: نیاز مبرم به پاسخگو کردن عالیترین مقامات جمهوری اسلامی از این جمله است.
این انجمن تاکید میکند: گزارش کانادا حاوی چند نکته اساسیست که به روشنی جنایات، مخفیکاری و دروغهای جمهوری اسلامی را مستند میکند. ابتدا ادعای جمهوری اسلامی مبنی بر "خطای انسانی" را رد میکند و آن را غیرمعقول میداند و مقامات ارشد جمهوری اسلامی را از عوامل متخلف برمیشمرد. همچنین ادعای ارتکاب این جنایت را به وسیلهی اپراتوری دونپایه که از انجام وظایف خود سر باز زده و قضاوت اشتباه کرده است قابل باور نمیداند. اپراتوری که بدون ارتباط با مرکز فرماندهی نظامی دست به این جنایت زده است. گزارش، به دخیل بودن احتمالی مقامات ارشد نظامی و دیگر مقامات دولتی در سرنگون کردن این پرواز اشاره میکند. این گزارش میگوید که هرچند شلیک موشک ممکن است به مرجعی دونپایه تفویض شده باشد، "... ممکن نیست اپراتور سامانه، بدون دستور از فرمانده اقدام به شلیک کند. "
بنا بر اعلام انجمن قربانیان هواپیمای اوکراینی، گزارش کانادا تاکید میکند که «هیچ مدرکی مبنی بر جنگ الکترونیکی و تداخل در سیگنالهای مخابراتی وجود ندارد. و این نتیجهگیری در نقض ادعای جمهوری اسلامی مبنی بر اختلال در تماس اپراتور و فرماندهی اوست.»
همچنین در این بیانیه آمده است: «مهم است اشاره کنیم گزارش کانادا به این نتیجه رسیده است که اساس ارتکاب این جنایت در بالاترین سطوح تصمیمگیری استراتژیک و امنیت ملی جمهوری اسلامی یافت میشود و محتمل است که رهبر جمهوری اسلامی و شورای عالی امنیت ملی راسا این تصمیمات را اتخاذ کرده باشند.»
در مقابل، محسن بهاروند معاون حقوقی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به انتشار تحقیقات دولت کانادا در خصوص هواپیمای اوکراینی گفت: «چنانچه میبینیم کاناداییها هم به این نکته صحه گذاشتهاند که شلیک به این هواپیما عمدی نبوده است.»
معاون حقوقی وزارت امور خارجه ایران افزود: «همانطور که به راحتی قابل راستی آزمایی است، در نظرات فنی که رسما از کانادا دریافت کردهایم چنین نکات و اظهار نظرهای کلی و نامفهومی که جدیدا گفتهاند، وجود ندارد.»
بهاروند همچنین در خصوص تهدید نخست وزیر کانادا در خصوص ارجاع این پرونده به دیوان بین المللی دادگستری گفت: «این اظهارات ناپخته بیش از آنکه مبنایی در دنیای واقعی صنعت هوانوردی داشته باشد، به دلیل فشارهایی گفته میشوند که در واقع خود سیاستمداران کانادایی منشا آن هستند. آنها انتظار داشتند از این جریان برای خود موقعیتی در افکار عمومی ایجاد کنند که البته نتوانستند.»
تیم پزشکی قانونی کانادا پس از هشت ماه تحقیق، گزارش خود در مورد پرواز پیاس۷۵۲ را منتشر کرد و تاکید کرد که ایران در ارائه «توضیح معتبر دربارهٔ چگونگی و دلیل» ساقط کردن این هواپیمای مسافربری «کوتاهی کرده است».
شبکه سیبیسی کانادا اعلام کرد که در تحقیقات پزشکی قانونی این کشور درباره انهدام هواپیمای اوکراینی، شواهدی درباره عمدی بودن این انهام پیدا نشده، اما این موضوع به هیچ وجه از مسئولیت جمهوری اسلامی در این زمینه نمیکاهد. همزمان نخست وزیر کانادا تاکید کرد که این کشور با تمام گزینههای موجود این پرونده را پیگیری میکند.
یک سال و چهار ماه پس از سرنگونی پرواز پیاس ۷۵۲ شرکت هواپیمائی بینالمللی اوکراین توسط پدافند سپاه پاسداران جمهوری اسلامی، دادگاه عالی انتاریو روز پنجشنبه ۲۰ مه/۳۰ اردیبهشت، شلیک به هواپیمای اوکراینی توسط ایران را اقدامی ''عمدی'' و ''تروریستی'' خواند.
پیشتر نیز پیش وزیر خارجه کانادا اعلام کرد اگر این کشور از روند تحقیقات و مجازات عاملان سرنگونی هواپیمای اوکراین راضی نباشد، ایران را به دیوان بین المللی دادگستری خواهد کشاند.
سال گذشته هواپیمای مسافربری اوکراین، دقایقی پس از پرواز از فرودگاه تهران، هدف دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و تمام ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.