رادیو فردا - خانه سینما روز چهارشنبه، ۲۵ مرداد، در بیانیهای صدور احکام اخیر قوه قضائیه علیه سینماگران را «توهینآمیز و تحقیرآمیز» خواند و هشدار داد که جامعه هنری کشور «فعال خواهد بود».
این بیانیه به دنبال اعلام محکومیت کارگردان و تهیهکننده فیلم «برادران لیلا» به شش ماه حبس صادر شده و در آن آمده است: «ظاهراً مسابقه صدور احکام توهینآمیز که همزمان وهن خود قوه قضاییه است، وارد مرحله جدیدتری شده است».
به گزارش روابط عمومی خانه سینما، هیئت مدیره این تشکل صنفی در ادامه نوشته است که نمیداند «پشت صحنه» این حکمها چیست، اما «این که در خصوص همکارانمان چنین احکامی صادر میشود برایمان مهم است».
در ادامه بیانیه جامعه اصناف سینمای ایران، خطاب به مسئولان قوه قضائیه آمده است: «اگر گمان میکنید با صدور چنین احکام تحقیرآمیزی به حل مشکلات، نزدیک شدن دلها، ایجاد نشاط و امید و تقویت امنیت ملی کمک میکنید، این گوی و این میدان. تا بحال موفق نبودید و از این پس هم همینطور خواهد بود».
این بیانیه در حالی صادر شده که چند هفته پیش دادگاه برای سه بازیگر زن سینما و تلویزیون شامل افسانه بایگان، آزاده صمدی و لیلا بلوکات به دلیل رعایت نکردن حجاب اجباری مجازاتهایی نامعمول تعیین کرد که با واکنشهای بسیاری مواجه شد.
آنها علاوه بر محرومیت از فعالیت و ممنوعالخروج شدن، به حکم قاضی ملزم شده بودند به مراکز روانشناسی مراجعه کنند تا «بیماری روحی» خود را درمان کنند.
الزام مراجعه این بازیگران به «مراکز روانشناسی» انتقادهای فراوانی را برانگیخت و باعث شد چند تشکل غیردولتی روانشناسان نیز بیانیهای صادر کنند.
از جمله رؤسای چهار انجمن سلامت روان ایران در نامهای به رئیس قوه قضائیه در روز ۲۹ تیر نوشتند: «تشخیص اختلالات روانی در صلاحیت روانپزشک است، نه قاضی؛ همان گونه که تشخیص سایر بیماریها در صلاحیت پزشکان است، نه قضات».
در حالی که قوه قضاییه هنوز به این اعتراضات پاسخی نداده، در حکمهایی که برای سعید روستایی کارگردان «برادران لیلا» و جواد نوروزبیگی تهیهکننده این فیلم صادر شده، آنها علاوه بر مجازات حبس، به خودداری از ارتباط و معاشرت، و گذراندن دوره فیلمسازی در دانشکده صدا و سیمای قم نیز محکوم شدهاند.
دادگاه کارگردان و تهیهکننده این فیلم را به دلیل شرکت دادن نسخه «بدون مجوز» آن در جشنواره فیلم کن سال گذشته محکوم کرده است.
اواخر خرداد سال گذشته سازمان سینمایی حکم به توقیف فیلم «برادران لیلا» داد و دلیل آن را «تخلفات و سرپیچی تهیهکننده و کارگردان این اثر از مقررات» عنوان کرد.
کانون کارگردانان سینمای ایران، روز چهارشنبه در بیانیه جداگانهای حکم قوه قضائیه برای سعید روستایی را «عجیبترین حکم قضایی در تاریخ سینمای ایران» نامیده و به آن اعتراض کرده بود.
تشکل صنفی کارگردانان سینمای ایران نوشت: «صدور چنین حکم عجیبی تلاش بیهوده در جهت تحقیر این سینماگر جوان و خوشفکر سینمای ایران است».
کانون کارگردانان سینمای ایران از مدیریت سینمای کشور درخواست کرد که «مانع اجرای چنین حکمی شود تا بیش از این فضای یأس و ناامیدی در سینمای ایران ایجاد نشود».
ساعتی بعد، خانه سینما در پایان بیانیه خود در روز چهارشنبه خطاب به مسئولان نوشت: «رویدادهای مورد علاقهتان هم درپیش است و جامعه هنری کشور هم هوشمندانه نظارهگر و فعال خواهند بود».
اشاره خانه سینما به چند جشنواره سینمایی حکومتی است که در پاییز و زمستان برگزار میشوند و مهمترین آنها چهل و دومین دوره جشنواره فیلم فجر است.
سال گذشته در بحبوحه اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» این جشنواره با تحریم گسترده سینماگران مواجه شد و هیچ یک از چهرههای شناخته شده سینما حاضر به شرکت در آن نشدند.
حتی اغلب بازیگران فیلمهای پذیرفته شده در جشنواره نیز در نشستهای پرسش و پاسخ آن شرکت نکردند و در مواردی، جز تهیهکنندگان این آثار، عوامل دیگر در نشستها غایب بودند.
دوره گذشته جشنواره فجر با فاصله کوتاهی از اعتراضهای سراسری ۱۴۰۱ برگزار شد که به احضار، بازداشت و ممنوعالخروجی بسیاری از سینماگران از سوی نهادهای امنیتی به دلیل حمایت از معترضان منجر شد.
به نظر میرسد خانه سینما به شکل تلویحی، تحریم جشنواره فجر در سال گذشته را یادآوری کرده و صدور چنین حکمهایی را زمینهساز تحریم دوره جدید جشنواره دانسته است.
از آن سپاهی تا این سپاهی!