شانزدهم فوریه نزدیک به دویست عضو جمهوریخواه کنگره در نامهای به جو بایدن رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا نسبت به توافقات «مذاکرات وین» و نتیجه احتمالی این مذاکرات به جو بایدن هشدار دادند که میبایست شرایط توافق در مورد برنامه هستهای جمهوریاسلامی با چارچوبهای قانونی کنگره همخوانی داشته باشد. اعضای کنگره نسبت به مطالبه جمهویاسلامی و تقاضای آنان تحت عنوان «ضمانت» از سوی آمریکا جهت پایداری در توافق «احیای برجام» واکنش نشان داده و در هفت بند، نسبت به موارد قانونی و نظارتی کنگره و موارد لازم جهت رعایت در مذاکرات وین هشدار داده است.
اعضای جمهوریخواه کنگره به جو بایدن یادآوری کردند که آنان نمایندگان منتخب شهروندان آمریکا در سراسر ایالات متحده هستند و قوه مجریه جهت توازن قدرت در قانوناساسی آمده است. این نمایندگان با برشماری وجه قانونی خود در همان آغاز نامه اعلام کردند که هرگونه توافق که دارای «ضمانت» خواسته از سوی جمهوریاسلامی باشد و این «ضمانت» بدون تایید رسمی کنگره امضا شود صرفا «موقتی» و «غیرالزامآور» خواهد بود و از سوی دیگر اعضای کنگره با اشاره به نتیجه توافق اوباما که با روی کار آمدن دونالد ترامپ بینتیجه و از دستور سیاست اجرایی آمریکا خارج شد، مشخص کردند این توافق نه تنها موقتی بلکه با روی کار آمدن دولت جدید متوقف خواهد شد.
نمایندگان کنگره در بند اول نامه هشدارگونه خود به بایدن اعلام کردند هرگونه لغو تحریم که بدون راستیآزمایی انجام شود را با آن مخالفت خواهند کرد. این نمایندگان میگویند که تمامی فعالیتهای هستهای پنهان، زیرساختها و مراکز بازآفرینی هستهای جمهوریاسلامی باید برچیده شود. آنان در این بند اشاره میکنند که مراکز تحقیقات و توسعه موشکی که توانایی قابلیت حمل کلاهک هستهای داشته باشد میبایست تعطیل شود و فعالیتهای موشکی که قابلیت هستهای شدن داشته باشد باید ضمن تعطیلی راستیآزمایی شود و از طرفی دیگر طبق قوانین کنگره و همچنین دستوراجرایی ریاستجمهوری که از زمان بوش پسر تا به امروز با موافقت روسای جمهور تمدید شده است مورد حمایت مالی از گروههای تروریستی راستیآزمایی شود. آنچه در این بند تاکید شده است محدودسازی کامل جمهوریاسلامی در حوزه هستهای و تسلیحاتی موشکی است. نمایندگان کنگره با تمرکز به موضوعات هستهای و موشکی به بحث حقوقبشر نیز پرداخته و خواهان آزادی تمام گروگانهای آمریکایی در زندانهای جمهوریاسلامی شده و از سویی به بحث قربانیان آمریکایی تروریسم تحت حمایت رژیم تهران نیز اشاره کردهاند.
نمایندگان کنگره در دومین بند نامه خود به بایدن هشدار میدهند که هرگونه توافق آشکار و پنهان در وین در صورتی که برای تصویب به سنا ارائه نشود صرفا به عنوان یک معاهده غیرالزامآور معرفی خواهد شد. تفاهمنامه و پس از آن توافقنامه برخلاف «قرارداد» که وجه قانونی و الزامآور دارد صرفا متنی جهت رسیدن به توافق در اهداف است. در حالی این نمایندگان شرایط را برای جو بایدن سخت کردهاند که در صورت غیرالزامآور بودن هر گونه توافقی در مذاکرات وین از سوی مذاکره کنندگان ناکافی و برخلاف مطالبات خواهد بود که همین موضوع میتواند به خروج از تعهدات احیای برجام دامن بزند.
با توجه به توافق برجام در سال ۲۰۱۵ که جمهوریاسلامی را در تمامی موارد محدود کرده بود نمایندگان کنگره نیز خواهان همخوانی مذاکرات وین با آن توافق هستند. اعضای کنگره قوانینی دارند که میتوانند نسبت به هرگونه توافقی بازنگری کنند و از این طریق اگر هرگونه توافقی در مذاکرات وین شود باز آنان این فرصت را دارند تا تمامی موارد را بررسی کنند و از احتمالات خطر و نواقص توافق به گروههای مورد هدف خود از جمله دیگر اعضای کنگره، دولت ایالات متحده آمریکا و بخش خصوصی هشدار دهند.
