پس از امضای توافق امنیتی با عربستان سعودی با میانجیگری جمهوری خلق چین و فرستادن هیأت دیپلماتیک به بحرین، گزارش شده است که علی شمخانی دبیر شورای‌ عالی امنیت ملّی جمهوری اسلامی به ابوظبی می‌رود تا در مورد روابط دوجانبه و منطقه‌ای با اماراتی‌ها نیز گفتگو کند.

جریانات ضداسرائیلی در ایران بعد از «پیمان ابراهیم» می‌گفتند «سازش امارات با رژیم صهیونیستی نمایش چهره تسلیم دولت‌های دست‌نشانده استکبار صهیونیسم جهانی در منطقه است.» اما حالا چه اتفاقی افتاده که رهبرشان در برابر این «دولت‌های دست‌نشانده استکبار صهیونیسم جهانی» عقب‌نشینی می‌کند؟!

امارات متحده عربی یکی از اصلی‌ترین راه‌های ورود ارز به بازار ایران است. هرچند بانک‌های امارات با وجود تحریم‌ها و نظارت شدید وزارت خزانه‌داری آمریکا تبادلات ارزی و پولی مستقیم با ایران ندارند اما صرافی‌های امارات و شرکت‌های واسطه فعال در آن نقش حیاتی در دور زدن تحریم‌ها به نفع جمهوری اسلامی و انتقال پول به ایران داشته و دارند.

یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت ارز در ایران اعمال محدودیت‌ها در حواله درهم و دلار به ایران است. در اواخر بهمن‌ماه برخی منابع گزارش دادند پس از سفر معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی سختگیری امارات برای حواله درهم به ایران افزایش پیدا کرد و ابوظبی و دوبی ضوابط بانکی برای شرکت‌های تازه‌تاسیس در امارات را بیشتر کردند. همان شرکت‌های که به واسطه آنها جمهوری اسلامی تحریم‌ها را دور می‌زند.

به گزارش وبسایت «تحلیل بازار» این محدودیت‌ها مربوط به توافق وزارت خزانه‌داری آمریکا با عربستان و امارات در رابطه با مبارزه با تأمین مالی تروریسم است. در چنین شرایطی بسیاری از شرکت‌های ایرانی و همچنین شرکت‌های خارجی مرتبط با اقتصاد ایران، بجای امارات مجبور شده‌اند از طریق ترکیه، عمان و مالزی با شرکت‌های ایرانی معامله کنند.

بعد از زمین‌لرزه فاجعه‌بار ترکیه اما خروج ارز از ترکیه به ایران نیز با محدودیت‌های زیادی روبرو شده است. آمریکا همچنین دولت عراق را برای انتقال ارز به ایران زیر فشار قرار داده است. حتا گزارش شد طالبان نیز خروج دلار را از افغانستان، همسایه شرقی ایران، محدودتر کرده که این نیز بطور مستقیم بر افزایش قیمت ارز در بازار ایران تأثیر گذاشته است.

انسداد کانال‌های ارزی

در این میان، مقامات امنیتی جمهوری اسلامی هشدار دادند که نظام با جنگ تمام‌عیار ارزی روبروست و تمرکز بر تاب‌آوری مردم با هدف سرنگونی نظام است.

تنگناهای ارزی برای جمهوری اسلامی آنقدر زیاد شده‌ است که آنها مجبور شدند به روی خود نیاورند که امارات مدعی «جزایر سه‌گانه ایران در خلیج فارس» است و آنها را حق خود می‌داند و کمتر از چهار ماه پیش در بیانیه رسمی شورای همکاری‌های خلیج فارس حتا چین کمونیست نیز در تأیید این ادعا، حق مالکیت ایران بر این جزایر را نادیده گرفت.

در چنین شرایطی، مقامات جمهوری اسلامی امیدوارند برقراری رابطه با عربستان به آنها کمک کند تا کانال‌های ورودی ارز از تنگنا خارج شود. مسعود دانشمند رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران و امارات می‌گوید «در توافق ایران با سعودی قرار بر این شده که پول‌هایمان در عراق از طریق امارات آزاد شود و به صورت درهم وارد بازار ایران شود.» وی گفته «باید در زمینه پتروشیمی هم با عربستان هماهنگ باشیم.»

هرچند جمهوری اسلامی به دنبال بهبود روابط با کشورهای عربی منطقه به ویژه عربستان سعودی است اما بسیاری تحلیلگران معتقدند این توافق امنیتی دوام نخواهد داشت. ضمن اینکه خود سعودی‌ها به عنوان پدرخوانده کشورهای عربی منطقه خلیج فارس در مورد احیای رابطه با جمهوری اسلامی اختلاف نظر دارند.

از سوی دیگر، پس از اعلام توافق عربستان سعودی با رژیم ایران برای از سر گرفتن روابط دو کشور و بازگشایی سفارتخانه‌ها ظرف دو ماه، شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر خارجه سعودی تأکید کرد که این توافق به معنای حل و فصل همه مشکلات و اختلافات طرفین نیست.

جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا اواخر تیرماه ۱۴۰۱ در نشست منطقه‌ای جده ادعا کرده بود «نمی‌گذاریم چین و روسیه و ایران جای آمریکا را در منطقه پُر کنند» اما اکنون کمونیست‌های پکن مسلمانان را با یکدیگر آشتی می‌دهند حتا اگر این آشتی موقت باشد. این چرخش‌ها و عقب‌نشینی‌های جمهوری اسلامی از «اصول» همزمان یک زنگ خطر هم برای امنیت اسرائیل و هم اپوزیسیون دمکراسی‌‌خواه حکومت ایران است: جمهوری اسلامی برای بقا تن به هر کاری می‌دهد.