حمید نوری، از اعضای سابق سپاه پاسداران و دستیار دادیار زندان گوهردشت در جریان اعدام‌های زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، در سوئد به حبس ابد محکوم شد.
بی بی سی - این شدیدترین حکمی است که بر اساس قوانین سوئد، قضات می‌توانستند برای حمید نوری در نظر بگیرند.
قضات دادگاه در جریان یک کنفرانس خبری در روز پنج‌شنبه، اعلام کردند که در جریان کشتار زندانیان سیاسی سال ۶۷، جرایم بزرگی رخ داده و اعدام‌ها به شکل ناعادلانه و برخلاف اصول پذیرفته‌شده قضایی صورت گرفته است.
نوری در دادگاه مدعی شده بود که در این اعدام‌ها نقشی نداشته و هویت او با شخص دیگری اشتباه گرفته شده است.
اما دادگاه اعلام کرد که بررسی‌ها نشان می‌دهند هویت او به درستی احراز شده و او در اعدام‌ها دست داشته است.
***
قضات سوئدی همچنین استدلال‌های دادستان‌ها را مبنی بر اینکه نوری نقشی مهمی در اعدام‌های سال ۶۷ داشته، تایید کردند.
نوری از سوی داد‌ستان‌های سوئدی به «نقض مجرمانه و فاحش قوانین بین‌المللی (معادل جنایت جنگی) و قتل عمد» متهم شده بود.
در کنفرانس خبری اعلام شد که قضات برای هر دو اتهام، نوری را مجرم تشخیص داده‌اند.
آنها همچنین حکم دادند که بازماندگان و خانواده‌های قربانیان سال ۶۷، غرامت پرداخت شود.
وکلای حمید نوری می‌توانند به این حکم اعتراض کنند و در آن صورت دادگاه تجدیدنظر این حکم را بررسی خواهد کرد.
***
واکنش شاهزاده رضا پهلوی به حکم حمید نوری: دادگاه سوئد گام نخست «عدالت برای ملت ایران» را برداشت
شاهزاده رضا پهلوی حکم دادگاه سوئد درباره حمید نوری را «یک پیروزی بزرگ و واقعی برای همه آزادی‌خواهان و فعالان حقوق بشر ایرانی» توصیف کرد.
شاهزاده رضا پهلوی روز پنج‌شنبه ۲۳ تیر ساعتی پس از صدور حکم حبس ابد برای حمید نوری، یکی از عاملان اعدام‌های دهه ۶۰ در ایران، از سوی دادگاه ناحیه‌ای استکهلم در سوئد، در توییتی تأکید کرد: «عدالت برای ملت ایران سرانجام پیروز خواهد شد و امروز دادگاه سوئد گام مهمِ نخست را برداشت.»
او در ادامه از قضات و هیات منصفه دادگاه، و «همه فعالانی که در این پیروزی نقش داشتند» سپاسگزاری کرد.
***
یادآوری تحریریه‌ی زمانه: ابراهیم رئیسی عضو هیئت مرگ بوده، و مقامی بالاتر از حمید نوری داشته است
در خرداد ۱۴۰۰، وقتی رئیسی رئیس جمهوری نظام ولایی شد، تحریریه‌ی زمانه مطلبی منتشر کرد که در آن اطلاع داد:
«از آنجایی که برای ما آنچه مربوط به آزادی و عدالت و حق زندگی و محیط زیست است اولویت دارد، و از دید ما وظیفه‌ی رسانه رساندن واقعیت‌های بنیادی به آگاهی همگان است، تصمیم گرفتیم تا اول مهر امسال مدام یک موضوع مهم را در رابطه با ابراهیم رئیسی یادآور شویم: هر جا اسم او در رسانه‌ی ما می‌آید، در جلوی آن در پرانتز نقش او در آدم‌کشی را یادآور خواهیم شد، به این صورت: ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ). پس از مهرماه هم مایلیم ادامه دهیم، اما گمان می‌کنیم تا آن هنگام پیام خود را رسانده باشیم.»
اکنون که دادگاه استکهلم به سرانجام رسیده و حکم حمید نوری اعلام شده، مایلیم به صورتی نمادین باز سابقه‌ی ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ) را یادآوری کنیم:
تا پایان مرداد امسال هر جا اسم او را بیاوریم، باز در جلویش در پرانتز می‌نویسیم: عضو هیئت مرگ. و این هم مشخص است که رئیسی فقط مهره‌ای است از دستگاهی که کشتار بزرگ در دهه ۱۳۶۰ را پیش برد و از آن پس هم اِعمال تبعیض و سرکوب را به جدّ ادامه داده است.
***
مخالفان حکومت مقابل دادگاه تجمع کردند
قضات پرونده حمید نوری تا ساعاتی دیگر حکم دادگاه حمید نوری با نام مستعار عباسی را اعلام می‌کنند.