با وجود هرگونه توافقی، نمایندگان کنگره میگویند آماده هستند که به صورت خستگیناپذیری بار دیگر روی تحریم بانک مرکزی و شرکت ملی نفت جمهوریاسلامی کار کنند چرا که این دو در مسیر توسعه تروریسم نقش دارند. آنان میگویند که هرگونه توافقی که منجر به اعمال مجدد و تقویت فعالیتهای مرتبط با تروریسم و یا موشکی شود مقابله خواهند کرد و از سویی دیگر نسبت به مباحث حقوقبشری نیز تذکر میدهند.
در پنجمین هشدار نمایندگان کنگره به جو بایدن موضوع سپاه پاسداران جمهوریاسلامی گنجانده شده است. آنان میگویند با هر گونه تلاشی جهت لغو سپاه از لیست گروههای تروریستی مقابله و مخالفت خواهند کرد و همچنان نیز نسبت به کلیه نهادهای مرتبط با سپاه با نگاه تلاش جهت تحریم توجه خواهند کرد. سپاه به عنوان بازوی اجرایی حکومت و نهاد سرکوب مردم ایران، شاخههای برون مرزی دارد که تحت عنوان «سپاه قدس» به عنوان یکی از مهمترین عوامل گسترش تروریست در منطقه و جهان فعالیت میکند. مقامات جمهوریاسلامی عمدتا از اعضای سپاه تشکیل شدهاند که تلاش میکنند نام سپاه را از لیست تروریستی حذف کنند حال نیز نمایندگان کنگره میگویند با هرگونه تلاش جهت لغو حضور این گروه نظامی در لیست گروههای تروریستی مخالفت خواهند کرد.
در توافقنامه برجام در سال ۲۰۱۵ توجه ویژهای به موضوع موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای شده بود و حال نیز نمایندگان کنگره در بند ششم هشدار خود به جو بایدن میگویند که با استناد به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمانملل به موضوع فعالیتهای موشکی ایران تمرکز خواهند کرد و با هرگونه لغو تحریم مخالف خواهند کرد. آنان میگویند با هرگونه کنشی مرتبط با تحقیق و توسعه بر روی موشکهای بالستیک مخالفت خواهند بود.
نمایندگان کنگره در نامه خود اشاره میکنند که روسها به عنوان واسطه مذاکره با طرف جمهوریاسلامی هستند در حالی که آنان با اوکراین درگیر هستند و این رویه موضع بازدارندگی آمریکا با روسیه را در منطقه تضعیف میکند. در پایان این نامه در بند هفتم باریدیگربه نقض نظارتی کنگره درخصوص مذاکرات وین پرداخته شده است و به نکاتی میپردازند که مرتبط با حقوقبشر و برنامههای هستهای و موشکی است.
نمایندگان کنگره میگویند که مردم ایران شایسته حکومتی هستند که کرامتانسانی ملت ایران را رعایت کنند و از سویی دیگر مورد سرکوب، آزار و شکنجه و حتی قتل قرار نگیرند. نمایندگان جمهوری خواه تاکید میکنند که مردم ایران توسط رژیم تهران به وحشیانهترین شکل ممکن سرکوب میشوند و امید دارند روزی ایران و آمریکا بتوانند روابط عادی برقرار کنند زمانی که دولت و حکومتی مردم بر سر کار باشد.
نمایندگان کنگره در خط پایانی به دولت بایدن هشدار نهایی را میدهند و خواهان آن میشوند که رویکرد دولت بایدن در مذاکرات وین تغییر کند و از شکستهای برجام درس بگیرند و به جای امتیاز دادن به جمهوریاسلامی، جهت اعمال فشار حداکثری با کنگره همکاری داشته باشد.
در کنار نامه جمهوریخواهان به جو بایدن طی ماههای اخیر و بخصوص هفته گذشته تعدادی از دمکراتها نیز نگران تبعات امتیاز دادن بایدن به جمهوریاسلامی هستند و افرادی چون باب منندز که رئیس کمیته روابط خارجی سنا و از اعضای ارشد حزب دمکرات آمریکاست میگوید که عدم توافق با جمهوریاسلامی بهتر از یک توافق بد است و در صورت نرسیدن به مذاکرات با توافق مناسب، متحدان آمریکا تشویق خواهند شد که فشارها علیه جمهوریاسلامی را افزایش دهند. دیدگاه منندز و دیگر دمکرات ها نشان میدهد که دولت بایدن در مسیر همراهی با رژیم جمهوریاسلامی همراهی کامل دمکراتها را نیز ندارد.
نظامِ برده داری، مهران رفیعی