***
نوری ۹۲ جلسه دادگاه داشت، در جهرم بدون دادگاه اعدام می‌کردند
رادیو فردا - عصمت وطن‌پرست که ۱۱ تن از اعضای خانواده خود را در جریان اعدام‌های سال ۶۷ در ایران از دست داده به رادیوفردا می‌گوید که در مقابل حمید نوری که ۹۲ جلسه دادگاه داشت، در سال ۶۷ در شهر جهرم مردم را بدون دادگاه اعدام می‌کردند.
بی بی سی - حکم حمید نوری قرار است در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام شود. پیش از اعلام حکم، مخالفان جمهوری اسلامی مقابل دادگاه تجمع کرده‌اند.
حمید نوری با نام مستعار عباسی در ۱۸ آبان ۱۳۹۸ ( ۹ نوامبر ۲۰۱۹) پس از ورود به فرودگاه آرلاندای سوئد دستگیر شد. او اتهاماتش را رد کرده بود کل دادگاه را ساختگی خوانده بود.
دادگاه «تاریخی» و «استثنایی»
این اولین بار است که کسی به اتهام نقش داشتن در اعدام‌های دسته‌جمعی ۱۳۶۷ محاکمه شده است.
همچنین، این اولین بار است که یک ایرانی به اتهام ارتکاب جرم در داخل کشور در یک کشور خارجی محاکمه میشود.
در کیفرخواست، حمید نوری به نقض فاحش قوانین بین‌المللی (معادل جنایت جنگی) و قتل عمد از طریق مشارکت مستقیم در شکنجه و اعدام زندانیان متهم شده است.
این دادگاه ۹ ماه جریان داشت و در مجموع ۹۲ جلسه برگزار شد.
۳۴ شاکی و ۲۶ شاهد در دادگاه شهادت داده‌اند.
حمید نوری بدلیل سنگین بودن اتهاماتش ۱۷ ماه را در حبس با محدودیت‌های ویژه گذرانده است.
دولت سوئد دو وکیل به حمید نوری اختصاص داد. آنها در دفاعیاتشان گفتند دادگاه سوئدی صلاحیت رسیدگی به این پرونده را نداشت و مدارک برای اثبات گناهکاری آقای نوری ناکافی است.
آنها زمان این دادگاه را «استثنایی» خواندند.
حکومت ایران نیز این دادگاه را ناعادلانه و اتهامات را واهی خوانده است.
حمید نوری کیست؟
در سابقه کاری حمید نوری که پلیس سوئد در موبایلش پیدا کرد نام‌های مستعار دیگری هم ذکر شده است: عبدالله، وحیدی، عباسی.
زندانیان سیاسی دهه شصت او را با نام «حمید عباسی» می‌شناختند.
حمید نوری در جریان حمله حکومت به احزاب مستقر در کردستان ایران در سپاه پاسداران فعال بوده است.
در سال ۱۳۶۱ درخواست کار در دادستانی می‌دهد و در زندان اوین مشغول به کار میشود.
او متهم است که در زمان کشتارهای تابستان سال ۱۳۶۷ دستیار محمد مقیسه (ناصریان) در زندان گوهردشت بوده است.
او در دادگاه گفته بود «عاشق کار در زندان است».
- ۱۳۶۱- تولد - روی هم ۷ خواهر و برادر - یک برادر او در سال ۱۳۶۴ در جنگ کشته شد.
- ۱۳۵۹ سربازی در کردستان
- ۱۳۶۱ - استخدام در اوین به عنوان «پاسدار بند»
- ۱۳۶۳- ازدواج می‌کند
- ۱۳۶۴ - فرزند اول او "محمد مجید" به دنیا می‌آید
- ۱۳۶۴- دادیاری اوین
- ۱۳۶۵- دادیاری گوهردشت (انکار می کند)
- ۷ مرداد ۱۳۶۷ - فرزند دوم او "عطیه" به دنیا می‌آید و حمید نوری می‌گوید در آن فاصله چهار ماه به مرخصی رفته و در زمان کشتار در زندان حضور نداشته است.
- ۱۳۶۸- دادیاری اوین
- ۱۳۷۲ - استعفا و به گفته خودش شغل‌های دیگری داشته است (به گفته خودش فعالیت‌های اقتصادی در حوزه معدن شن و ماسه و ساختمان سازی داشت
- در سابقه کاری او همکاری با وزارت اطلاعات هم ذکر شده است و دخترخوانده‌اش به پلیس سوئد گفته او برای افراد در قوه قضائیه «کارچاق» کن بوده است.
- اوایل دهه ۱۳۸۰ به درخواست هاشمی شاهرودی رئیس وقت قوه قضائیه چند ماه عضو هیاتی برای نظارت بر زندان‌ها بود
ناگفته‌های حسین موسویان از دادگاه میکونوس
